Η αγωνία της κυβέρνησης να κλείσει την τρίτη αξιολόγηση, ώστε να ανοίξει στις αρχές του επόμενου χρόνου η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, έχει μεταθέσει τη...
συζήτηση ζητημάτων τα οποία θεωρεί κρίσιμα η κυβέρνηση για αργότερα.
Ενα από αυτά είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) όσον αφορά τόσο τη δομή και τη λειτουργία του, όσο και τον ρόλο του.
Στο επίκεντρο της κριτικής και της δυσαρέσκειας βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό η… ανεξάρτητη Επιτροπή Επιλογής (Selection Panel), που κρίνει και αξιολογεί τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου και του Γενικού Συμβουλίου του ΤΧΣ.
Οι μεθοδεύσεις των μελών του, η πλειοψηφία των οποίων ορίζεται από τους θεσμούς, άφησαν σχεδόν ένα χρόνο ακέφαλο το Ταμείο και εκτόξευσαν την αμοιβή του διευθύνοντος συμβούλου, η επιλογή του οποίου άγγιξε τα όρια του τραγελαφικού, την ώρα που η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος αποτελούσε ζητούμενο.
Ωστόσο, αν και οι Ελληνες φορολογούμενοι μέσω του ΤΧΣ διέθεσαν για τη σωτηρία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος 45,4 δισ. ευρώ, το πάνω χέρι έχουν… άλλοι.
Το Δημόσιο δεν έχει ρόλο στην επιλογή των μελών των διοικήσεων των τραπεζών, ακόμα και όταν πρόκειται για στελέχη που έχουν όλα τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα.
Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα, ήρθε να καταδείξει τις παθογένειες και να δικαιώσει τον έντονο προβληματισμό που έχει εκφραστεί από κορυφαία κυβερνητικά στελέχη.
«Είναι ώρα να αξιολογηθεί ολόκληρο το σύστημα, να δούμε αν επιτέλεσε τον ρόλο για τον οποίο συστάθηκε το ΤΧΣ. Να δούμε αν διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον. Και φυσικά πρέπει να δούμε ξανά τα κριτήρια επιλογής των μελών των διοικήσεων» τονίζει ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι σε λίγο καιρό λήγει η θητεία του Selection Panel, το οποίο θα αξιολογηθεί.
Η έκθεση, που δεν είναι δεσμευτική για την Επιτροπή, αλλά έχει τη σημασία της, εντοπίζει προβλήματα σε ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών αλλά και στον ρόλο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ειδικότερα, καταλογίζει δυσλειτουργία και αδιαφάνεια στη λήψη αποφάσεων του Ταμείου.
Οπως αναφέρει, στη διάρκεια της λειτουργίας του Ταμείου έχουν αλλάξει 34 άτομα στην ανώτατη διοικητική του πυραμίδα, μεταξύ των οποίων 4 πρόεδροι και ισάριθμοι διευθύνοντες σύμβουλοι.
Οι αλλαγές στη μετοχική σύνθεση των ελληνικών τραπεζών το 2013 οδήγησαν σε πλήρη κρατικοποίησή τους, όμως -όπως αναφέρει το Ελεγκτικό Συνέδριο- δεν αποτυπώθηκαν και στη σύνθεση των διοικητικών συμβουλίων, όπως συμβαίνει στη διεθνή πρακτική.
Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι ο έλεγχος των τραπεζών παρέμεινε στα χέρια των παλαιών μετόχων, ενώ το ΤΧΣ -που διέθεσε τα κεφάλαια- δεν είχε τη δικαιοδοσία να ελέγξει τις διοικήσεις, τόσο για την ανεξαρτησία τους όσο και για ζητήματα που συνδέονταν με την εμπειρία και τη φήμη τους.
Επισημαίνεται ότι τα κριτήρια που τέθηκαν στο 3ο Μνημόνιο για τη συμμετοχή στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών ήταν αρκετά αυστηρά, αποκλείοντας μάλιστα από αυτά στελέχη τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια πιο σφαιρική πρόσληψη της πραγματικότητας.
Αυτό, ωστόσο, που δεν αναφέρει η έκθεση είναι ότι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, παρασκηνιακά, με προσχηματικά και εκβιαστικά επιχειρήματα, ύψωσε τείχος στην προσπάθεια του Ταμείου να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του ως βασικού μετόχου της Εθνικής και της Πειραιώς. Ετσι, παραβιάζοντας κάθε αρχή εταιρικής διακυβέρνησης, με πρόσχημα την… ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος, η βούληση του βασικού μετόχου πετάχτηκε στον κάλαθο των αχρήστων χωρίς κανέναν τυπικό και ουσιαστικό λόγο και οι σχέσεις διοικήσεων – ΤΧΣ, κυρίως σε ό,τι αφορά την Εθνική Τράπεζα, έφτασαν τον Δεκέμβριο του 2016 σε οριακό σημείο. Κι όλα αυτά, όταν μέχρι το τέλος του 2016 το Ελληνικό Δημόσιο διέθεσε για τις τράπεζες κεφάλαια ύψους 45,4 δισ. ευρώ, με το Ελεγκτικό Συνέδριο να εκτιμά ότι μπορεί να ανακτήσει μόλις τα 8,9 δισ. ευρώ.
Ευθύνες που πρέπει να αποσιωπηθούν...
Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συμβουλίου ήρθε τρεις ημέρες μετά από αυτήν της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο «Πρόγραμμα Στήριξης και Σταθερότητας για την Ελλάδα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας – Πρώτη και Δεύτερη Αξιολόγηση».
Στον απολογισμό της η Γενική Διεύθυνση ξεχνά να αναφερθεί σε βασικά κεφάλαια κάνοντας χρονολογικά άλματα, προκειμένου να αποσιωπήσει τις ευθύνες των Ευρωπαίων για μια σειρά αρρυθμίες που δημιουργήθηκαν στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Αναφορικά με το ΤΧΣ αναφέρει λοιπόν ότι η Επιτροπή Επιλογής -το Selection Panel- που αποτελείται από έξι μέλη, εκ των οποίων τρία, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου (σ.σ. διπλή ψήφος σε περίπτωση ισοψηφίας), διορισμένα από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τρία από τις ελληνικές αρχές, άρχισε να λειτουργεί τον Ιανουάριο του 2016.
Αναφέρει εξάλλου ότι ρόλος του Selection Panel είναι η ετήσια αξιολόγηση των μελών του Γενικού Συμβουλίου και του Εκτελεστικού Συμβουλίου. Και ότι το Εκτελεστικό Συμβούλιο συμπληρώθηκε τον Μάιο του 2017 με τον διορισμό ενός νέου διευθύνοντος συμβούλου.
Οι συντάκτες της έκθεσης παραλείπουν να εξηγήσουν γιατί από τον Ιούνιο του 2016 μέχρι τον Μάιο του 2017 το ΤΧΣ έμεινε χωρίς διευθύνοντα σύμβουλο -σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για το τραπεζικό σύστημα-, γιατί χρειάστηκαν τρεις προσκλήσεις ενδιαφέροντος, αν και οι αιτήσεις που είχαν κατατεθεί για τις θέσεις του διευθύνοντος συμβούλου στις δύο πρώτες ήταν αξιόλογες, και γιατί η αμοιβή εκτινάχθηκε στα 270.000 ευρώ ετησίως από 180.000 ευρώ.
Προφανώς οι ευθύνες του Selection Panel πρέπει να αποσιωπηθούν.
Αρτεμις Σπηλιώτη
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου