20.3.20

Αστεγοι, ευάλωτοι, έγκλειστοι...


Διπλά εκτεθειμένοι στον κορονοϊό...

Eπρεπε να φτάσουμε στην έξαρση της πανδημίας για να αρχίσει δειλά να γίνεται λόγος και από επίσημα χείλη για τις ευάλωτες ομάδες. Οχι μόνο για εκείνες που θεωρούνται ευπαθείς στον ιό (ηλικιωμένοι, καρδιοπαθείς, διαβητικοί, ανοσοκα­τασταλμένα άτομα) αλλά και για όσους το #menoume_spiti είναι ανέφικτο. Είτε επειδή σπίτι δεν υπάρχει είτε επειδή δεν...
είναι σε σπίτι, αλλά σε φυλακή, κρατητήριο, κέντρο υποδοχής ή μάλλον χώρους απάνθρωπου εγκλεισμού, χώρους ομαδικής διαβίωσης, υπό επισφαλείς συνθήκες.
- Γιατί κάνεις ααα; Οοοο να κάνεις.
- Οοοο.
- Κάνε εεεε.
- Εεεεε
- Ιιιι, κάνε Ιιιι.

Ο κύριος που κουβαλάει το σπιτικό του σε ένα καρότσι μας σταματάει στην έρημη Κλαυθμώνος και σαν πρωταγωνιστές μιας αλλόκοτης ταινίας ξεφωνίζουμε μαζί, ολομόναχοι. Μοιάζει με θλιβερό προνόμιο να περπατάς στα στενά του κέντρου αυτές τις μέρες. Ολοι εκείνοι που κάποτε έμοιαζαν με κομπάρσους στο πολύβουο σκηνικό της μητρόπολης τώρα ξεχωρίζουν καθώς στέκονται ακίνητοι στα σκοτάδια ή περιφέρονται στη σιωπή.

Είναι αυτοί που δεν μένουν σπίτι γιατί δεν έχουν σπίτι. Σαν την κυρία Αννα, που ρωτάει τι μέρα είναι, τι ώρα είναι και ποια χρονιά, σ’ ένα παγκάκι στην πλατεία Συντάγματος, με τα υπάρχοντά της στοιβαγμένα μπροστά στην εξόχως ειρωνική αφίσα «Μένουμε σπίτι».


Οι επιδημιολογικές μελέτες μοιάζει να μην τους περιλαμβάνουν και από τη δημόσια συζήτηση συνήθως απουσιάζουν. Σαν να μην είναι άνθρωποι, να μην κινδυνεύουν, να μην αρρωσταίνουν, να μην υποφέρουν.

Η αδιαφορία απέναντι στους άστεγους υποκρύπτει έναν βαθύ κυνισμό. Ποιος θα αγγίξει κάποιον που ζει στον δρόμο; Εν πάση περιπτώσει, πόσο πολύ μπορεί να κινδυνεύουμε όλοι εμείς που -γκρινιάζοντας ή έντρομοι- μένουμε σπίτι από όσους δεν έχουν σπίτι;


Σ’ αυτό το άγριο σκηνικό να συνυπολογίσετε πως αυτές τις μέρες οι εθελοντές που μαγείρευαν και έστηναν συσσίτια σταδιακά αποσύρονται. Οι άστεγοι έχουν αφεθεί στη μοίρα τους, αφού οι περισσότεροι από αυτούς δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξη του ιού. Οσοι γνωρίζουν δεν πιστεύουν ή δεν νοιάζονται για τα θανατηφόρα αποτελέσματά του. «Λένε μείνετε σπίτι, εγώ δεν έχω σπίτι. Κι εδώ που έφτασα, δεν με νοιάζει κιόλας».

Ο Γιάννης είναι ένας από τους άστεγους που συναντάμε συνοδεύοντας τους Γιατρούς του Κόσμου στην περιοδεία τους στο κέντρο της πόλης. Οι γιατροί μοιράζουν μάσκες και αντισηπτικά στους αόρατους ανθρώπους της Αθήνας και του Πειραιά. Βγαίνουν κάθε απόγευμα και τους ψάχνουν στις καβάτζες τους, γνωρίζοντας τους περισσότερους με το μικρό τους όνομα.


«Καλέ μου, γνωρίζεις ότι υπάρχει ένας ιός και πρέπει να προστατευτούμε; Ελα να σου δείξω πώς μπαίνει η μάσκα. Πρέπει να τη φοράς, καλή μου, βάλε κι αντισηπτικό στα χέρια σου. Μπράβο». Με τον Νικήτα Κανάκη έχουμε συναντηθεί δεκάδες φορές σε σημεία όπου οι άνθρωποι βρίσκονται σε οδύνη. Ωστόσο είναι η πρώτη φορά που ο γιατρός πρέπει να πείσει για έναν εχθρό που είναι αόρατος ανθρώπους που δεν έχουν πολλές φορές την παραμικρή πληροφορία για ό,τι συμβαίνει.

«Φοβάσαι τον ιό;», ρωτάει ο Νικήτας τη Στεφανία. «Οχι, γιατρούλη μου, αυτός με φοβάται;» γελάει εκείνη καθώς φοράει τη μάσκα της. «Οι άνθρωποι μόνο μας φοβούνται και τρέχουν μακριά μας».

Λίγα μέτρα πιο κάτω, στην πλατεία Ομονοίας, κάθονται δίπλα δίπλα αγνοώντας η μία την παρουσία της άλλης. Η μία είναι μετανάστρια που την απέλυσαν μετά από 15 χρόνια δουλειάς, η άλλη χρήστρια - όταν έχασε και τους δυο γονείς της κατέληξε στον δρόμο. «Δεν χρειάζομαι μάσκα, έχω κουβέρτα», λέει η Ζώγια στους γιατρούς. «Ξέρω, ξέρω για τον ιό. Και τι να κάνω;», λέει η Μαργαρίτα, που τίποτα στο πρόσωπό της δεν θυμίζει τα 52 της χρόνια.


«Πρέπει να δούμε τι θα γίνει με τα φτωχά νοικοκυριά που θα επιβαρυνθούν ακόμα περισσότερο με την πανδημία. Κάποιοι θα στερηθούν ακόμα και τα βασικά», λέει ο Νικήτας Κανάκης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου όχι μόνο για τους άστεγους, αλλά και για εκείνους που δέκα χρόνια τώρα ίσα ίσα που επιβιώνουν, εκείνους που έχουν επισφαλή στέγη, τους πρόσφυγες. «Δεν πρόκειται μόνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι όσο οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται εκτός της δημόσιας συζήτησης, ενδεχομένως να είναι και εκτός επιδημιολογικής εποπτείας».

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο των Ντίνας Δασκαλοπούλου και Αφροδίτης Τζιαντζή, ΕΔΩ...

Δεν υπάρχουν σχόλια: