ΚΚΕ: Στασιμότητα ή συρρίκνωση;...

Γιώργος Πετρόπουλος

Η «Εφ.Συν.» αναλύει τις εκλογικές επιδόσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας στο βάθος του χρόνου και εξηγεί: η φαινομενική στασιμότητα στους ψηφοφόρους του στην πραγματικότητα σημαίνει πολύ σοβαρή συρρίκνωση, η οποία δεν...
αποτελεί πλέον συγκυρία.

Στις εκλογές της 26ης Μαΐου και της 7ης Ιουλίου το ΚΚΕ εμφάνισε μια χαρακτηριστική εκλογική στασιμότητα η οποία προκαλεί εντύπωση για την ακρίβεια με την οποία αποτυπώνεται στο εκλογικό αποτέλεσμα. Στις ευρωεκλογές συγκέντρωσε 302.603 ψήφους (5,34% του εκλογικού σώματος) και στις εθνικές εκλογές 299.592 ψήφους (5,30%).

Η μικρή διαφορά των 3.011 ψήφων, μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, μπορεί να αποδοθεί στην αυξημένη αποχή των βουλευτικών εκλογών σε σχέση με τις ευρωεκλογές και στην πίεση που δέχτηκε το κόμμα λόγω του έντονα πολωτικού χαρακτήρα των βουλευτικών εκλογών από τις οποίες αναδεικνύεται η κυβέρνηση της χώρας.

Αν μέναμε στα παραπάνω στοιχεία ή αν ήταν αυτά τα μόνα που μιλούν για εκλογική στασιμότητα του ΚΚΕ, τότε θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα πως το φαινόμενο είναι συγκυριακό. Δεν είναι συγκυριακό κι είναι πολύ πιο σοβαρό απ’ ό,τι φαίνεται. Το αποδεικνύουν ξεκάθαρα οι πίνακες που παραθέτουμε.

Οι πίνακες δεν περιλαμβάνουν στοιχεία της δεκαετίας του ’80, καθώς το πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον στην Ελλάδα και στον κόσμο ήταν εντελώς διαφορετικό, ούτε τα στοιχεία των πρώτων εκλογών της δεκαετίας του 1990, καθώς τότε το ΚΚΕ συμμετείχε ως βασική συνιστώσα στον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου.

Οι αναφορές σε εκλογικά αποτελέσματα ξεκινούν από τις εκλογές του 1993 -και τις ευρωεκλογές του 1994- που είναι οι πρώτες εκλογικές αναμετρήσεις μετά την πτώση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού στις οποίες το ΚΚΕ συμμετέχει αυτοτελώς και μάλιστα έπειτα από δύο διαδοχικές διασπάσεις του (1989-1991).

Μακροχρόνια πτωτική πορεία

Μια σύντομη ανάγνωση και σύγκριση των πινάκων οδηγεί σε ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα:

Τα εκάστοτε αποτελέσματα των ευρωεκλογών -που είναι πάντα υψηλότερα των εθνικών εκλογών- φανερώνουν το εύρος της δεξαμενής από την οποία το ΚΚΕ μπορούσε, κάθε φορά, να αντλεί ψήφους. Δηλαδή οι ευρωεκλογές είναι το ανώτατο και οι εθνικές εκλογές το κατώτατο σημείο της εκλογικής του επιρροής στην επικράτεια. Μόνο στις εθνικές εκλογές του 2007 το ΚΚΕ κατάφερε να ξεπεράσει ελάχιστα, σε ψήφους, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του 2004.

Στις εκλογές του 1993 το ΚΚΕ προσέγγισε το κατώτατο σημείο της εκλογικής του επιρροής. Εφτασε δηλαδή στον σκληρό του πυρήνα. Αυτό λογικά ήταν αποτέλεσμα της πτώσης των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, των εσωτερικών του διασπάσεων και της ήττας του παγκόσμιου κομμουνιστικού και αριστερού κινήματος. Το κατώτατο αυτό σημείο το ξεπέρασε ελαφρώς μέσα στην κρίση και συγκεκριμένα στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, όπου σε σχέση με τις εκλογές Μαΐου του ιδίου έτους έχασε σχεδόν (μέσα σε ένα μήνα) τη μισή εκλογική του δύναμη. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μέχρι το 2012 το ΚΚΕ -με μικρά σκαμπανεβάσματα- παρουσίαζε αυξητική εκλογική πορεία.

Μετά τον Ιούνιο του 2012 το ΚΚΕ λαμβάνει έναν αριθμό ψήφων που κινείται λίγο πάνω ή λίγο κάτω από τις 300.000. Το ενδιαφέρον όμως στοιχείο είναι ότι από τότε (από το 2012 και μετά) τα αποτελέσματα ευρωεκλογών και εθνικών εκλογών έχουν συγκλίνει δραματικά. Που σημαίνει πως το ανώτατο σημείο εκλογικής του επιρροής πλησιάζει το κατώτατο με διαφορά μερικές χιλιάδες ψήφους.

Στη βάση όλων αυτών το συμπέρασμα είναι ένα. Το ΚΚΕ στην αρχή της κρίσης έδειχνε να έχει αυξητική πορεία, αλλά πολύ σύντομα βρέθηκε σε φάση μακροχρόνιας εκλογικής -άρα και πολιτικής- συρρίκνωσης. Η στασιμότητά του, στην πραγματικότητα, είναι συρρίκνωση και μάλιστα πολύ σοβαρή αν ληφθεί υπόψη το πόσο έχει μειωθεί η εκλογική του δύναμη μετά τον Μάιο του 2012 και πόσο έχει συγκλίνει η δεξαμενή ψήφων του στο κατώτατο σημείο. Το φαινόμενο δεν είναι συγκυριακό κι αναμφίβολα δεν ερμηνεύεται με συγκυριακούς όρους...

efsyn.gr