Η κατάσταση στην Ελλάδα και το νικηφόρο ισπανικό κίνημα...
Λίγο πριν από τη λήξη της προστασίας της, η πρώτη κατοικία και το δικαίωμα για στέγαση βρίσκονται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου.
Ο...
νόμος που ίσχυε έως τώρα για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, γνωστός και ως "νόμος Κατσέλη", επέτρεπε στους οφειλέτες που υπάγονταν στη ρύθμιση των οφειλών προς τις Τράπεζες να εξαιρέσουν από τη ρευστοποιήσιμη περιουσία την κύρια κατοικία τους, με την προϋπόθεση ότι θα τηρούν τους όρους εξυπηρέτησης του χρέους τους.
Αυτός ήταν και ένας λόγος που στην Ελλάδα δεν έχουμε "εξοικειωθεί" ακόμα με το καθημερινό φαινόμενο των μαζικών εξώσεων που απαντάται στην Ισπανία, όπου "όλοι γνωρίζουν κάποιον που του έχει γίνει έξωση" και από όπου εικόνες ασύλληπτης σκληρότητας κάνουν το γύρο του κόσμου από το 2008, όταν η κρίση εκτόξευσε τα επίπεδα ανεργίας στη χώρα, με συνέπεια πολλοί να αδυνατούν να αποπληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια.
Το γεγονός όμως ότι πλησιάζουμε στη λήξη της προστασίας της πρώτης κατοικίας εγείρει εύλογα και ανησυχητικά ερωτήματα για τη συνέχεια: Τι πρόκειται να αντιμετωπίσουμε εφεξής; Πώς θα διαχειριστεί η κυβέρνηση το ενδεχόμενο της μη προστασίας; Να περιμένουμε εικόνες Ισπανίας και στη χώρα μας;
Η Τόνια Κατερίνη, μέλος της ομάδας "Αλληλεγγύης για όλους" με αντικείμενο τα ζητήματα στέγης και πλειστηριασμών, αρχιτέκτονας και μέλος του ΔΣ του Συλλόγου αρχιτεκτόνων, της γραμματείας της Ανοιχτής Πόλης, μας διαφώτισε σχετικά με το πολύπλοκο και ευαίσθητο θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας και επιπλέον μοιράστηκε μαζί μας τις εκτιμήσεις της για το τι μέλλει γενέσθαι μετά τη λήξη της.
Ποιες ήταν οι προϋποθέσεις, ποιοι δικαιούνταν Προστασία της πρώτης κατοικίας στο καθεστώς που ίσχυε μέχρι τώρα;
Κατ'αρχάς πρέπει να πούμε το εξής. Το τελευταίο προστατευτικό πλαίσιο ήταν η πλατφόρμα όπου μπορούσες να ζητήσεις προστασία της πρώτης κατοικίας σου αφού είχες μία σειρά από προϋποθέσεις.
Αν και υποτίθεται πως επρόκειτο για μία θεωρητικά ουδέτερη πλατφόρμα, τη χειρίζονταν αποκλειστικά οι ίδιες οι τράπεζες. Δηλαδή δεν ήταν ένας κρατικός φορέας, ο οποίος αξιολογούσε τα στοιχεία που έδινε ο κάθε δανειολήπτης για να βγάλει μία δίκαιη απόφαση. Ήταν οι ίδιοι οι τραπεζίτες αξιολογητές της πληροφορίας που τους έδινες για την οικονομική σου κατάσταση.
Με λίγα λόγια, αυτός που ερχόταν να κρίνει εάν δικαιούσαι μία προστασία, ήταν οι ίδιες οι τράπεζες.
Θα πρέπει να τονίσω ότι συζητάμε αποκλειστικά για προστασία της πρώτης κατοικίας. Για να την προστατεύσεις, το βασικότερο προβληματικό φίλτρο ήταν ότι το δάνειό σου δεν έπρεπε να υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ, ένα φίλτρο που άφηνε πάρα πολύ κόσμο απ'έξω. Το δεύτερο φίλτρο ήταν η εισοδηματική κατάσταση και το τρίτο ήταν η αξία του ακινήτου.
Οι προϋποθέσεις της εισοδηματικής κατάστασης και της αξίας του ακινήτου, κατά τη γνώμη μου δεν ήταν εκείνες που δημιουργούσαν τα μεγαλύτερα προβλήματα. Το προβληματικό φίλτρο ήταν η υστερία του ύψους του δανείου.
Η πλατφόρμα έλεγε ότι "εμείς σαν τράπεζα ερχόμαστε να σου κάνουμε μία πρόταση. Δεν σου λέμε ότι θα σου προστατεύσουμε την πρώτη κατοικία πάση θυσία, αλλά σου λέμε ότι προκειμένου να μην τη χάσεις πρέπει να πληρώνεις κατά τη δική μας κρίση ένα ποσό".
Εάν ο δανειολήπτης μπορούσε να αποδεχθεί αυτή την πρόταση, τότε θα κατέληγαν σε μία συμφωνία.
Αν από την άλλη, η πρόταση της τράπεζας ήταν τόσο υψηλή που ο δανειολήπτης δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει, τότε υπήρχαν δύο εναλλακτικές: Η μία ήταν να οδηγηθεί σε κατάρρευση η συμφωνία και η δεύτερη να παρέμβει το κράτος χρηματοδοτώντας ένα τμήμα της δόσης ούτως ώστε με την πληρωμή της να μην πέφτει ο πολίτης κάτω από το όριο της αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Το πρόβλημα στη δεύτερη λύση, που να σημειωθεί ότι σε ελάχιστες περιπτώσεις ίσχυσε τελικά, είναι ότι το όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης στην Ελλάδα τοποθετείται πάρα πολύ χαμηλά. Δηλαδή περίπου στα 600 ευρώ το μήνα, σχεδόν στο επίπεδο της φτώχειας.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε ΕΔΩ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου