14.12.17

Κολωνάκι σημαίνει πριγκίπισσες, αλήτες...


...παραγοντισμός και ματαιοδοξία (ΦΩΤΟ)...
Ολα αυτά, συνέβησαν το 1894: «Την πρώτη...
Σεπτεμβρίου μετακομίσαμε στο νέο σπίτι. Ανήκε σε έναν έμπορο ξυλείας, που αναγκάστηκε να μας νοικιάσει το μισό, επειδή οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά. Ήταν στο τέλος της οδού Κανάρη και είχε δύο φάτσες, μία προς την πλατεία της Φιλικής Εταιρείας και την άλλη στην Κανάρη [...] Η γειτονιά ήταν ευάερη και από τότε το Κολωνάκι εθεωρείτο η πιο υγιεινή και αριστοκρατική συνοικία, μολονότι κανένα επίσημο πρόσωπο δεν καθόταν (εκεί). Τα σπίτια του ήταν παλιά και οι δρόμοι του δεν ήταν από τους καλύτερους της Αθήνας, με τις λακκούβες τους, τη σκόνη τους, που όταν έβρεχε γινόταν λάσπη, τα αίματα του απέναντι χασάπικου του Κανδρή που χύνονταν στο ρείθρο της οδού Κανάρη κάθε βράδυ που έσφαζαν τα ζώα».

Η παραπάνω αφήγηση ανήκει στον επτανήσιο ναύαρχο Γιάννο Γιαννικώστα, που το 1894, σε ηλικία 14 ετών, εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Κολωνάκι, μετά από τη μετάθεση του στρατιωτικού πατέρα του στην Αθήνα. Αργότερα, ο ναύαρχος αποτύπωσε στο χαρτί τις εντυπώσεις που του άφησε η αθηναϊκή συνοικία, όταν ήταν παιδί, τις οποίες σήμερα διατηρεί ανέκδοτες ο εγγονός του, Στέφανος Ζάννος, ένας από τους παλαιότερους Κολωνακιώτες της εποχής μας.

Από τα πρόβατα στα αστικά αρχοντικά

Το Κολωνάκι είναι μια τρύπα στον αθηναϊκό χάρτη. Είναι τόσο δίπλα στα Εξάρχεια, που δεν μπορούσε να διαφέρει περισσότερο. Είναι μια περιοχή παραδοσιακά αστική, συνδεδεμένη με τα σταρεότυπα και τις καρικατούρες του πλούτου, όπως και με τη διανόηση. Δεν είχαν όμως πάντα φινετσάτο χαρακτήρα. «Στις αρχές του 20ού αιώνα, πρόβατα και κατσίκια έβοσκαν στην περιοχή της πλατείας Δεξαμενής και πάνω από το νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ», λέει στο VICE ο Στέφανος Ζάννος. «Στα 1900, η Πλατεία Κολωνακίου και τα γύρω στενά ήταν χωματόδρομοι. Τον χειμώνα, τα νερά της βροχής έφτιαχναν ποταμάκια που έκαναν τους δρόμους αδιάβατους, ενώ το καλοκαίρι ο αέρας έπνιγε τους Κολωνακιώτες στη σκόνη. Εκείνα τα χρόνια, πολλοί καταστηματάρχες έριχναν τα νερά από τα μαγαζιά τους στους δρόμους, κάτι που έδινε στην περιοχή μια δυσάρεστη μυρωδιά κρασιού και άλλων ποτών».

Ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος λέει στο VICE πώς ξεκίνησε να διαμορφώνεται το Κολωνάκι στα τέλη του 19ου αιώνα: «Πρόκειται για σχετικά νέα συνοικία, που αναπτύχθηκε κυρίως μετά το 1890. Ήταν μέρος των διαρκών επεκτάσεων της νέας πόλης, πέρα από την πλατεία Συντάγματος. Τα ανάκτορα, δηλαδή η σημερινή βουλή, ήταν ο πυρήνας συσπείρωσης της αστικής τάξης. Αρχικά, αναπτύχθηκαν οι λεωφόροι Αμαλίας, Βασιλίσσης Σοφίας, Ακαδημίας και Πανεπιστημίου, που απέκτησαν τα πρώτα μεγάλα αστικά μέγαρα, τύπου petit palais ή απλώς αστικά αρχοντικά. Η συνοικία ξεκίνησε να γεμίζει από τον κορεσμό των οικοπέδων της Βασιλίσσης Σοφίας και της Ακαδημίας. Όσο πιο κοντά στις λεωφόρους αυτές, τόσο πιο πυκνή ήταν η δόμηση. Όσο πιο μακριά, δηλαδή προς τον Λυκαβηττό, τόσο πιο αραιή και σχεδόν βουκολική η κατάσταση».



Βοσκός με το κοπάδι του στην οδό Πινδάρου στο Κολωνάκι. Η φωτογραφία προέρχεται από τα μέσα της δεκαετίας του 1920.

Την ίδια εποχή, Αθηναίοι αστοί που έμεναν στις κεντρικές λεωφόρους της Αθήνας έχτιζαν μικρά και φτωχά σπίτια στη γύρω περιοχή, όπου έμεναν οι αμαξάδες, οι κηπουροί και όλοι όσοι εργάζονταν στα νεοκλασικά των πλούσιων αθηναϊκών οικογενειών. Κάποια από αυτά τα φτωχόσπιτα -που είχαν κοινή αυλή και κοινόχρηστη τουαλέτα- χτίζονταν στις παρυφές του Κολωνακίου.

Τα βουτυρόπαιδα
Κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα και ιδιαίτερα στον Μεσοπόλεμο, οι προπολεμικές και μοντέρνες για την εποχή πολυκατοικίες του Κολωνακίου συνυπάρχουν με τα μικρά σπίτια και τα νεοκλασικά. «Αυτό το μείγμα κτιρίων υπήρχε και μεταπολεμικά, όταν ξεκίνησα να τριγυρνάω πιτσιρικάς στους δρόμους της συνοικίας», λέει ο κύριος Ζάννος, που τότε έμενε σε μία πολυκατοικία, στη συμβολή της Πλουτάρχου με την Πατριάρχου Ιωακείμ, δρόμο στον οποίο συχνά συναντούσε και με συστολή χαιρετούσε την Αλίκη, που τότε ήταν μοναχή και αργότερα θα γινόταν μητέρα του Φιλίππου της Αγγλίας. «Οι πιτσιρικάδες που έμεναν στα φτωχόσπιτα αποκαλούσαν εμάς, τα παιδιά των αστικών οικογενειών, “βουτυρόπαιδα”. Αν και ανήκα σε μια κλασική αστική οικογένεια της εποχής, δεν αισθανόμουν στραγγαλισμένος από μια σνομπ αντίληψη. Κάθε απόγευμα, μετά το σχολείο, κατεβαίναμε και παίζαμε όλοι μαζί, φτωχοί και πλούσιοι.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο του Θοδωρή Χονδρόγιαννου, ΕΔΩ...

πηγη vice.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: