... ή στο θάνατο...
Ένας κρατούμενος παίρνει άδειες για τρία χρόνια προκειμένου να πηγαίνει στο πανεπιστήμιό του. Δεν παραβιάζει απολύτως κανέναν όρο. Επιστρέφει πάντα και φτάνει σε επιδόσεις που παίρνει υποτροφία. Ύστερα συμμετέχει σε ειρηνική διαμαρτυρία για να τηρηθούν τα μέτρα υγιεινής εν μέσω πανδημίας μέσα στις φυλακές.
Η κυβέρνηση τον απαγάγει με...
βίαιο τρόπο και τον στέλνει μακριά από το πανεπιστήμιό του χωρίς να εξηγήσει καν το γιατί. Σχετικά με την συγκεκριμένη υπόθεση δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα παραπάνω για να αποδείξουμε ποιος έχει δίκιο.
Συνήθως τα πράγματα στην πολιτική είναι πιο περίπλοκα. Δεν είναι τόσο εύκολο να ξεχωρίσεις τον καλό απ’τον κακό. Όμως εδώ η περίπτωση μιλά από μόνη της. Η ιστορία θυμίζει ταινία, αλλά δεν είναι δυστυχώς προϊόν μυθοπλασίας.
Με βάση τα παραπάνω ακόμα και αν διηγηθούμε την ιστορία σε κάποιον πολίτη που δεν έχει καμία σχέση με τα κινήματα, ή που είναι ακόμα και εχθρικός είναι πολύ πιθανό ότι θα αναγκαστεί να πάρει το μέρος του Δημάκη. Όπως για παράδειγμα ο Π. Μανδραβέλης το 2018![1]
Δυστυχώς όμως αυτή η ιστορία δεν θα φτάσει εύκολα μέχρι αυτόν τον φανταστικό πολίτη. Τα ήδη ελεγχόμενα μεγάλα ΜΜΕ μόλις έλαβαν 11+9 εκατομμύρια ευρώ. Στα χέρια μας μένουν ηρωικές αλλά δυστυχώς όχι πολύ μαζικές προσπάθειες πληροφόρησης. Οι πομποί και οι κεραίες ανήκουν σε αυτούς που μπορούν να τις πληρώσουν (άσχετο που τελικά δεν πληρώνουν) και όταν κάποτε πήγαμε να πάρουμε στα χέρια μας την ΕΡΤ, η τότε κυβέρνηση με την πίεση του κινήματος πέρασε έναν νόμο που ευτυχώς την άνοιξε, αλλά δυστυχώς έκλεψε την εξουσία από τις συνελεύσεις των εργαζομένων και την έδωσε στον εκάστοτε Υπουργό, ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Έτσι, τα ΜΜΕ παραμένουν η Αχίλλειος πτέρνα του κινήματος που την βρίσκει διαρκώς μπροστά του.
Ο Βασίλης Δημάκης έχοντας το δίκιο με το μέρος του, ξεκίνησε απεργία πείνας η οποία γρήγορα μετατράπηκε σε απεργία δίψας.
Η αντίληψη της κυβέρνησης για την μόρφωση είναι πιο κοντά στα #σκοιλελλικικου και στα κολέγια που διδάσκουν fake news της Ευγενίας Μανωλίδου[2] παρά σε έναν απλό, φτωχό άνθρωπο που αριστεύει σε δημόσιο πανεπιστήμιο.
Εκτός από το αυτονόητο δικαίωμα του Δημάκη να συνεχίσει τις σπουδές του και το αυτονόητο αίτημα να μην πεθάνει, η συγκεκριμένη περίπτωση έχει τρεις τουλάχιστον διαστάσεις που μας αφορούν όλους.
Η αστική εξουσία σε κάθε σταυροδρόμι έχει την δυνατότητα κάποιων κινήσεων. Στην εκάστοτε στιγμή άλλες είναι επιλέξιμες και άλλες όχι. Για αυτό ναι μεν εξυπηρετεί τα συγκεκριμένα συμφέροντα με τα οποία έχει οργανική σχέση (πολιτικά, κοινωνικά σε τελική ανάλυση οικονομικά), αλλά αυτό το πραγματοποιεί με τις κινήσεις που μπορεί να είναι επιλέξιμες.
Στην θεωρία κοινωνικών κινημάτων λέμε ότι μια κυβέρνηση ικανοποιεί ένα αίτημα όταν το κόστος καταστολής υπερβαίνει το κόστος της ικανοποίησης.
Έτσι, κάποιες επιλογές δεν μπορούν να ληφθούν εκ των πραγμάτων μέσα σε συγκεκριμένους κοινωνικούς συσχετισμούς. Όπως ανέφερε ο Σεφεριάδης[3], η μακρο-ιστορία της δημοκρατίας υποδεικνύει ότι συνταγματικά κατοχυρωμένες ελευθερίες και εκλογικά δικαιώματα παραχωρήθηκαν μόνο όταν το κόστος καταστολής των δράσεων που τις διεκδικούσαν έτεινε να ξεπεράσει το κόστος ανοχής τους.
Για παράδειγμα, δεν είμαι καθόλου βέβαιος για την ευαισθησία της κυβέρνησης Σαμαρά να διατηρήσει στην ζωή τον Νίκο Ρωμανό. Όμως η κοινωνική υποστήριξη που εκφράστηκε και τροφοδοτήθηκε με μεγάλες διαδηλώσεις, συγκρούσεις και έναν λόγο με κοινωνικά νομιμοποιημένα αιτήματα όπως «δικαίωμα στην μόρφωση» έγειραν την πλάστιγγα προς το μέρος του Νίκου Ρωμανού. Σημαντικό ρόλο έπαιξε βέβαια και το ότι επρόκειτο για μια κυβέρνηση βαθιά απονομιμοποιημένη με πιθανό ρήγμα από τον κυβερνητικό εταίρο σε ένα τέτοιο ζήτημα. Αυτά που θα χάνονταν σε περίπτωση μη ικανοποίησης θα ήταν πολύ περισσότερα από αυτά που χάθηκαν με την παραχώρηση του δικαιώματος.
Έτσι, οι κυβερνήσεις στο ελληνικό πλαίσιο χειρίζονται συνήθως τέτοιες υποθέσεις με τον εξής τρόπο: Αφήνουν τον απεργό να φτάσει στα όριά του, χωρίς όμως να ρισκάρουν έναν πιθανό θάνατο ή μόνιμη βλάβη που μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις. Στην συνέχεια οι δίαυλοι επικοινωνίας ενεργοποιούνται και έρχονται μαζί του(ς) σε διαπραγματεύσεις. Αυτό φυσικά συμβαίνει και για να περιορίσουν τις διαπραγματευτικές δυνατότητες του αγωνιζόμενου, αλλά και για να μην μείνει κάποιο αρνητικό κεκτημένο για την εξουσία, με βάση το οποίο η απεργία πείνας, θα αποτελεί ένα μέσο πάλης που δείχνει να επιβάλει νίκες. Η εκάστοτε εξουσία θέλει να διατηρήσει το επίπεδο θυσίας που χρειάζεται για να επιτευχθεί μια πιθανή απόσπαση δικαιωμάτων σε πολύ υψηλά επίπεδα για να μειωθεί ο αριθμός ανθρώπων που είναι διατεθειμένοι να πάρουν αυτήν την επιλογή.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η απεργία πείνας στους πρώτους μήνες της προηγούμενης κυβέρνησης το 2015 με αιτήματα ούτε λίγο ούτε πολύ να υλοποιηθούν κινήσεις που υπήρχαν ήδη στην ατζέντα των κομμάτων της κυβέρνησης, όπως η κατάργηση των φυλακών τύπου Γ και του τρομονόμου. Μια απεργία που επίσης αφέθηκε από την κυβέρνηση να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο φθοράς μέχρι να υπάρξει μερική υποχώρηση. Η κατάργηση των φυλακών τύπου Γ και άλλα μέτρα υλοποιήθηκαν, αλλά η κατάργηση του τρομονόμου έμεινε στα χαρτιά και μερικά χρόνια μετά έχανε την ελευθερία της η Ηριάννα…
Επιστρέφοντας στο θέμα μας, μέχρι στιγμής στην Ελλάδα έχουμε δει ότι οι κυβερνήσεις αφήνουν τους ανθρώπους να φτάσουν στα όριά τους. Δηλαδή εάν δεν υπάρχουν προηγούμενα προβλήματα υγείας ή απεργίες πείνας, τους αφήνουν να φτάσουν περίπου στις 40 μέρες, ακολουθώντας μια τακτική φαινομενικής αδιαφορίας, αποσιώπησης των αιτημάτων και λάσπης προς τους αγωνιζόμενους (συνήθως αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων γιατί καταδικάστηκε κάποιος ή αν είχε αρνητική συμπεριφορά στην φυλακή). Στην περίπτωση του Β. Δημάκη λόγω του ότι το σώμα του είναι επιβαρυμένο από την προηγούμενη απεργία και λόγω της απεργίας δίψας, αυτό το όριο είναι πολύ μικρότερο.
Εάν ο αγωνιζόμενος συνεχίζει μέχρι τέλους, η εκάστοτε κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε 3 επιλογές και τους πιθανούς συνδυασμούς ανάμεσά τους. Την αναγκαστική σίτηση, τον θάνατο ή την ικανοποίηση αιτημάτων.
Και εδώ επιστρέφουμε στο αρχικό μας ερώτημα κάνοντάς το λίγο πιο συγκεκριμένο. Η αναγκαστική σίτιση ή η θανάτωση δεν είναι επιλέξιμη κίνηση με βάση τους συσχετισμούς στην Ελλάδα του 2009 όταν το ΠΑΣΟΚ αποφεύγει την επιλογή στην απεργία πείνας των μεταναστών. Αντίστοιχα αποφεύγεται από τη ΝΔ το 2014 στον Ρωμανό και πιο πριν στον Σακκά. Υπό το βάρος και του ιατρικού προσωπικού που αντιτίθεται δημόσια στην αναγκαστική σίτιση θεωρώντας την βασανιστήριο. Η σχετική διακήρυξη των Παγκόσμιων Ιατρικών Συνεδρίων την θεωρεί αδικαιολόγητη και αντιδεοντολογική.
Αυτή η αναπαράσταση αναγκαστικής σίτησης είναι χαρακτηριστική
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου