29.5.19

Μετασεισμικές δονήσεις...


Μετασεισμικές δονήσεις
Ο σεισμός των εκλογών άφησε ερείπια. Κάτι που άθελά τους περίπου μαρτυρούν δελτία ειδήσεων και τοκ σόου, όπου πολλοί λαλίστατοι κομπιάζουν από αμηχανία. Θύματα του σεισμού, εκτός από πολιτικά κόμματα, είναι τα...
στερεότυπα που λυμαίνονται τον λόγο πολλών πολιτικών και δημοσιογράφων από διανοητική νωθρότητα ή και υστεροβουλία.

Τα στερεότυπα αυτά θέλουν την Ευρώπη, την Ελλάδα, να χωρίζονται σε μεγάλα ευδιάκριτα στρατόπεδα, όπου συναθροίζονται και αντιπαρατίθενται οι κακοί και οι καλοί, στους οποίους καλούς συμβαίνει να ανήκει όποιος μιλά.

Ετσι, συναντάμε αναφορές στο μπλοκ των συντηρητικών, αντιευρωπαϊστών, λαϊκιστών, εθνικιστών, ακροδεξιών, φασιστών (όλα αυτά συνήθως ανακατεμένα), στο οποίο αντιπαρατίθεται το μπλοκ των ευρωπαϊστών, προοδευτικών, ριζοσπαστών και ενδεχομένως ολίγον ή πολύ αριστερών. (Η κ. Λεπέν χάραξε τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ εθνικιστών και διεθνιστών.)

Οι εκλογές της Κυριακής έδειξαν υποτίθεται την προέλαση στην Ελλάδα και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη του πρώτου μπλοκ εις βάρος του δεύτερου. Είναι όμως μόνον έτσι;

Τα μπλοκ για τα οποία μιλάμε αποτελούνται από υπαρκτά φαινόμενα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζονται ισοπεδωτικά συνιστά κατασκευή. Στόχος τέτοιων στερεοτύπων, όταν ο χρήστης τους δεν πιθηκίζει απλώς αλλότριες ιδέες, είναι να χρησιμοποιεί το αντίπαλο στερεότυπο ως άλλοθι των ατοπημάτων του και ως φόβητρο που θα συνεχίσει να συσπειρώνει όσους θέλει να κρατήσει σαν αγέλη στην ιδεολογική ή κομματική μάντρα του.

Τα αποτελέσματα της κάλπης έδειξαν ότι ο υπολογισμός όσων θέλησαν να συσπειρώσουν τους οπαδούς τους επισείοντας το φόβητρο της επέλασης του αντιδραστικού μπλοκ αποδείχθηκε λανθασμένος. Πράγμα που είτε σημαίνει ότι σημαντικό μέρος του κοινωνικού σώματος προσχωρεί σε τέτοιες σκοτεινές ιδέες, είτε -το πιθανότερο- ότι «δεν τσιμπάει» διότι, ακόμα και όταν συνειδητοποιεί ότι οι κίνδυνοι -π.χ. του φασισμού- δεν είναι φανταστικοί, καταλαβαίνει όμως ότι όσοι τον επικαλούνται ως φόβητρο τον μεγεθύνουν για να κρύψουν τις ευθύνες τους.

Οπως συμβαίνει στις περιπτώσεις ήττας, οι κριτικές απευθύνονται ευκολότερα στους χαμένους. Αλλά αυτό εν μέρει μόνον είναι σωστό. Φτάνει να ανατρέξει κανείς στις δηλώσεις περίπου όλου του πολιτικού φάσματος, για να αντιληφθεί ότι τα στερεότυπα είναι κοινός τόπος. Αν χρειάζεται ένα παράδειγμα από την άλλη πλευρά, ας θυμηθούμε ότι κάποιοι στη χώρα μας αποκαλούν τον κύριο Τσίπρα και τους φίλους και οπαδούς του «μπολσεβίκους», κάνοντας τα φαντάσματα εκείνων να αναπηδούν στο μαυσωλείο τους.

Στην πραγματικότητα το «απροσδόκητο» αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών επαναλαμβάνει εν μέρει το άλλο «απροσδόκητο» αποτέλεσμα, αυτό του Δημοψηφίσματος του 2015. Η κρίση έχει γκρεμίσει προς το παρόν όλες τις κατασκευές, περιλαμβανομένου του φιλοευρωπαϊσμού και του αντιευρωπαϊσμού, σε ερείπια. Ποιοι θα έχουν το θάρρος να το δουν;

efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: