15.7.19

180 χρόνια συζήτηση για το πανεπιστημιακό άσυλο...


Τάσος Κωστόπουλος

Μπορεί το πανεπιστημιακό άσυλο να κατοχυρώθηκε νομοθετικά μόλις το 1982, με τον νόμο-πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ για τα ΑΕΙ που συμπύκνωσε θεσμικά τις κατακτήσεις και...
διεκδικήσεις του μεταπολιτευτικού φοιτητικού κινήματος, η ύπαρξη και η έκτασή του αποτελούσαν ωστόσο αντικείμενο δημόσιας συζήτησης ήδη από την πρώτη εμφάνιση της νεολαίας ως πολιτικοκοινωνικής κατηγορίας στη χώρα μας.

Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με την αντιδραστική παραφιλολογία περί εγγενούς «βίας και ανομίας» των πανεπιστημιακών χώρων: όπως έχει αναλυθεί λεπτομερώς στις στήλες τούτης της εφημερίδας («Ανομία ετών 180», «Εφ.Συν.», 29.9.2018), τα σποραδικά επεισόδια μεταξύ καθηγητών και φοιτητών ή μεταξύ των τελευταίων και της αστυνομίας έχουν ακριβώς την ίδια ηλικία με τα ελληνικά ΑΕΙ.

Η πρώτη φορά

Πρώτη φορά ζήτημα πανεπιστημιακού ασύλου ετέθη στις 11 Μαΐου 1859, κατά την παρθενική εμφάνιση του νεανικού κινήματος στη χώρα μας, στα γεγονότα που έμειναν γνωστά ως «Σκιαδικά» (βλ. αναλυτικά «Εφ.Συν.», 11.5.2019).

Εκατό περίπου μαθητές, καταδιωκόμενοι από την αστυνομία και ακολουθούμενοι από «όχλον πολύν, το πλείστον κατωτάτης τάξεως και πάσης ηλικίας», κατέφυγαν για προστασία στο μοναδικό τότε (κεντρικό σήμερα) κτίριο του Πανεπιστημίου, όπου «ολίγιστοι» φοιτητές «ηνώθησαν μετ’ αυτών, παρασυρθέντες υπό της εσφαλμένης ιδέας ότι οι προσελθόντες ηδύναντο να επικαλεσθώσιν το δικαίωμα της φιλοξενίας».

Η κυβέρνηση περικύκλωσε τον χώρο με αστυνομία και στρατό και, μετά την αποχώρηση των καταληψιών, εγκατέστησε εκεί στρατιωτική φρουρά.

Οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες που διαμαρτυρήθηκαν σε όλους τους τόνους για την ολιγόωρη παραβίαση του «ιερού καταγωγίου των Μουσών» από τα εξωφοιτητικά στοιχεία, ουδόλως ενοχλήθηκαν φυσικά από την επίσημη διακοπή των μαθημάτων για κάμποσες μέρες.

Η είσοδος του στρατού στο πανεπιστήμιο καταγγέλθηκε όμως στη Γερουσία ως καταπάτηση «του ασύλου των επιστημών» − παρθενική μνεία του επίμαχου (άγραφου) θεσμού στη Νεοελληνική Ιστορία και δη με το περιεχόμενο που απορρίπτουν σήμερα οι αρνητές του:

«Αυτά τα σκηνώματα της παιδείας ως και εκείνα της θρησκείας», εξήγησε ο γερουσιαστής Δημήτριος Χρηστίδης, «εθεωρήθησαν πανταχού ιερά άσυλα, και ποτέ η ένοπλος δύναμις δεν συγχωρείται να εισβάλη εις αυτά διά να πολεμήση μάλιστα παιδάρια» (Κώστας Λάππας, «Πανεπιστήμιο και φοιτητές στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα», Αθήνα 2004, σ. 509)...

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο του Τάσου Κωστόπουλου στο efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: