Οι ενοχλητικές αλήθειες υπό διωγμό...

Μικέλα Χαρτουλάρη

«Η πληροφορία είναι ένα όπλο για τον έλεγχο της εξουσίας» λέει ο δημιουργός των WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ. Σήμερα, οι ενοχλητικές αλήθειες που έχει αποκαλύψει με τη δημοσιοποίηση απόρρητων πληροφοριών για...
τη διακυβέρνηση στις ΗΠΑ τυλίγονται σαν θηλιά στον λαιμό του. Ωστόσο, όσες επιφυλάξεις και αν προκαλεί η δραστηριότητά του, στα σημερινά συμφραζόμενα το κρίσιμο ερώτημα είναι: ποιον εξυπηρετεί η σιωπή του Ασάνζ;
«Ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό;» ρωτάει η Lady Gaga τον Julian Assange σε μια σκηνή του ντοκιμαντέρ «Risk» που του είναι αφιερωμένο.

«Ας μην υποκρινόμαστε πως είμαι ένας κανονικός άνθρωπος», απαντά ο δημιουργός του ιστότοπου WikiLeaks. «Εγώ έχω εμμονή με τον πολιτικό αγώνα. Δεν είμαι ένας νορμάλ τύπος». Η τραγουδίστρια όμως επιμένει: «Πες μου πώς νιώθεις». Ομως εκείνος ακλόνητος: «Μα, τι σημασία έχει; Ποιος χέστηκε; Δε με νοιάζει πώς νιώθω.»

«Μα, καλά, ποτέ ρε γαμώτο δεν σου έρχεται να κλάψεις;»

«Οχι.»

Προσωπικότητα αντιφατική, όπως φαίνεται και σ’ αυτήν την ταινία του 2017 που γύρισε η Λόρα Πόιτρας παρακολουθώντας τον επί έξι χρόνια, ο 48χρονος σήμερα Αυστραλός λειτουργεί συστηματικά ως σταυροφόρος της αλήθειας, ωστόσο παραμένει σε μεγάλο βαθμό φύση ανεξιχνίαστη. Εδώ και μια δεκαετία ενορχηστρώνει ένα αντάρτικο ενάντια σε ποικίλα κέντρα εξουσίας φέρνοντας στο φως τις αποσιωπημένες βρομιές τους. Και με τη δημοσιοποίηση απόρρητων μυστικών, εκθέτει κυβερνήσεις, μυστικές υπηρεσίες, πολυεθνικές εταιρείες και τα κρατικά, συνδικαλιστικά ή ιδιωτικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω τους, ώστε επιτέλους η Εξουσία να λογοδοτήσει στη Δικαιοσύνη. Σήμερα όμως, είναι αυτός ο ίδιος στο στόχαστρο της Εξουσίας.

Ηρωας της «ριζοσπαστικής διαφάνειας» και μεσσίας του διαδικτύου για τους μεν, επικίνδυνος εχθρός και κυβερνο-τρομοκράτης για τους δε, ο Τζούλιαν Ασάνζ είχε βρει για επτά χρόνια πολιτικό άσυλο στην Πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο και μετά από την άρση της ασυλίας του (11/4/2019) βρίσκεται στα χέρια της βρετανικής δικαιοσύνης και διατρέχει πλέον τον κίνδυνο να δικαστεί στις ΗΠΑ ως κατάσκοπος. Στη χώρα του Τραμπ εκκρεμούν 18 κατηγορίες εναντίον του (αλλά όχι ακόμα η συγκεκριμένη), και η παράδοσή του στην αμερικανική δικαιοσύνη θα μπορούσε να τον οδηγήσει στην ηλεκτρική καρέκλα. Η υπόθεσή του, σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές, θα συζητηθεί τον Φεβρουάριο του 2020.

«Η αποκάλυψη εμπιστευτικών πληροφοριών δεν είναι απλώς μια πράξη, είναι μια στάση ζωής». Αυτό τονίζει ο Τζούλιαν Ασάνζ στην Μη εγκεκριμένη αυτοβιογραφία του (The Unauthorized Autobiography, εκδ. Canongate), που κυκλοφόρησε το 2011. «Ετσι όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ, η αποκάλυψη ενέχει λογική και ευαισθησία. Είσαι αυτό που γνωρίζεις και κανένα κράτος δεν έχει δικαίωμα να σε περιορίσει σε κάτι λιγότερο από αυτό που είσαι».

Πράγματι, κανένας δεν μπορεί πλέον να αμφισβητήσει ότι τα εμπιστευτικά στοιχεία που έχει φέρει στο φως ο ιστότοπος WikiLeaks έδειξαν πόσο κρίσιμη είναι η σχέση ανάμεσα στην πληροφορία και στη διακυβέρνηση. Εδειξαν πόσο άμεση είναι η σύνδεση ανάμεσα σε πτυχές της πολιτικής διαχείρισης που κουκουλώνονται, και στη βιοπολιτική· έδειξαν πόσο η «απελευθερωμένη» πληροφορία που γίνεται δημόσιο κτήμα μπορεί να ακονίσει τη συλλογική συνείδηση.

Φυσικά -και χωρίς κανένας να ξεχνά τη σημασία του Γουότεργκέιτ- οι αποκαλύψεις δεν αρκούν για να προχωρήσει ο μετασχηματισμός ή η ανατροπή της ισχύουσας τάξης πραγμάτων, όπως ονειρευόταν ο νεαρός Ασάνζ όταν χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο «Μένταξ»: τότε που από το υπνοδωμάτιό του στη Μελβούρνη σέρφαρε με μια ομάδα έφηβων χάκερ στους απαγορευμένους ηλεκτρονικούς διαδρόμους μεγάλων εταιρειών τηλεπικοινωνίας. Αυτό το επιχείρημα αξιοποιούν σήμερα οι πολέμιοι και οι αμφισβητίες του Ασάνζ.

Το νεοφιλελεύθερο στρατόπεδο προσπαθεί να υποβαθμίσει τη συμβολή των WikiLeaks στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας, καλλιεργώντας αμφιβολίες για τη σημασία ή και για την αλήθεια του απόρρητου υλικού που έρχεται στο φως. Το προοδευτικό δημοκρατικό στρατόπεδο σκαλίζει τα κίνητρα και το διακύβευμα της κάθε αποκάλυψης, επιμένοντας και στις παράπλευρες απώλειες που προκαλεί: στους ιδιώτες-θύματα της δημοσιοποίησης ορισμένων πληροφοριών.

Είναι γεγονός ότι όταν τα WikiLeaks ανάρτησαν το 2010 ενοχοποιητικό υλικό για τη δράση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, δεν είχαν σβήσει τα ονόματα Αφγανών πολιτών που λειτούργησαν ως μάρτυρες, πράξη ανεύθυνη που ξεσήκωσε τη Διεθνή Αμνηστία, την Ανεξάρτητη Επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Αφγανιστάν και άλλες οργανώσεις. Ανεύθυνη, αργότερα, και η ανάρτηση συνδέσμων (links) που παρέπεμπαν σε βάσεις δεδομένων ψηφοφόρων, με πληροφορίες πρόσβασης, ονόματα, και διευθύνσεις για όλες σχεδόν τις γυναίκες στην Τουρκία. Και προβληματικό το τάιμινγκ της παρέμβασης των WikiLeaks στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, παρέμβαση που εντέλει υπονόμευσε την υποψηφιότητα της Χίλαρι Κλίντον με τη δημοσιοποίηση μεταξύ άλλων της ιδιωτικής αλληλογραφίας του συμβούλου της, αλλά και πακέτων με ηλεκτρονικές διευθύνσεις που περιείχαν πλήθος προσωπικά δεδομένα (π.χ. αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών) για τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής των Δημοκρατικών.

Ωστόσο, σε ένα πολιτικό τοπίο όπως το σημερινό στις ΗΠΑ και σε πολλές χώρες της Ευρώπης -μεταξύ τους και στην Ελλάδα- όπου όσοι φέρνουν στο φως ενοχλητικές αλήθειες διώκονται, η περίπτωση του Τζούλιαν Ασάνζ αποκτά ένα ιδιαίτερο συμβολικό βάρος που δεν είναι ανεξάρτητο από τα συμφραζόμενα της εποχής.

Αυτή την ώρα, το δόγμα της τάξης και της ασφάλειας που επικράτησε διεθνώς μετά την 11/9/2001, η μετα-δημοκρατική συνθήκη που εδραιώθηκε με την κρίση, και η ενδυνάμωση των ακροδεξιών και αντιδραστικών δυνάμεων στην πολιτική επικαιρότητα, σε συνδυασμό με τα δικονομικά τερτίπια, τις νομικές ασάφειες, τα διακρατικά αλισβερίσια, όλα ενορχηστρώνονται ώστε να συντριβεί ο δημιουργός των WikiLeaks και η δραστηριότητά του. Αλλά μέσα από αυτόν τον δρόμο υπονομεύεται γενικότερα και το εύρος και το βάθος της ελευθερίας του λόγου. Και από πίσω ήδη διαφαίνεται η προσπάθεια όχι μόνο να διατηρηθεί αλώβητη αλλά και να θωρακιστεί η εξουσία όσων διπλοκλειδώνουν τα ντουλάπια με τους σκελετούς, αδιαφορώντας για την εξυγίανση των κρατικών μηχανισμών όσο και για την κοινωνική δικαιοσύνη...

efsyn.gr