υπουργός Οικονομικών περιοριζόταν σε ένα «ουδέν σχόλιο». Ωστόσο, off the record τους τελευταίους δύο μήνες διατύπωνε τη βεβαιότητά του ότι ο συντάξεις δεν πρόκειται να κοπούν. Η σημερινή απόφαση του EuroWrorking Group τον δικαίωσε.
Το EuroWorking Grop εκτίμησε ότι ο μνημονιαακός στόχος του πλεονάσματος 3,5% επιτυγχάνεται χωρίς την περικοπή των συντάξεων. Δηλαδή, έδωσε το «πράσινο φως» στην ικανοποίηση του αιτήματος της κυβέρνησης για ακύρωση της περικοπής. Η απόφαση θα επικυρωθεί στο Eurogroup της Δευτέρας. Η επίσημη ανακοίνωση τόσο για τις συντάξεις όσο και για το πακέτο παροχών της ΔΕΘ θα γίνει την Τετάρτη από την Κομισιόν.
Το χρονικό
Η περικοπή των συντάξεων (κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς») κατά 1,8 δισ. μαζί με την ισόποση περικοπή του αφορολόγητου ορίου ψηφίστηκαν τον Μάιο του 2017 στα προαπαιτούμενα της β αξιολόγησης. Οι περικοπές αποτελούσαν απαίτηση (στην πραγματικότητα τελεσιγραφικό όρο) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προκειμένου αυτό να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Οι ιθύνοντες του Ταμείου ισχυρίζονταν ότι χωρίς τις περικοπές δεν θα μπορούσε η κυβέρνηση να πετύχει τους στόχους του πλεονάσματος. Επιπλέον, ο κ. Τόμσεν και συν αυτώ θεωρούσαν ότι οι συντάξεις στην Ελλάδα είναι μεγάλες συγκριτικά με τους μισθούς, πράγμα το οποίο, κατά το ΔΝΤ προξενούσε διαρθρωτική ανισορροπία. Οι περικοπές στις συντάξεις και το αφορολόγητο πέραν του είναι αυτές καθαυτές επαχθείς, δεν συμπεριλαμβάνονταν στο κείμενο της μνημονιακής συμφωνίας του Ιούλιο του 2015. Ήταν δηλαδή επιπρόσθετη λιτότητα σε ένα πρόγραμμα που ήταν ήδη πολύ σκληρό.
Λίγες ώρες μετά το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου 2017 όπου η κυβέρνηση έχει κάνει αποδεκτή την απαίτηση του ΔΝΤ, το ρεπορτάζ του Newpost ανέφερε σχετικά: «Προκειμένου να ληφθεί η απόφαση στο Eurogroup σχετικά με την επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να ενδώσει στην απαίτηση του ΔΝΤ για προκαταβολική ψήφιση νέων μέτρων λιτότητας.[…] η απαίτηση για την προκαταβολική ψήφιση μέτρων πήρε τη μορφή τελεσιγράφου. Ο επικεφαλής του Euroworking group Τόμας Βίζερ ήταν κάτι παραπάνω από σαφής: «Πάρτε μέτρα για να γυρίσουμε.»»
Τα αντίμετρα
Για να χρυσωθεί το χάπι των περικοπών κυβέρνηση και δανειστές είχαν συμφωνήσει ένα πακέτο «αντίμετρων» . Δηλαδή κοινωνικές παροχές ισόποσες με τις περικοπές. Σε non paper που είχε βγάλει τότε το Μαξίμου, γινόταν λόγος για συμφωνία χωρίς ούτε ένα ευρώ επιπλέον λιτότητα.
Οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί δεν έπεισαν. Η αποδοχή των περικοπών αποτέλεσε βαρύτατο πλήγμα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Αμέσως μετά την ψήφιση των προαπαιτούμενων για τη β αξιολόγηση το κυβερνών κόμμα φτάνει στο δημοσκοπικό ναδίρ του. Στη συνέχεια, τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα, αφού στο δημόσιο διάλογο ετίθετο διαρκώς εν αμφιβόλω η λήψη των αντίμετρων –για μη περικοπή των συντάξεων ούτε λόγος
Η αντιστροφή του κλίματος
Η αντιστροφή του κλίματος για τις συντάξεις έγινε σταδιακά και σε πολλά επίπεδα. Από το ρεπορτάζ δεν προκύπτει ότι υπήρξε «ώρα μηδέν», δηλαδή η «στιγμή» όπου σε κάποια συνάντηση κυβέρνησης-δανειστών κλείστηκε το deal.
Την 1η Μαΐου του 2018 ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος με άριστη εικόνα της διαπραγμάτευσης, εξέφραζε στο Newpost τη βεβαιότητά του ότι τα αντίμετρα θα υλοποιηθούν, ενώ άφηνε ανοιχτό το ζήτημα των συντάξεων. Το ρεπορτάζ μας ανέφερε σχετικά: «Με βασικό επιχείρημα την υπερκάλυψη των στόχων του πλεονάσματος, η κυβέρνηση θα επιδιώξει τη συνολική αναστολή μέτρων-αντίμετρων για τα έτη 2019-20. Δηλαδή να μην εφαρμοστούν ούτε οι περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο, ούτε να γίνουν οι κοινωνικές παροχές. Κατά τον αξιωματούχο, το ζήτημα είναι ανοιχτό.»
Οι παράγοντες
Πώς όμως φτάσαμε στο αίσιο τέλος για τους Έλληνες συνταξιούχους; Πέντε ήταν οι βασικοί παράγοντες:
Πρώτον, το ΔΝΤ δεν μπήκε τελικά με χρήματα στο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά παρέμεινε στην ουσία ως τεχνικός σύμβουλος. Όπως συμβαίνει πάντα στη ζωή, όταν δεν βάζεις το χέρι στην τσέπη δεν μπορείς να θέτεις όρους.
Δεύτερον, η κυβέρνηση υπερκάλυψε τους στόχους του πλεονάσματος. Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, το πλεόνασμα του 2018 θα φτάσει το 4,5%. Για να συμβεί όμως αυτό, έγιναν δρακόντειες περικοπές των κρατικών δαπανών (-1,939 δισ. έναντι του στόχου το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου) και ψαλιδίστηκε το Πρόγραμμα των Δημοσίων Επενδύσεων (-1,321 έναντι του στόχου).
Τρίτον, ενισχύθηκε η εμπιστοσύνη των δανειστών στην κυβέρνηση. Αυτό οφείλεται στην κατά γράμμα τήρηση του μνημονιου, το ρόλο της Ελλάδας στην αναχαίτιση των προσφύγων, τη Συμφωνία των Πρεσπών. Να διευκρινίσουμε ότι δεν έχουμε να κάνουμε με συμφωνίες του τύπου «σου δίνω, μου δίνεις», αλλά με ένα περίπλοκο παιχνίδι συνδιαλλαγών, «εποικοδημητικής αμφισημίας», αποσωπήσεων και περίτεχνης υποκρισίας.
Τέταρτον, η κυβέρνηση «πήγε με τα νερά» των Γερμανών. Δηλαδή κράτησε πολύ χαμηλούς τόνους , εμφανίστηκε απολύτως πιστή στη θεσμοθετημένη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και, κυρίως, παρουσίασε την όλη ιστορία ως μια «τεχνοκρατική διαδικασία» που εξαρτάται από τους αριθμούς και όχι από την πολιτική βούληση. Κατά συνέπεια, δεν δόθηκε πάτημα για έρθει σε δύσκολη θέση η κυβέρνηση Μέρκελ απέναντι στο AfD και τους Χριστιανοκοινωνιστές.
Πέμπτον, δεν είναι ο Σόιμπλε υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας. Αυτό δεν χρειάζεται εξήγηση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου