8.1.20

Η Θάτσερ και η νοοτροπία "μου χρωστάει η κοινωνία"...

Είναι διάσημη η ρήση της ακραίως νεοφιλελεύθερης πρώην Βρετανίδας πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ ότι...

«η κοινωνία δεν υπάρχει». Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν την ευρύτερη δήλωσή της, εντός της οποίας εντάσσεται η επίμαχη ατάκα. Στις 31 Οκτωβρίου 1987, λοιπόν, δημοσιεύεται στο βρετανικό περιοδικό Woman’s Own συνέντευξη της Θάτσερ (πρωθυπουργός από το 1979). Σε αυτή τη συνέντευξη εκθέτει την άποψη της για τον κόσμο και την ατομική ευθύνη ως εξής:

«Νομίζω ότι μόλις διασχίσαμε μια περίοδο, εντός της οποίας αφήσαμε πολλά παιδιά και πολλά άλλα άτομα να λένε στον εαυτό τους: “Συναντώ μια δυσκολία, είναι ευθύνη της κυβέρνησης να κάνει το αναγκαίο!”, “Συναντώ μια δυσκολία, θα αναζητήσω ένα επίδομα για να τα καταφέρω!”, “Ζω στο δρόμο, η κυβέρνηση οφείλει να μου βρει μια κατοικία!”. Άρα, λοιπόν αυτά τα άτομα επιχειρούν να μεταθέσουν τα προβλήματά τους πάνω στην κοινωνία. Αλλά, όμως, η κοινωνία ποιος είναι; Δεν υπάρχει! Υπάρχουν άνδρες και γυναίκες, υπάρχουν οικογένειες και καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει οτιδήποτε παρά διαμέσου αυτών ακριβώς των ανθρώπων. Αλλά οι άνθρωποι ασχολούνται με τα δικά τους προβλήματα κυρίως…

»Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται ιδιαίτερα τα δικαιώματά τους, χωρίς να σκέφτονται καθόλου τις υποχρεώσεις τους. Όμως, δεν μπορείτε να διαθέτετε ένα νομικό δικαίωμα χωρίς ένα άλλο πρόσωπο να έχει σεβαστεί μια υποχρέωση. Νομίζω ότι μια από τις τραγωδίες της εποχής μας είναι ότι κάποιοι χειρίζονται το σύστημα των αποζημιώσεων που πληρώνουμε όλοι (οι φορολογούμενοι) –αποζημιώσεις που είχαν ως λόγο ύπαρξης να εξασφαλίσουν τους ανθρώπους, να τους παρέχουν ένα δίχτυ ασφαλείας αν είναι άρρωστοι. Κάτι δηλαδή που θα είναι πάντα σε θέση να τους βοηθήσει. Κάποιοι όμως λένε: “Σε τι θα μου χρησίμευε να πάω να δουλέψω; Κερδίζω τα ίδια παραμένοντας στην ανεργία!” Όμως, αυτήν την “ανεργία” είναι ο γείτονας σας που την πληρώνει».

Παθητικοποιημένες κοινωνίες

Πρόκειται άραγε για μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία; Θα μπορούσε να σχολιάσει κανείς το τυπικά αγγλοσαξονικό, ακραία εμπειριστικό φιλοσοφικό υπόβαθρο σχετικά με την άποψη ότι η κοινωνία ως συλλογική οντότητα δεν υπάρχει (υπάρχουν μόνο τα άτομα που την απαρτίζουν). Επίσης, θα μπορούσε να σχολιάσει και τη γνωστή αντιεργατική και νεοφιλελεύθερη πολιτική των εκσυγχρονισμών της βρετανικής κοινωνίας που εφαρμόστηκαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Τριάντα τρία χρόνια μετά την παραπάνω δήλωση, οι παθητικοποιημένες και αποσαρθρωμένες ευρωπαϊκές κοινωνίες, που βρίσκονται πλέον σε μόνιμη πολιτισμική, κοινωνική και οικονομική κρίση, φαίνεται να επιβεβαιώνουν εν μέρει την άποψη της Θάτσερ. Η διάχυτη κουλτούρα των “χαμένων κορμιών” (για την οποία έχουμε ήδη μιλήσει σε προηγούμενο άρθρο μας) συνηγορεί δυστυχώς υπέρ αυτής της άποψης.

Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι από τα επτά εκατομμύρια εργαζόμενων στην βρετανική βιομηχανία το 1980 δεν εργάζονται σήμερα εκεί παρά 2,5 εκατομμύρια. Υπάρχουν λιγότεροι εργαζόμενοι στη βιομηχανία, παρά στα τηλεφωνικά κέντρα, στα super market και στα γραφεία. Οι δουλειές είναι πιο “καθαρές”, λιγότερο χειρωνακτικές, πιο πρόσκαιρες, λιγότερο πληρωμένες και τις περισσότερες από αυτές μπορούν το ίδιο εύκολα να τις κάνουν και οι γυναίκες. (Le Monde Diplomatique, τ. 153, Ιούνιος-Ιούλιος 2017, σ. 83)...

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ

Ευγενία Σαρηγιαννίδη
Πηγή: slpress.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: