κυβέρνηση Ερντογάν έχει υιοθετήσει τους βασικούς τους στόχους προμοτάροντας τον μιλιταρισμό στην εκπαίδευση, βομβαρδίζοντας Κούρδους αντάρτες εντός και εκτός συνόρων και εξασκώντας επικίνδυνη εξωτερική πολιτική βασισμένη στη «νοοτροπία της πολιορκίας» διαφόρων «ξένων» εχθρών που επιβουλεύονται τη χώρα τους.
Οι ψηφοφόροι και τα στελέχη των εθνικιστών απολαμβάνουν τώρα τους καρπούς της συμμαχίας τους με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) του Ερντογάν.
Οι ulkuculer, όπως τους αποκαλούν στην Τουρκία, βρέθηκαν μαζικά βολεμένοι σε θέσεις - κλειδιά και ζηλευτά πόστα στη γραφειοκρατία και τον κρατικό μηχανισμό της Τουρκίας, καταλαμβάνοντας τις πάμπολλες θέσεις που έμειναν ορφανές μετά τις μαζικές εκκαθαρίσεις του Ερντογάν.
Το εθνικιστικό κόμμα, το MHP, βγήκε ακόμη ισχυρότερο από τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές της 24ης Ιουνίου. Πήρε πάνω από 11% στις κοινοβουλευτικές, ποσοστό διπλάσιο από ό,τι προέβλεπαν όλες οι δημοσκοπικές εταιρίες.
Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, που δεν κατάφερε να πάρει την πλειοψηφία, εξαρτάται από τη στήριξη των εθνικιστών. Παρά την έντονη φημολογία, ο Ερντογάν δεν τοποθέτησε κανένα μέλος του MHP στο υπουργικό συμβούλιο.
Αυτό που έκανε, από την άλλη, ήταν να τοποθετήσει τον γαμπρό του, που προηγουμένως τον είχε υπουργό Ενέργειας, στο τιμόνι της οικονομίας. Τη συγκεκριμένη κίνηση… «χαιρέτησε» η τουρκική λίρα, με το να χάσει 4% της αξίας της έναντι του δολαρίου μέσα σε μόλις λίγες ώρες.
Διασυνδέσεις με τον υπόκοσμο
Πολλοί από τους ulkuculer, στελέχη και υποστηριχτές των Γκρίζων Λύκων, έχουν διασυνδέσεις με τον εγκληματικό υπόκοσμο της Τουρκίας. Και τώρα, ουσιαστικά, καταλαμβάνουν τον κρατικό μηχανισμό.
Δύο μέρες μετά τις εκλογές, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του MHP, έβαλε μια ολοσέλιδη καταχώριση σε πολλές από τις τουρκικές εφημερίδες, όπου κατονόμαζε και κατσάδιαζε απειλητικά κάθε δημοσιογράφο και δημοσκόπο στη χώρα που δεν τον στήριξε αλλά τον επέκρινε την περίοδο πριν τις εκλογές. «Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ αυτό που κάνατε», έγραφε στο τέλος.
Ένα άλλο εξέχον στέλεχος των εθνικιστών, ο Αλαατίν Κακιτσί, το πήγε ακόμη παραπέρα, απειλώντας έναν από τους δημοσιογράφους που είχε συμπεριλάβει στη λίστα του ο Μπαχτσελί καθώς και άλλα έξι άτομα με φόνο! Ο Κακιτσί, σύμφωνα με τον Economist, είναι αφεντικό της μαφίας που έχει καταδικαστεί για την εντολή δολοφονίας της πρώην συζύγου του.
Το MHP ιδρύθηκε το 1960 αλλά οι ρίζες του βρίσκονται στον 19ο αιώνα, όταν ένα μέρος της οθωμανικής ελίτ στράφηκε στον εθνικισμό και στη συνένωση όλων των τουρκογενών λαών σαν μια «απάντηση» κατά της διάλυσης της αυτοκρατορίας.
Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου οι ulkuculer παρακινούνταν από την εναντίωση στον κομμουνισμό.
Το ένοπλο παρακλάδι
Οι Γκρίζοι Λύκοι, οι οποίοι είναι το ένοπλο παρακλάδι του MHP σύμφωνα με τον Economist, επί χρόνια έδιναν θανάσιμες μάχες στους δρόμους κατά αριστεριστών. Στη δεκαετία του 1990 οι Γκρίζοι Λύκοι υποστήριζαν μπαράζ επιθέσεων κατά του κουρδικού PKK, οι οποίες συνοδεύονταν και από πολλές καταχρήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εναντιώνονταν σε οποιαδήποτε έκφραση της κουρδικής ταυτότητας.
Τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, όταν η Τουρκία ξεκίνησε συνομιλίες για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εφάρμοσε μια σειρά δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, οι εθνικιστές αποσύρθηκαν από τη δημόσια σφαίρα.
Το φλερτ τους με το πολιτικό Ισλάμ, που άρχισε στα τέλη της δεκαετίας 1970, ξαναζωντάνεψε τη δεκαετία του 2010, όταν ο Ερντογάν διέκοψε τις ειρηνευτικές συνομιλίες με το PKK και κήρυξε τον πόλεμο στους γκιουλενιστές, μια ισχυρότατη σέχτα. Το επιχειρηθέν πραξικόπημα του 2016 βοήθησε να «δέσει» ο γάμος με τους εθνικιστές.
Δύναμη στο βαθύ κράτος
Σήμερα ειδικά, με ένα καινούργιο Σύνταγμα που παραδίδει όλη την εξουσία αποκλειστικά στα χέρια του Ταγίπ Ερντογάν, το MHP θεωρεί τη δύναμη που έχει αποκτήσει στο βαθύ κράτος ασύγκριτα πολυτιμότερη από οποιαδήποτε υπουργική θέση.
Ο Κεμάλ Καν, ένας από τους πιο γνωστούς ειδικούς στην ακροδεξιά της Τουρκίας, πιστεύει ότι οι εθνικιστές θα κρατηθούν συνειδητά μακριά από το να αναλάβουν δραστήριο και εμφανή ρόλο στην οικονομική και την εξωτερική πολιτική της χώρας.
Αυτό που θα διασφαλίσουν είναι ότι ο Ερντογάν θα συνεχίσει να διαχειρίζεται όλα τα εσωτερικά ζητήματα της Τουρκίας με… ανάλγητη αυστηρότητα. Αν και η κυβέρνηση, την περασμένη εβδομάδα, έθεσε τυπικά τέλος στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης, έρχονται νέοι, ιδιαίτερα σκληροί νόμοι που θα την αντικαταστήσουν.
«Δεν σου ανήκει το κράτος, Ερντογάν»
Ο Αλαατίν Κακιτσί περηφανεύεται για την τεράστια δύναμη που έχουν τώρα στα χέρια τους οι άνθρωποί του, μέσα στους κόλπους του τουρκικού στρατού και της αστυνομίας. «Δεν σου ανήκει το κράτος», έγραψε, απευθυνόμενος στον Ερντογάν. «Οι ulkuculer είναι το θεμέλιο του κράτους».
Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Ταγίπ Ερντογάν με τους εθνικιστές συνοδεύεται από δεσμεύσεις απέναντι στο MHP.
Το AK είναι εν πολλοίς εξαρτώμενο από το κόμμα των εθνικιστών, του οποίου ο ηγέτης, ο Μπαχτσελί, απέκτησε δυσανάλογη επιρροή.
Η πρώτη βεβαιότητα είναι ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να κάνει πολλά για να βελτιώσει της σχέσεις της Τουρκίας με τους δυτικούς συμμάχους της. Οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε., ολόκληρη τη Δύση και τις υπόλοιπες χώρες του ΝΑΤΟ σπάνια υπήρξαν χειρότερες.
Και τα δύο κόμματα, εξάλλου, το ΑΚ (Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) και το MHP έχουν σαν βάση ψηφοφόρων τους θρησκευόμενους Τούρκους της Ανατολίας. Και οι δυο ηγέτες, Ερντογάν και Μπαχτσελί, βλέπουν με παρόμοια καχυποψία τα κίνητρα των δυτικών συμμάχων της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την αντιδυτική ρητορική που ακολούθησε για να προσελκύσει τους ψηφοφόρους των εθνικιστών. Ο γάμος με τους εθνικιστές θα τον εμποδίσει και από το να ξαναρχίσουν ειρηνευτικές συνομιλίες με τους Κούρδους ή από το να απελευθερώσει φυλακισμένος Κούρδους πολιτικούς.
Αγκυλώσεις και «υποχρεώσεις»
Με τον κρατικό μηχανισμό να παραδίδεται στους φανατικούς εθνικιστές και την οικονομία της χώρας να αποτελεί πια «οικογενειακή υπόθεση», η κατάσταση στην Τουρκία μοιάζει όλο και πιο ζοφερή.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι όποιες στρατηγικές αποφάσεις στο μέλλον για οτιδήποτε στην Τουρκία θα εξαρτώνται από τις ιδιοτροπίες, τις αγκυλώσεις και τις «υποχρεώσεις» του προέδρου και ότι το υπουργικό συμβούλιο θα χρησιμεύει απλά ως ένας άβουλος μηχανισμός επικύρωσης αυτών των αποφάσεων.
Όπως εκτιμά το Bloomberg, οι μόνοι περιορισμοί που θα μπορούν να επιβληθούν στον Ερντογάν, στη σφαίρα της οικονομικής πολιτικής τουλάχιστον, θα προέρχονται από τις Αγορές.
Κι άλλα ζόρια στην οικονομία
Η τούρκικη λίρα πέφτει, οι τιμές ανεβαίνουν και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η οικονομία της χώρας βρίσκεται κοντά στην κατάρρευση. Όμως, ο Ερντογάν θέλει ανάπτυξη με κάθε κόστος και ακόμα περισσότερη εξουσία.
Ο Τούρκος οικονομικός αναλυτής Αττίλα Γεσιλαντά περιέγραψε στην Deutsche Welle την πιθανή έκβαση στο άμεσο μέλλον: «Μέχρι το τέταρτο τρίμηνο αυτού του έτους η οικονομία θα αρχίσει να συρρικνώνεται, η ανεργία θα ανέβει στο 12%, η λίρα, στο καλύτερο σενάριο, θα χάσει άλλο ένα 10% έναντι του δολαρίου και θα αρχίσει μια βροχή χρεοκοπιών στον εταιρικό τομέα. Όχι τεράστιου μεγέθους εταιρίες, αλλά μεσαίες και μικρότερες επιχειρήσεις. Σύντομα η Τουρκία θα αναγκαστεί να αποταθεί στο ΔΝΤ για οικονομική βοήθεια».
Ο νεοδιορισθείς υπουργός οικονομικών, ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ, θεωρείται ένας άπειρος σχετικά πολιτικός, με μόνο βασικό προσόν για αυτή τη θέση - κλειδί ότι είναι παντρεμένος με την κόρη του Ερντογάν.
Μέχρι πρόσφατα, ο αρμόδιος για την οικονομία ήταν ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός Μεχμέτ Σιμσέκ. Είχε διατελέσει οικονομολόγος της Merrill Lynch και είχε τη φήμη συμβούλου φιλικού προς τις επενδύσεις καθώς και κάποιου που τολμούσε ακόμα και να αντιμιλά στον Ερντογάν. Τώρα, που το πόστο του πρωθυπουργού καταργήθηκε, δεν θα είναι πια στο υπουργικό συμβούλιο.
Οι καιροί είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι, και τέτοιους καιρούς χρειάζεσαι έμπειρους πιλότους να πετάνε το αεροπλάνο, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γεσιλαντά. Στην περίπτωση που ο γαμπρός του Ερντογάν δεν τα καταφέρει, η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το σενάριο της κατάρρευσης.
Σημειωτέον ότι αυτό το σενάριο δεν θα επηρεάσει μόνο την Τουρκία αλλά θα έχει συνέπειες και για την Ευρώπη, αφού πολλές τουρκικές εταιρίες έχουν μεγάλα δάνεια και είναι υπερχρεωμένες σε ευρωπαϊκές τράπεζες.
Όλα σε ένα
Πρόσφατα, ο οίκος Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας στην κατηγορία «σκουπίδια», με ακόμα πιο δυσοίωνες προοπτικές. Αυτό βάζει την Τουρκία στην ίδια κατηγορία με χώρες όπως η Γουατεμάλα και η Κόστα Ρίκα.
Αλλά ο Ερντογάν δεν δείχνει να αγχώνεται και να ιδρώνει, όχι τουλάχιστον στις δημόσιες τοποθετήσεις του, για τις υποβαθμίσεις. Τώρα, άλλωστε, είναι ο αρχηγός του κράτους, ο αρχηγός του κόμματος και ο αρχηγός της κυβέρνησης, όλα σε ένα πρόσωπο.
Ενώ η τουρκική οικονομία υποβιβάζεται σε σκουπίδια, ο Ερντογάν υπόσχεται στον κόσμο ένα λαμπρό μέλλον αφθονίας: «Η Τουρκία πρόκειται σύντομα να γίνει μια από τις δέκα μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις στον κόσμο», διαβεβαίωσε τον τουρκικό λαό πριν λίγες μέρες.
Όπως, άλλωστε, έγραφε το «Π» από τις 28.6.18, ο Ερντογάν μεταμορφώνει την Τουρκία σε οικογενειακό μαγαζί. Ο γαμπρός του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, ο σύζυγος της Εσρά Ερντογάν, έχει τεράστια επιρροή και εξουσίες. Ο αδελφός του Μπεράτ, Σερχάτ Αλμπαϊράκ, είναι το αφεντικό του ομίλου Calic Media. Όπως λέγεται στην Τουρκία, ο Ερντογάν και τα αδέλφια Αλμπαϊράκ κουμαντάρουν τη χώρα.
Στην Τουρκία, όμως, κουμάντο θα κάνουν πλέον και οι εθνικιστές, που ουσιαστικά κατέλαβαν θέσεις - κλειδιά στο κράτος και από αυτούς κρέμεται πια ο Ερντογάν για την πλειοψηφία στη βουλή…
topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου