ποικιλόμορφων τοποθετήσεων στη δημόσια σφαίρα. Η ομοθυμία των κοινοβουλευτικών δυνάμεων ανέδειξε την ποινική ευθύνη κυβερνητικών μελών σε προεξέχον σημείο της πρόσφατης αναθεωρητικής διαδικασίας.
Τελικά, απαλείφθηκε απλώς η διαβόητη αποσβεστική προθεσμία, η οποία είχε δικαίως στηλιτευθεί ως όχημα παραγραφής, δίχως, ωστόσο, να εγκατασταθεί ταυτόχρονα ένα νέο, αλλιώτικο και συνεκτικό μοντέλο διαχείρισης των υπουργικών εγκλημάτων. Ηταν, όμως, αυτή η ενδεδειγμένη λύση στο φθοροποιό πρόβλημα; Ασφαλώς, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αρνητική, επαληθεύοντας έτσι και ποιοτικά το αφήγημα της «χαμένης αναθεωρητικής ευκαιρίας».
Στη θεωρητική διαλεκτική και στη διεθνή πρακτική έχουν αναδυθεί δύο σχολές. Η πρώτη –την οποία ασπάζεται παραδοσιακά η ελληνική νομοθεσία– αξιώνει εμπλοκή της Βουλής πριν το μέλος της κυβέρνησης περάσει το κατώφλι της ποινικής Δικαιοσύνης. Η δεύτερη υποστηρίζει ότι η Βουλή δικαιούται να αναζητά πολιτικές ευθύνες, αλλά υποχρεούται να απέχει από οποιοδήποτε σκέλος της ποινικής διαδικασίας.
Πρόκειται για θέση την οποία ασπάζονται μακράν τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη και η οποία απαρνείται την «ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής», προτείνει πολιτική και θεσμική αυτοσυγκράτηση της Βουλής έναντι της Δικαιοσύνης και εξισώνει το μέλος της κυβέρνησης με τον απλό πολίτη στα μάτια του ποινικού νόμου.
Η πολιτική ιστορία μας έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι το οικοδόμημα του άρθρου 86 είναι διαβλητό απέναντι σε χειραγωγήσεις, επικοινωνιακά τεχνάσματα και μικροπολιτικές στοχεύσεις. Ακόμη και στο πολύ πρόσφατο παρελθόν, η Βουλή επιδίωξε τη δίωξη πρώην υπουργών παρότι οι πράξεις που τυχόν τέλεσαν είχαν εμφανώς παραγραφεί. Στις μέρες μας, τα όσα θλιβερά εκτυλίσσονται γύρω από την προανακριτική επιτροπή για την υπόθεση Novartis αποτελούν απλώς άλλη μια επιβεβαίωση της συνολικής απορρύθμισης.
Συνεπώς, τόσο το καταγεγραμμένο παρελθόν όσο και η τρέχουσα επικαιρότητα διαψεύδουν όσους δήθεν κόπτονται για τη θεσμική και ουσιαστική χρησιμότητα τέτοιων διαδικασιών. Η αμείλικτη τραγελαφική πραγματικότητα στην προανακριτική επιτροπή, με την υπονόμευση της διαδικασίας από τις κομματικές αντιπαραθέσεις, με την πραξικοπηματική αποβολή μελών της καθώς και με τη διαρροή εγγράφων πριν καν τεθούν υπ’ όψιν των εισηγητών αυτής, αποδεικνύει ότι ο βουλευτής ούτε λειτουργεί αλλά ούτε και πρέπει να λειτουργεί ως δικαστής και εισαγγελέας.
Επιπλέον, είναι ύποπτα ακατανόητη η στάση εκείνων που δυσπιστούν απέναντι στην ευθυκρισία και νηφαλιότητα της Δικαιοσύνης, ενώ εμπιστεύονται περισσότερο την ευσυνειδησία των πολιτικών.
Λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να δώσει η πρόταση του ΜέΡΑ25 για πλήρη αποδέσμευση της ποινικής διαδικασίας κατά υπουργών από τη Βουλή και ανάθεση κατ’ απόλυτη προτεραιότητα σε τριμελές συμβούλιο αντεισαγγελέων του Αρείου Πάγου της εξέτασης κάθε ποινικής καταγγελίας εις βάρος μέλους της κυβέρνησης.
Με προοπτική αποκατάστασης της διάκρισης των εξουσιών και γνήσια εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη, η πρότασή μας ενισχύει το κύρος της Βουλής και ακυρώνει τη σκανδαλώδη προνομιακή μεταχείριση των μελών της κυβέρνησης έναντι των απλών πολιτών. Ετσι προωθούμε την επανοικοδόμηση του διαταραγμένου κλίματος εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, έτσι ζητούμε να μπει τέλος στο φαινόμενο που θα έπρεπε ορθότερα να περιγράφεται ως «πολιτικοποίηση του ποινικού βίου».
Η ελληνική δικαιοταξία επιμένει επί σχεδόν 200 χρόνια σε ένα σύστημα το οποίο διατηρεί αναλλοίωτη τη βασική αρχιτεκτονική του, έχει γίνει αφορμή για εμφύλιο σπαραγμό και έχει οδηγήσει 15 πρωθυπουργούς στο εδώλιο. Δυστυχώς, όμως, η επιδίωξη για την περίφημη «κάθαρση» του πολιτικού μας συστήματος δεν καρποφόρησε ποτέ. Δυστυχώς, μετά τη «χαμένη ευκαιρία» θα πρέπει να αναμένουμε την επόμενη, πιο ώριμη αναθεώρηση για να διεκδικήσουμε ξανά το αυτονόητο.
Μέχρι τότε, αξίζει να θυμόμαστε τα λόγια του Χαρίλαου Τρικούπη, όταν το 1891 βρέθηκε απολογούμενος ενώπιον της Βουλής: «Κατηγορούμενος θα είμαι ενώπιον της δικαστικής αρχής. Ενώπιον υμών είμαι βουλευτής και ως βουλευτής ήλθον, ίνα ελέγξω τα παρ’ υμών τελούμενα και κατηγορήσω τους διέποντας τα καθ’ υμάς»...
Αγγελική Αδαμοπούλου
Πηγή: efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου