Βενιζέλος για Πρόεδρος της Δημοκρατίας;...

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε χθες στην Θεσσαλονίκη δύο πράγματα που έχουν πολιτικό «ψωμί» για τις διεργασίες των επόμενων μηνών.

Το πρώτο είναι πως δεν σκοπεύει «να συνδέσει ζητήματα του εκλογικού νόμου με την αναθεώρηση του Συντάγματος». Πρακτικά αυτό σημαίνει πως βάζει τέρμα στις...
εισηγήσεις και συζητήσεις για αλλαγή του συνταγματικού άρθρου που θα επέτρεπε την άμεση εφαρμογή νέου εκλογικού νόμου με τις ψήφους 180, αντί 200, βουλευτών – κοινώς, σημαίνει πως οι επόμενες εκλογές θα γίνουν, πλην θεαματικού απροόπτου, με απλή αναλογική.

Το δεύτερο είναι πως η κυβερνητική πρόταση για το πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας παραμένει ανοιχτή: Ο πρωθυπουργός, για μια ακόμη φορά, κάθε άλλο παρά δεσμεύτηκε ότι θα στηρίξει επανεκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου – «θα μπορώ να σας απαντήσω σε τρείς μήνες», είπε μετά από σχετική ερώτηση – και, κυρίως, τόνισε πως «προηγείται η συνταγματική μεταρρύθμιση που θα επιτρέπει την εκλογή του Προέδρου Δημοκρατίας με 151 ψήφους.».

Με την δήλωση αυτή ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε σαφές ότι έχει ήδη αποφασίσει να αναθεωρήσει το σύνταγμα στην κατεύθυνση της εκλογής «κυβερνητικού Προέδρου», δηλαδή εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με την μικρότερη δυνατή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, όπως προέβλεπε η πρόταση που είχε καταθέσει η ΝΔ στην προηγούμενη Βουλή. Με την σειρά της, η επιλογή αυτή άνοιξε δύο ζητήματα, ένα θεσμικό κι ένα πολιτικό.

Στο θεσμικό σκέλος, χαρακτηριστική είναι η δήλωση του πρώην υπουργού Εξωτερικών και συνταγματολόγου Γιώργου Κατρούγκαλου, ο οποίος έκανε λόγο για «ευτελισμό του θεσμού, και παραβίαση της κατεύθυνσης της Αναθεωρητικής Βουλής και του πνεύματος του Συντάγματος». «Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας», είπε, «για να μπορεί να επιτελεί το έργο του ως ρυθμιστής του πολιτεύματος πρέπει να εκπροσωπεί όλους τους Έλληνες και όχι μόνον την εκάστοτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία.»

Στο πολιτικό πεδίο, το μήνυμα Μητσοτάκη ανατροφοδότησε τα σενάρια και την ονοματολογία για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Η επισήμανση που έκαναν χθες το βράδυ στελέχη της αντιπολίτευσης ήταν πως εάν ο πρωθυπουργός έχει ήδη επιλέξει να πάει σε προεδρική εκλογή με 151 ψήφους σημαίνει πως προεξοφλεί ότι η πρότασή του δεν θα εξασφαλίσει ευρύτερες συναινέσεις. Και σημαίνει επίσης πως μάλλον δεν προτίθεται να προτείνει Παυλόπουλο, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ – προεκλογικά τουλάχιστον και πριν προκύψει η εμπλοκή με τον ορισμό της νέας ηγεσίας της Δικαιοσύνης – είχε ταχθεί υπέρ της ανανέωσης της θητείας του νυν Προέδρου.

Ως εκ τούτων επανέρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια για πρόσωπα προερχόμενα από την κεντροαριστερά μεν, που όμως δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν ευρύτερη, διακομματική στήριξη, ακόμη και από την πλευρά του ΚΙΝΑΛ. Τέτοιο πρόσωπο θεωρείται ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος έχει μεν θερμές σχέσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αλλά πολύ δύσκολα θα γινόταν αποδεκτός από όλους τους βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής, με πρώτη αμφιλεγόμενη ψήφο εκείνη του Γιώργου Παπανδρέου. Εδώ, έχουν ενδιαφέρον οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο Προκόπης Παυλόπουλος έχει, εδώ και καιρό, ενημερωθεί από τον ίδιο τον Κώστα Καραμανλή πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεσμευτεί να προτείνει τον Ευάγγελο Βενιζέλο για Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Εξίσου αμφιλεγόμενο πρόσωπο, που δύσκολα θα συγκέντρωνε ευρείες συναινέσεις από την πλευρά και του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του ΚΙΝΑΛ είναι η Μαρία Δαμανάκη, το όνομα της οποίας έχει επίσης ακουστεί στην «προεδρολογία» του τελευταίου διαστήματος.

Η βασική πολιτική εκτίμηση πάντως, μετά τα μηνύματα Μητσοτάκη από την ΔΕΘ, είναι πως η τελική πρόταση του πρωθυπουργού για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πιθανώς θα συνδεθεί με την στάση του ΚΙΝΑΛ στην αλλαγή του εκλογικού νόμου – κοινώς, πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιδιώξει παρασκηνιακό θεσμικό παζάρι.

Η απόφασή του, άλλωστε, να αποσυνδέσει τελικά την αλλαγή του εκλογικού νόμου από την αναθεώρηση του συντάγματος αποδίδεται στο γεγονός ότι είχε ξεκάθαρα μηνύματα πως το Κίνημα Αλλαγής δεν πρόκειται να στήριζε – τουλάχιστον στο σύνολο των βουλευτών του – αλλαγή του συνταγματικού άρθρου που θα οδηγούσε σε άμεση κατάργηση της απλής αναλογικής. Κατόπιν τούτου, το Μαξίμου φαίνεται να βάζει σε εφαρμογή το plan B, ήτοι την κατάθεση πρότασης για τον νέο εκλογικό νόμο που θα έχει, εάν μη τι άλλο, την στήριξη και των 22 βουλευτών του ΚΙΝΑΛ.

Βεβαίως, ούτε η πλειοψηφία ΝΔ-ΚΙΝΑΛ (180 βουλευτές) αρκεί για να ισχύσει ο νέος νόμος της ενισχυμένης αναλογικής από τις επόμενες, και όχι τις μεθεπόμενες εκλογές. Ωστόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να ανοίγει το παιχνίδι της πίεσης και της διαπραγμάτευσης από τώρα, με το βλέμμα στραμμένο και στις κάλπες της επόμενης τετραετίας. Εξ ου και η χθεσινή προειδοποίησή του από την Θεσσαλονίκη, περί «διπλής κάλπης» και κινδύνου ακυβερνησίας: «Αν δεν έχει αλλάξει ο εκλογικός νόμος με 200 βουλευτές», είπε, «οι επόμενες εκλογές θα είναι απλής αναλογικής, Άρα, θα είναι μια διπλή κάλπη., Να ξέρουμε πού οδεύουμε, θα περάσουμε δυστυχώς απ΄τη διαδικασία της διπλής κάλπης»...

tvxs.gr