Σειρά δημοσκοπήσεων στην Κύπρο ενόψει των ευρωεκλογών καταδεικνύουν τη συνεχή άνοδο του ΕΛΑΜ – παραρτήματος και βραχίονα της Χρυσής Αυγής στο νησί. Αν επιβεβαιωθούν οι τάσεις αυτές μέχρι την κάλπη στις 26 Μαΐου, το Εθνικό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΑΜ) θα γίνει...
4ο κόμμα και θα εκλέξει ευρωβουλευτή, αποσπώντας την έδρα που σήμερα κατέχει η ΕΔΕΚ.
Το γεγονός προκάλεσε όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης του ΕΛΑΜ με την ΕΔΕΚ και το ΔΗΚΟ, σπάζοντας τη μακρά περίοδο ανοχής τους προς το κυπριακό νεοφασιστικό κόμμα. Μήπως όμως είναι αργά; Τα πολιτικά γεγονότα στην Κύπρο δείχνουν ότι οι Κύπριοι «χρυσαυγίτες» διαθέτουν πολλά κρυφά χαρτιά…
Από την εμφάνισή του στον εκλογικό στίβο της Κύπρου (2011), το ΕΛΑΜ παρουσιάζει για 8 χρόνια αξιοσημείωτη σταθερότητα και άνοδο. Αρχικά θέλησε να εγγραφεί ως κόμμα με την ονομασία «Χρυσή Αυγή», αλλά τελικά επέλεξε μια δική του ονομασία για να πλασαριστεί στην κυπριακή κοινωνία.
Η παρουσία του ΕΛΑΜ εξελήφθη ως περιθωριακή, αλλά οι ακροδεξιοί βρήκαν τρόπο να καταγράψουν ποσοστά, επενδύοντας στη λαϊκή δυσαρέσκεια για τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης (1,08% το 2011 - βουλευτικές εκλογές). Στη συνέχεια το ΕΛΑΜ πέτυχε αύξηση των ποσοστών το 2014 (2,64% - ευρωεκλογές) όταν η κρίση έφτασε στο απόγειό της. Το 2016 οι νεοφασίστες έκαναν το κρίσιμο βήμα και κατάφεραν να μπουν στη Βουλή με ποσοστό 3,71%, καταλαμβάνοντας μάλιστα 2 έδρες.
Η εξέλιξη αυτή, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν θορύβησε καθόλου τον πολιτικό κόσμο. Αντίθετα, το ΕΛΑΜ έτυχε μιας εξαιρετικά ευμενούς μεταχείρισης από την ηγεσία της Εκκλησίας και προσωπικά τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Β’, που δεν έκρυβε πόσο ικανοποιημένος ήταν με δημόσιες δηλώσεις του.
Τουλάχιστον δύο μητροπολίτες εμφανίζονται μέχρι σήμερα να στηρίζουν το ΕΛΑΜ ως να είναι «δικά τους παιδιά». Αλλά και τα υπόλοιπα κυπριακά κόμματα, πλην του ΑΚΕΛ, σε γενικές γραμμές υιοθέτησαν μια γραμμή αδιαφορίας ή ανοχής.
Πολλοί πολιτικοί παράγοντες, δημοσιογράφοι και ορισμένα ΜΜΕ έδιναν πολιτικό χώρο στο ΕΛΑΜ για να κινηθεί με σχετική άνεση και ελάχιστη έως ανύπαρκτη κριτική στις μεθοδεύσεις του. Ορισμένοι έτρεφαν την ψευδαίσθηση ότι αν δεν ήταν επιθετικοί, δεν απομόνωναν το ΕΛΑΜ, δεν το μεταχειρίζονταν ως (αυτό που είναι) Χρυσή Αυγή, θα του στερούσαν τη δυναμική που απέκτησε.
Τελικά φαίνεται ότι όλοι αυτοί -και δεν ήταν λίγοι- μόνο αφελείς δεν ήταν επιλέγοντας συνειδητά στάση «μη απομόνωσης» του ΕΛΑΜ.
Τα πολιτικά γεγονότα από το 2016 και μετά εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την ανοχή απέναντι στο ΕΛΑΜ. Σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίοδο για τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, η ρητορική του ΕΛΑΜ και οι ακραίες θέσεις κομμάτων του λεγομένου «δημοκρατικού τόξου» κατά της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας ήταν εντελώς δυσδιάκριτες.
Η κεντρική προσέγγιση ήταν ομοιόμορφη: απόρριψη κάθε μορφής συμβιβασμού, κάθε πρωτοβουλίας και κάθε σοβαρής επικοινωνίας με τους Τ/κ. Η άλλη όψη, ανομολόγητη ωστόσο, είναι η ταύτισή τους με το ΕΛΑΜ στη διαιώνιση του στάτους κβο.
Το ΕΛΑΜ κέρδιζε μερίδα της κοινής γνώμης γιατί οι θέσεις του στο Κυπριακό εφάπτονται με αυτές του ΔΗΚΟ, της ΕΔΕΚ, ακόμα και των Οικολόγων, ενώ πολλές απόψεις που εκφράζουν ευθυγραμμίζονται με μερίδα της λαϊκής Δεξιάς του ΔΗΣΥ και παραφυάδες της (Αλληλεγγύη, Συμμαχία Πολιτών, Δ. Συλλούρης, νυν πρόεδρος της Βουλής).
Το 2017, εν μέσω δύο Διεθνών Διασκέψεων για την Κύπρο (Γενεύη, Κραν Μοντανά), το ΕΛΑΜ πέρασε σε νέα πεδία πολιτικής δράσης, εξυπηρετώντας τις σκοπιμότητες διασάλευσης των προσπαθειών για την επίλυση του Κυπριακού.
Ειδικότερα, χρησιμοποιήθηκε στη Βουλή για να στηθεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε μια εκστρατεία δυσπιστίας απέναντι στους Τ/κ, με την υιοθέτηση ψηφίσματος για να εορτάζεται το «Ενωτικό Δημοψήφισμα του 1950» στα σχολεία.
Η εκστρατεία εκείνη συνέπεσε -εκ των υστέρων διαπιστώνεται όχι τυχαία- με τους τακτικισμούς που υιοθετούσε ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, παρακωλύοντας την πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Ολα μέτρησαν την επομένη του ναυαγίου στο Κραν Μοντανά και της στροφής του προέδρου στην εθνικιστική ρητορική.
Στην κάλπη των προεδρικών εκλογών εξαργυρώθηκαν, αφού στον α’ γύρο το νεοφασιστικό κόμμα αφαίρεσε δυνάμεις από τη συμμαχία ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ και τον Νικόλα Παπαδόπουλο, ενώ στον β’ γύρο το ΕΛΑΜ έσπρωξε σιωπηρά τους ψηφοφόρους του για επανεκλογή του Ν. Αναστασιάδη.
Πρόσφορο έδαφος εθνικισμού
Σήμερα το ΕΛΑΜ καταγράφει δημοσκοπικά, με ήπιους υπολογισμούς, ένα ποσοστό γύρω στο 6%. Ολοι γνωρίζουν ότι διαθέτει εφεδρική ψήφο, αυτή που δεν εκδηλώνεται φανερά σε δημοσκοπήσεις, και ένα σκληρό τμήμα ψηφοφόρων που το ακολουθεί συνεχώς. Πολύ πιθανόν η ΕΔΕΚ να μην μπορέσει να ανακάμψει (βρίσκεται δημοσκοπικά ήδη κάτω από 5%), έχοντας από καιρό διολισθήσει σε ακραίες εθνικιστικές θέσεις.
Παράλληλα, το ΕΛΑΜ βρίσκει συνεχώς πρόσφορο έδαφος στο γενικότερο κλίμα αποχής και ιδιώτευσης, το οποίο επιδεινώνουν τα φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς. Ταυτόχρονα, διατηρεί στους χώρους της νεολαίας σταθερούς πυρήνες επιρροής και λειτουργεί μέσα σε ποδοσφαιρικά κλαμπ που καταναλώνουν με ευχαρίστηση κάθε λογής ακρότητες.
Στον χώρο της κυπριακής εκπαίδευσης, η Εκκλησία απαιτεί ρόλο και η διακυβέρνηση Αναστασιάδη δεν έχει κανέναν δισταγμό να της τον εκχωρεί. Η αντιπαραθετική ρητορική στο Κυπριακό, ο δημόσιος λόγος τις Κυριακές σε εθνικά μνημόσυνα, η αναπαραγωγή του στα κυπριακά ΜΜΕ, όλα σήμερα είναι νερό στον μύλο του ΕΛΑΜ και των «καλών παιδιών» του Χρυσοστόμου Β’.
Κυριάκος Πιερίδης
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου