Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης μιλά για την αιώνια σχέση του δημιουργού με τον φόβο. Με το συναίσθημα εκείνο που...
θέτει σε υπερδιέγερση τις πνευματικές και ψυχικές δυνάμεις την ώρα της γραφής. Της δημιουργίας. Την ώρα που αναμετράται με τα μεγάλα υπαρξιακά ζητήματα.
Τη στιγμή που επιχειρεί, με όπλο τις λέξεις του, να καθυποτάξει την αγωνία του. Να καβαλικέψει τον φόβο και να ανοιχθεί στον χρόνο της υστεροφημίας. Αυτή η σχέση του δημιουργού με το ολισθηρό παιχνίδισμα με τις υπαρξιακές αγωνίες του απεικονίζεται στους στίχους ενός άλλου ποιητή: Δεν έγραψα ποτέ ποιήματα. Ο,τι διαβάζεται είναι ο τρόμος της ψυχής μου. Δοσμένος σε παραλλαγές (Χρήστος Λάσκαρης).
Ο ποιητής παρουσιάζεται ως ένας σχοινοβάτης, που ακροβατεί ανάμεσα στα υπαρξιακά του ζητήματα και την ανάγκη όλα αυτά να τα οικειοποιηθεί. Να γίνουν προζύμι για την ανάγκη να νικήσει τη σιωπή του μέλλοντος. Είναι ο τρόμος του κενού που τον οδηγεί σε υπερδιέγερση και στην απόφαση να επιχειρήσει την παράτολμη αναμέτρηση με τους φόβους του.
Αν όμως ο φόβος στην τέχνη γίνεται ζυμάρι για δημιουργίες, ο φόβος ως ατομικό και συλλογικό συναίσθημα αποτελεί συστατικό στοιχείο για την καλλιέργεια δυσανεξίας. Από την ανατροπή κάποιων δεδομένων που όριζαν τη σκέψη και τη δράση μας.
Η επικαιρότητα μας δίνει συνεχώς παραδείγματα αυτού του συλλογικού φόβου. Αλλάζει το τοπίο. Διατυπώνεται ένας λόγος διαφορετικός. Με αφετηρία την ανάγκη η χώρα να αναγνωρίσει τα δικαιώματα όλων. Μεμονωμένων ατόμων αλλά και ομάδων. Να φτιαχτεί μια κοινωνία που να στηρίζεται στον σεβασμό των ανθρώπων που δεν ανήκουν στην πληθυσμιακή πλειοψηφία (πολιτική, θρησκευτική, ερωτικές επιλογές).
Η επιχειρούμενη ρωγμή στον κυρίαρχο πολιτισμικό και κοινωνικό κανόνα ενσπείρει φόβο. Και τρόμο. Από τη μυθολογία ακόμη ο φόβος είναι δίδυμος αδελφός με τον τρόμο. Παιδιά του Αρη, του θεού του πολέμου.
Ετσι, ο φόβος χρειάζεται τον τρόμο. Για να γίνει κυρίαρχο συναίσθημα. Που θα καθηλώνει το μυαλό. Και θα εξουδετερώνει τη βούληση. Φάνηκε τελευταία στην περίπτωση του Ζακ. Ο φόβος μπρος στη διαφορετικότητα. Και μετά οι έμποροι του φόβου που θέλουν, τάχα μου, μια «καθαρή», ορθόδοξη κοινωνία. Κι ακολούθησε ο τρόμος.
Ο θεός του πολέμου πήρε τον γιο του Τρόμο και γέμισε τις τηλεοπτικές εικόνες από το πεζοδρόμιο στο κέντρο της Αθήνας. Από αγανακτισμένους –και «φοβισμένους» πολίτες– που πήραν τον νόμο στα χέρια τους. Από μέσα ενημέρωσης που συντάσσονται με τον τρόμο. Γιατί ο φόβος είναι πολύτιμο εμπόρευμα. Από όλους και όλες που σκιάζονται την αλλαγή. Την ισονομία. Που βολεύονται σε μια ψευδο-υπεροχή.
Ευάγγελος Αυδίκος
Η Εφημερίδα των Συντακτών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου