Mε την επανείσοδό της στη σκηνή της Μέσης Ανατολής, πριν από τρία χρόνια, η Ρωσία επανήλθε στο προσκήνιο της διεθνούς πολιτικής, όχι μόνο ως σημαντικός παίκτης σε μια από τις βασικότερες περιοχές τους κόσμου...
αλλά και ως παγκόσμιος παίκτης - για πρώτη φορά με την τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Αυτή η επαναφορά της Ρωσίας οφείλεται κυρίως στην αποτελεσματική στρατιωτική επέμβαση της Μόσχας στη Συρία. Ωστόσο, η εμπλοκή της επηρέασε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή - όχι μόνο τη Συρία - κι αυτό με πολλούς τρόπους: σε πολιτικό, ψυχολογικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο.
Ο νέος ρόλος της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή έχει, σύμφωνα με ανάλυση του Stratfor, καθοριστική σημασία για την υλοποίηση της νέας στρατηγικής της Μόσχας με στόχο να καταστεί σημαντική δύναμη στην Μεγάλη Ευρασία.
Οι ιστορικές ρίζες
Η Ρωσία, φυσικά, δεν είναι ξένη προς την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Περισσότερα από χίλια χρόνια πριν, αγκάλιασε την Χριστιανική Ορθοδοξία που της προσφέρθηκε από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Όταν η αυτοκρατορία κατέρρευσε, η Μόσχα ανέλαβε τα ηνία της Ορθοδοξίας παγκοσμίως και προστάτευσε τους υποστηρικτές της στα εδάφη που βρίσκονταν υπό τους Τούρκους Οθωμανούς. Το ρωσικό ναυτικό κυριαρχούσε στη Μεσόγειο από τον 18ο αιώνα, ενώ ο ρωσικός στην ξηρά απέκρουε τους Οθωμανούς και τους Πέρσες από τα Βαλκάνια και τον Καύκασο. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Αγία Πετρούπολη ήταν ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας Σάικς - Πικό, που τεμάχιζε την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με την έλευση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι σοβιετικές δυνάμεις κατέλαβαν το βόρειο Ιράν. Το συνέδριο της Τεχεράνης το 1943 πραγματοποιήθηκε σε μια περιοχή που η ασφάλεια του Ρούζβελτ και του Τσόρτσιλ εξασφαλίστηκε από τον Κόκκινο Στρατό.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Σοβιετική Ένωση ήταν ένας από τους πρώτους υποστηρικτές της ίδρυσης του εβραϊκού κράτους. Σύντομα, όμως, άρχισε να στηρίζει τους Άραβες στην Αίγυπτο, τη Συρία και αλλού, καθώς τους θεωρούσε γεωπολιτικούς συμμάχους στον Ψυχρό Πόλεμο εναντίον των ΗΠΑ και ιδεολογικούς συντρόφους στον αντι-καπιταλιστικό πόλεμο. Η ΕΣΣΔ πρόσφερε πολλά όπλα, έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιωτικούς συμβούλους και έδωσε μεγάλη οικονομική βοήθεια σε χώρες από την Αλγερία μέχρι τη Νότια Υεμένη. Με την Ευρώπη και την Ανατολική Ασία, χωρισμένες σε σφαίρες επιρροής, η Μέση Ανατολή, χαρακτηριζόταν από τη δεκαετία του 1950 ως και τη δεκαετία του 1980, ως βασικό πεδίο μάχης μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και των ΗΠΑ.
Η παρέμβαση στη Συρία και οι επιπτώσεις της
Έτσι, όταν τον Σεπτέμβρη του 2015 ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να αναλάβει στρατιωτική δράση στη Συρία, οι Ρώσοι δεν μπήκαν σε μια άγνωστη κατάσταση. Η Συρία υπήρξε το περιφερειακό φρούριο της Ρωσίας κατά τη διάρκεια μεγάλου μέρους του Ψυχρού Πολέμου. Οι Ρώσοι γνώριζαν τη χώρα και πολλούς από τους ηγέτες της. Η απόφαση της Μόσχας να αναλάβει δράση βασίστηκε στην ανησυχία ότι, αν δεν υπήρχε άμεση εξωτερική παρέμβαση, το καθεστώς Άσαντ θα μπορούσε να ανατραπεί και να αντικατασταθεί από το «Ισλαμικό Χαλιφάτο» του ISIS, κάτι που θα ανέτρεπε την κατάσταση στον μουσουλμανικό κόσμο αλλά και στη Ρωσία και ευρύτερη γειτονιά της. Η απόφαση βασίστηκε επίσης στην πεποίθηση ότι με εξωτερική υποστήριξη, η Συρία με επικεφαλής την οικογένεια Άσαντ θα μπορούσε να διασωθεί. Η Μόσχα πίστευε ότι η παρέμβαση ήταν απαραίτητη για να αποφευχθούν οι επιζήμιες συνέπειες, τόσο για την περιοχή, όσο και για την ίδια τη Ρωσία κι αυτό ήταν κάτι που θα μπορούσε να γίνει. Ήταν βέβαια ρίσκο, να είναι κανείς σίγουρος, αλλά δεν ήταν και τζόγος.
Δύο χρόνια αργότερα, οι υπολογισμοί της Μόσχας υποστηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα αποτελέσματα της ρωσικής παρέμβασης. Το συριακό κράτος δεν έχει καταρρεύσει. Ακριβώς το αντίθετο. Η περιοχή που ελέγχει έχει επεκταθεί κατά τρεις φορές. Ο Μπασάρ αλ Άσαντ εξακολουθεί να βρίσκεται στην εξουσία στη Δαμασκό και η αντιπολίτευση συμμετέχει σε διάφορες συνομιλίες - αν και ακόμη είναι άκαρπες - με κυβερνητικούς εκπροσώπους, τόσο στη Γενεύη, όσο και στην Αστάνα. Το Ισλαμικό Κράτος βρίσκεται σε άμυνα, χάνοντας και τα τελευταία του οχυρά, τόσο στη Συρία, όσο και στο Ιράκ. Το πιο σημαντικό για τη Μόσχα, είναι ότι οι τζιχαντιστές στερήθηκαν της ευκαιρίας να αποσταθεροποιήσουν τον ρωσικό βόρειο Καύκασο ή τα γειτονικά κράτη της Κεντρικής Ασίας. Η Ρωσία δεν απέφυγε τις τρομοκρατικής επιθέσεις - η ευθύνη για την έκρηξη στο μετρό της Αγίας Πετρούπολης και η κατάρριψη ενός ρωσικού επιβατικού αεροπλάνου στην περιοχή του Σινά αναλήφθηκε από ομάδες προσκείμενες στον ISIS - αλλά οι επιθέσεις αυτές ήταν πολύ λιγότερες απ’ ότι στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης...
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου