διαπραγματεύσεων και ταχεία κατάληξή τους σε συμφωνία.
Η κρισιμότητα των επόμενων ημερών για το Κυπριακό φαίνεται ήδη από την αναφορά (11/12/2018) της Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, αξιωματούχου του ΟΗΕ που εδρεύει στην Κύπρο: «Το αποτέλεσμα θα είναι κρίσιμο για το μέλλον των συνομιλιών, γι’ αυτό καλούμε τους δύο ηγέτες στην Κύπρο να συζητήσουν με την κ. Λουτ με παραγωγικό και δημιουργικό τρόπο». Αν η κ. Λουτ αποτύχει, ο γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, θα συντάξει μια αποκαρδιωτική έκθεση για το Κυπριακό, σηματοδοτώντας αρνητικές εξελίξεις.
Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, οι σχέσεις του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη με το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το ΑΚΕΛ, επιδεινώθηκαν ραγδαία. Σε τηλεοπτική συνέντευξή του (10/12/2018) ο Ν. Αναστασιάδης κατηγόρησε ευθέως το ΑΚΕΛ ως «οπαδό της όποιας λύσης». Η φράση αυτή, που στην κυπριακή πολιτική ορολογία συνιστά βαρύ υπαινιγμό υποχωρητικότητας έως και μειοδοσίας, συνδυάστηκε με συνεχείς αιχμές του προέδρου Αναστασιάδη για «πιέσεις (εκ των ένδον) αποδοχής τουρκικών θέσεων», αναβιώνοντας την τραυματική για το εσωτερικό μέτωπο αντιπαράθεση πριν και μετά το δημοψήφισμα του 2004.
Το ΑΚΕΛ, αντιδρώντας στις επικρίσεις αυτές, απέσυρε από τη διαπραγματευτική ομάδα που στηρίζει τον πρόεδρο τον έμπειρο Τουμάζο Τσελεπή. Τις τελευταίες ημέρες ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, Αντρος Κυπριανού, έχοντας συμπληρώσει επαφές για το Κυπριακό στην έδρα του ΟΗΕ, στις Βρυξέλλες, στην Αθήνα και στην Αγκυρα, επικρίνει έντονα τον Νίκο Αναστασιάδη ότι κινείται σε άλλη κατεύθυνση από τη βάση επίλυσης του Κυπριακού, τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ). Το ΑΚΕΛ κατηγορεί τον πρόεδρο Αναστασιάδη ότι σαμποτάρει τις δυνατότητες επανάληψης των διαπραγματεύσεων, περιπλέκει με «νέες ιδέες» τις συζητήσεις για να ροκανίζει τον χρόνο και κάνει μυστική διαβούλευση με τον Μ. Τσαβούσογλου για ρυθμίσεις που οδηγούν σε συνομοσπονδία δύο κρατών.
Η μορφή της παρούσας διχόνοιας Αναστασιάδη – ΑΚΕΛ έχει επίσης ενδιαφέρον. Η φρασεολογία του προέδρου Αναστασιάδη παραπέμπει σε ανάλογες ή ακόμα και ταυτόσημες λεκτικά επικρίσεις που έκανε ο τότε πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος στην αντιπαράθεσή του με τους πολιτικούς αντιπάλους του.
Το παράδοξο είναι ότι αποδέκτης τέτοιων επικρίσεων ήταν το 2004-08 ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης, καθώς και οι Γλαύκος Κληρίδης, Γιώργος Βασιλείου, μερίδα του ΑΚΕΛ κ.ά. που ως γνωστόν υποστήριξαν το σχέδιο του ΟΗΕ (Σχέδιο Ανάν) στο δημοψήφισμα. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος χαρακτήριζε «νενέκους», δηλαδή δωσίλογους, όσους ψήφισαν «ναι» στο Σχέδιο Ανάν. Τώρα ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης κάνει ακριβώς το ίδιο, ενώ ο στενός κύκλος του αφήνει να διαρρεύσει ότι «ξαναδιάβασε το Σχέδιο Ανάν και θα το απέρριπτε… αν ήξερε τι περιελάμβανε».
Η αμφισβήτηση των χειρισμών του προέδρου Αναστασιάδη από το ΑΚΕΛ δεν αντανακλά μια διένεξη περιορισμένη ανάμεσα σε κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενους. Στην κυπριακή εσωτερική πραγματικότητα, η διένεξη γύρω από το Κυπριακό εξελίσσεται ιστορικά μετά το 1974 ανάμεσα στη «μετριοπαθή» σχολή, που τάσσεται υπέρ της ΔΔΟ (ΔΗΣΥ – ΑΚΕΛ, με ποσοστά γύρω στο 60-65%), και την «ανένδοτη σχολή» (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και μικρότερα κόμματα με ποσοστά γύρω στο 35-40%), που απορρίπτει την ομοσπονδιακή λύση.
Κανείς από τους προέδρους της Κύπρου δεν αμφισβήτησε τη ΔΔΟ γιατί υιοθετείται από δεκάδες ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και είναι ο δείκτης αξιοπιστίας της ελληνοκυπριακής πλευράς στη διεθνή κοινότητα. Στη σημερινή συγκυρία, με την αναστολή συμμετοχής του ΑΚΕΛ στη διαπραγματευτική ομάδα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης μένει χωρίς συμβούλους με βαρύτητα, καθώς είχε ήδη αποχωρήσει και ο Αλέκος Μαρκίδης, πρώην γενικός εισαγγελέας και στενός συνεργάτης του Γλαύκου Κληρίδη.
Η μεγάλη «κωλοτούμπα»
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης δεν κρύβει με δηλώσεις και ενέργειες ότι πολιτεύεται πλέον με τις θέσεις και τη ρητορική της «ανένδοτης σχολής». Η πιο προωθημένη κίνηση-κωλοτούμπα ήταν η δημόσια τοποθέτηση Αναστασιάδη (9/12/2018) στο ετήσιο μνημόσυνο του Τάσσου Παπαδόπουλου: «Είμαι εδώ για να τιμήσω τον Τάσσο Παπαδόπουλο.
Προ ολίγων ημερών είχαμε το μνημόσυνο ενός άλλου προέδρου, του αείμνηστου Γλαύκου Κληρίδη. Ο ένας ανήκε στη μια σχολή σκέψης και ο άλλος στην άλλη σχόλη σκέψης λύσης του Κυπριακού. Και των δύο κοινός στόχος ήταν η εξεύρεση μιας ειρηνικής, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης. Παρά ταύτα, η αποτυχία δεν οφειλόταν στην έλλειψη πρωτοβουλιών, κινήσεων και προσπαθειών. Οφείλεται αποκλειστικά στην αδιαλλαξία της Τουρκίας…».
Η δήλωση αυτή –τι Παπαδόπουλος, τι Κληρίδης– ήχησε στα αυτιά πολλών στην ηγετική ομάδα του κυβερνώντος ΔΗΣΥ το ίδιο παράφωνα με πολλούς από τους χειρισμούς του προέδρου Αναστασιάδη στα γεγονότα του Κραν Μοντανά. Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, διατηρεί διακριτές αποστάσεις από τους χειρισμούς Αναστασιάδη, ενώ άλλα ιστορικά στελέχη του κόμματος που ίδρυσε ο Γλαύκος Κληρίδης, οι πρώην υπουργοί Κασουλίδης, Χάσικος, Κούρος, ο επίτροπος Χρήστος Στυλιανίδης και η Καίτη Κληρίδη κ.ά. εκφράζουν ανοιχτά ή σε εσωτερικό ακροατήριο την κάθετη διαφωνία τους: «Ο πρόεδρος δεν ακούει κανέναν και δεν μεταπείθεται», ομολόγησε ένας από αυτούς σε στενό κύκλο πολιτικών, σηκώνοντας τα χέρια ψηλά.
Επί του παρόντος πάντως, οι λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στο Προεδρικό και τον ΔΗΣΥ τηρούνται, ενώ προοδευτικά για ζητήματα εσωτερικής διακυβέρνησης ο πρόεδρος Αναστασιάδης κάνει συνεννοήσεις με τον πρόεδρο του ΔΗΚΟ, Νικόλα Παπαδόπουλο, και δίνει περισσότερο χώρο για εξυπηρετήσεις σε γνωστές ακραίες φωνές και υποστηρικτές τους (Σιζόπουλος, Λιλλήκας).
Οι στενοί συνεργάτες του στο Προεδρικό δεν έχουν κανέναν δεσμό με τον ΔΗΣΥ, πλην θεμάτων εσωτερικής διακυβέρνησης, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου χαρακτηρίζονται ως «alter ego» της νέας «σκληρής» προσέγγισής του.
Κυριάκος Πιερίδης (δημοσιογράφος, πολιτικός επιστήμονας στη Λευκωσία)
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου