Στο πρόγραμμα του φιλελεύθερου σοσιαλισμού συνυπάρχουν η ισότητα και η ελευθερία. Ενώ η νεοφιλελεύθερη θεώρηση προτάσσει την ελευθερία αποκλείοντας την ισότητα και η μαρξιστική θεώρηση το αντίστροφο, ο...
Φιλελεύθερος Σοσιαλισμός θεωρεί ότι αυτές οι δύο έννοιες δεν μπορούν να υπάρξουν ξεχωριστά. Δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία χωρίς ισότητα και το αντίστροφο. Σύμφωνα με τον πολιτικό φιλόσοφο Νορμπέρτο Μπόμπιο η ισότητα είναι μια σχέση ενώ η ελευθερία είναι μια κατάσταση, κάτι που δεν συλλαμβάνουν οι μονοδιάστατες ιδεολογίες του κομμουνισμού και του νεοφιλελευθερισμού.
Η ισότητα προσδιορίζεται και νοηματοδοτείται σε σχέση πάντα με κάποιον άλλο. «Είμαι ίσος προς...» αναφέρουμε. Αντιθέτως, η ελευθερία δεν προσδιορίζεται σε σχέση με κάποιον ή κάτι άλλο. Η ελευθερία αυτοπροσδιορίζεται, δεν ετεροπροσδιορίζεται. Συνιστά μια αυταξία. Για αυτό είναι μια κατάσταση.
Στη φυσική του κατάσταση ο άνθρωπος, δηλαδή στην κατάσταση πριν οργανωθεί σε κοινωνίες και δη πολιτικά οργανωμένες, η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων δεν υφίσταται για αυτό η ελευθερία του κάθε ανθρώπου είναι ανέλεγκτη και για αυτό ανεξέλεγκτη. Ο κάθε άνθρωπος είναι φύσει ελεύθερος να κάνει απλά ό,τι θέλει ακόμα και εις βάρος άλλων συνανθρώπων του. Αυτή όμως η ανεξέλεγκτη άνευ όρων ελευθερία χωρίς την προϋπόθεση της αρχής της ισότητας καταλήγει να είναι εν τοις πράγμασι κατάλυση της ίδιας της έννοιας της ελευθερίας. Η ελευθερία καταλήγει να είναι μία προνομιακή κατάσταση την οποία μπορούν να απολαμβάνουν οι λίγοι πιο ισχυροί εις βάρος των πολλών πιο αδύναμων. Στη φυσική κατάσταση του ανθρώπου δηλαδή η ελευθερία δίχως την ασφαλιστική δικλείδα της ισότητας τείνει να εκπέσει στον νόμο του ισχυρού αναιρώντας στο πεδίο της πράξης την ελευθερία για την πλειοψηφία των ανθρώπων.
Αντίθετα όταν ο άνθρωπος εξέρχεται της φυσικής του κατάστασης και οργανώνεται σε πολιτικά δημοκρατικές κοινωνίες δημιουργεί σχέσεις ισότητας οι οποίες λειτουργούν εγγυητικά για ελευθερία σε όλους τους ανθρώπους. Όσο πιο ουσιαστική και πολυεπίπεδη είναι η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων σε μια πολιτικά οργανωμένη κοινωνία τόσο μεγαλύτερη ελευθερία υπάρχει για όλους τους ανθρώπους. Επομένως, η ισότητα είναι προϊόν της κοινωνικής οργάνωσης και συνιστά βασική προϋπόθεση για την απόλαυση της κατάστασης της ελευθερίας όλων των μελών της κοινωνίας. Όσο πιο ολοκληρωμένη είναι η ισότητα τόσο πιο ελεύθερη είναι συνολικά η κοινωνία. Συνεπώς η ισότητα και η ελευθερία όχι μόνο δεν είναι έννοιες αντικρουόμενες μεταξύ τους, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά αντιθέτως η πρώτη συνιστά προϋπόθεση για την ύπαρξη της δεύτερης...
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του Αθανάσιου Μιχαλόπουλου στο tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου