οι εισαγωγικές εξετάσεις στην ανώτατη εκπαίδευση θεσμοθετήθηκαν το 1914 στο Χημικό και από το ακαδημαϊκό έτος 1927-28 επεκτάθηκαν σύντομα και στις άλλες πανεπιστημιακές σχολές.
Τη συζήτηση είχε ανοίξει ο Γεώργιος Ματθαιόπουλος, πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, με άρθρο του για τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων του έτους 1929, στο οποίο στηλίτευε τα πολλά ορθογραφικά λάθη των υποψηφίων. Στη συζήτηση ενεπλάκη ο Δημήτρης Γληνός με το κείμενόσ του «Το κύμα της αγραμματοσύνης». Ο Γληνός απέδωσε τα πολλά ορθογραφικά λάθη όχι στο χαμηλό επίπεδο των υποψηφίων, αλλά στην ίδια τη δυσκολία της ορθογραφίας και πρότεινε ριζοσπαστικές λύσεις για την απλοποίησή της.
Το σημαντικό σε αυτή την ιστορική αναφορά ήταν ότι ο Γληνός εισήγαγε για πρώτη φορά τον προβληματισμό ότι οι επιδόσεις των υποψηφίων σχετίζονται με τα εργαλεία και τα μέτρα της αξιολόγησης και την ύλη στην οποία εξετάζονται και όχι με κάποιο «εκπαιδευτικό επίπεδο» που υπάρχει έξω από αυτούς τους δύο παράγοντες. Οι διαμάχες σχετικά με τις εξετάσεις και τις επιδόσεις συνεχίστηκαν. Το 1962, η Μαθηματική Εταιρεία διαμαρτυρήθηκε ότι τα θέματα των εξετάσεων ήταν εκτός ύλης.
Από το 1964 μέχρι σήμερα, σε όλες τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις μόνιμη επωδός των πολιτικών κομμάτων και των υπουργών παιδείας ήταν η αναβάθμιση του επιπέδου των υποψηφίων και η αναζήτηση ενός «ορθολογικού» συστήματος εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση, η οποία από το πλήθος των αλλαγών των εξεταστικών συστημάτων δεν φαίνεται να έχει καρποφορήσει.
Από το 1964 μέχρι σήμερα, το εξεταστικό σύστημα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση έχει αλλάξει επτά (7) φορές, με δύο (2) συστήματα να έχουν αντέξει περισσότερο στο χρόνο: το σύστημα των δεσμών 1983-1998 και της μεταρρύθμισης του 1997 που κράτησε έως το 2013.
Το φαινόμενο της «γκρίνιας» για το επίπεδο των μαθητών είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο; Προφανώς όχι! Το 1976, ο πρωθυπουργός Τζέιμς Κάλαχαν στο Ηνωμένο Βασίλειο κατηγόρησε τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς για την οικονομική κρίση που μάστιζε τότε τη χώρα.
Οι λύσεις; Νεοφιλελεύθερες πολιτικές στην εκπαίδευση που «έτρεξε» ύστερα από δύο χρόνια η κυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ. Στις ΗΠΑ, το 1983, δημοσιεύτηκε η Εκθεση για την κατάσταση της εκπαίδευσης με τον πομπώδη τίτλο «A nation at risk» (Ενα έθνος σε κίνδυνο), η οποία αποτέλεσε το έδαφος των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων του Ρέιγκαν.
Τι βρίσκεται πραγματικά, εν τέλει, πίσω από όλη αυτή τη διαμάχη των επιδόσεων; Πόσο κακό είναι το σχολείο που δεν παράγει μόνο «άριστους» ή που επιτρέπει να εισάγονται υποψήφιοι με μικρές βάσεις στην ανώτατη εκπαίδευση;
Στην πραγματικότητα, πίσω από αυτή τη διαμάχη κρύβεται η συρρίκνωση (ή όχι) της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης, θεσμικά και κοινωνικά. Η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε να διευρύνει τη δημόσια και δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση, έχοντας όμως κάνει και «άστοχες» κινήσεις όπως:
α) Η σωστή θέση ότι η επίδοση είναι κατασκευή αποδυναμώθηκε από το ότι την περίοδο 2015-2019 τόσο η ύλη όσο και τα θέματα σε αρκετά μαθήματα «παρήγαγαν» αποτυχία –σε ορισμένες περιπτώσεις μαζική – τροφοδοτώντας τη ρητορική του συντηρητικού χώρου περί «αγράμματων» με «γραπτά κάτω από δέκα» που μπαίνουν μαζικά σε πανεπιστημιακές σχολές.
β) Η ύλη των μαθημάτων και οι απαιτήσεις των θεμάτων πρέπει να έχουν κλιμάκωση και διαφοροποίηση ανάλογα με τις κατευθύνσεις και τις σχολές. Οταν τα Μαθηματικά της Θετικής Κατεύθυνσης είναι ακριβώς τα ίδια με τα Μαθηματικά της Κατεύθυνσης Οικονομίας – Πληροφορικής, μοιραία στη δεύτερη κατεύθυνση οι επιδόσεις θα είναι χαμηλές. Αλλωστε από το 1983 και μέχρι το 2015, καμία κυβέρνηση δεν εξέτασε στα ίδια Μαθηματικά (ύλη και θέματα) τον υποψήφιο του Πολυτεχνείου με τον υποψήφιο ενός Οικονομικού Τμήματος ή μιας σχολής Λογιστικής.
γ) Το «σχολείο θεωρίας πράξης» του ΣΥΡΙΖΑ εξαφανίστηκε, μετά το 2015, με τη διατήρηση του διπλού σχολικού δικτύου. Τα ΕΠΑΛ αναβαθμίστηκαν, χωρίς όμως να είναι σαφές αν οι νέοι μαθητές/-τριες που προσέλκυσαν ενδιαφέρονται όντως για την επαγγελματική εκπαίδευση ή για μια εξεταστική «παρακαμπτήριο» προς τις περιζήτητες ανώτατες σχολές. Κατά πόσο θα παραμείνουν οι νέοι μαθητές/-τριες σε αυτά, αν αυτή η «παρακαμπτήριος» κλείσει από τη νέα κυβέρνηση, θα φανεί στο άμεσο μέλλον. Και σε κάθε περίπτωση είναι μια μεγάλη συζήτηση πώς τα «αντισταθμιστικά εκπαιδευτικά μέτρα» θα ωφελούν τους «απόκληρους», χωρίς να γίνονται «παρακαμπτήριοι» για τους «κληρονόμους» (οι όροι με τη σημασία που τους έδωσε ο Πιερ Μπουρντιέ).
Η νέα σχολική περίοδος ανοίγει με εξαγγελίες για μια νέα μεταρρύθμιση (τράπεζα θεμάτων, βάση 10, αποκλεισμός υποψηφίων από τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση με βαθμολογικό πλαφόν αλλά εγγραφή στην ιδιωτική εκπαίδευση χωρίς κανένα βαθμολογικό πλαφόν). Το πραγματικό διακύβευμα (δημόσια απέναντι στην ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση) είναι στην ουσία και πάλι μπροστά μας...
Κώστας Θεριανός
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου