'Η με τους λαούς, ή με τα κλομπ...

Λειψό το «δρομο-λόγιο» σήμερα, ελλείψει χώρου και καθότι προηγούνται τα «καυτά» ρεπορτάζ που εξασφαλίσαμε κατ' αποκλειστικότητα για την Ελλάδα από...

Λιβύη και Βαρκελώνη, και για τα οποία εμείς του διεθνούς τμήματος είμαστε πολύ περήφανοι.

Για την Καταλονία πάντως και την άγρια καταστολή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της από το ισπανικό «κράτος-κονκισταδόρ», την άποψη μου την έγραψα το ίδιο βράδυ των αιματηρών γεγονότων· αν και παιδιόθεν εχθρεύομαι τον εθνικισμό και τους πάσης φύσεως «πατριωτισμούς», που σωστά έχουν περιγραφεί εδώ και δυόμισι αιώνες -από τον σπουδαίο Αγγλο συγγραφέα Σάμιουελ Τζόνσον- ως το τελευταίο καταφύγιο των καθαρμάτων, η ίδια η βαρβαρότητα που επέδειξαν τα ροπαλοφόρα εγγόνια του Φράνκο με αναγκάζουν, όπως νομίζω και εκατομμύρια ακόμη αριστερούς, να στηρίξω τον καταλανικό αγώνα για αυτοδιάθεση.

Αλλωστε οι Καταλανοί, όπως φυσικά και οι Βάσκοι, έχουν κάθε δικαίωμα να διεκδικούν την απελευθέρωση τους από το ισπανικό «κλουβί»: η ιστορία τους, η γλώσσα τους, συνολικά ο πολιτισμός τους είναι διακριτός από τον καστιγιάνικο/μαδριλένικο, η κυριαρχία του οποίου τούς επιβλήθηκε διαχρονικά με τη δύναμη των όπλων.

Και καλά θα κάνουν, όσοι άσχετοι γράφουν και λένε με απόλυτη βεβαιότητα πως λαοί με μακραίωνη και καταματωμένη ιστορία, σαν τους Καταλανούς, τους Σκοτσέζους ή τους Βάσκους, θέλουν να αποσχιστούν για τα λεφτά, επειδή είναι και καλά πιο πλούσιοι και δεν θέλουν να πληρώνουν τα λοιπά φτωχαδάκια, να ανοίξουν κάνα βιβλίο και να δουν τι έχουν περάσει οι συγκεκριμένοι λαοί στα χέρια των κατακτητών γειτόνων τους.

Κι εγώ αγαπώ και ακόμη διαβάζω με πάθος τον Μαρξ, αλλά η «οικονομικίστικη» θεωρία του θείου Κάρολου για την πάλη των τάξεων δεν αρκεί για να εξηγήσει τα πάντα, και ιδιαίτερα το σύνθετο φαινόμενο του εθνικισμού.

Και όχι, δεν ερμηνεύονται όλα τα πολιτικοκοινωνικά φαινόμενα με τα χρήματα και τις κόντρες μεταξύ των τάξεων και των ελίτ: όπως έλεγε συχνά και ο μακαρίτης ο Βασίλης Ραφαηλίδης, τον οποίο είχα την τύχη να ακούσω και προσωπικά να μιλά για το θέμα, η έννοια της εθνικής ταυτότητας είναι κατ' εξοχήν ψυχολογική, έχει να κάνει πρωτίστως με το πώς και τι νιώθει πως είναι κανείς: γι' αυτό κάποιοι λαοί συν τω χρόνω αφομοιώνονται μέσα σε μεγαλύτερες ομοσπονδιακές ή συνηθέστερα αυτοκρατορικές οντότητες και άλλοι παραμένουν αδούλωτοι και... ανάδελφοι -καλή ώρα σαν τους Καταλανούς, και φυσικά σαν εμάς τους Ελληνες.

Από εκεί και πέρα, δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει την υπαρξιακή αγωνία που προκαλεί το δημοψήφισμα στη Μαδρίτη, αλλά και σε άλλες πρωτεύουσες «τεχνητών» ευρωπαϊκών κρατών -ούτε βέβαια θα περίμενε κανείς να κάτσουν όλοι αυτοί στην άκρη και να παρακολουθήσουν άπραγοι τη διάλυση της κρατικής τους οντότητας.

Εδώ όμως φαίνεται, αν θέλετε, και η ωριμότητα των εκάστοτε επικυρίαρχων: και η Αγγλία απειλήθηκε από το σκοτσέζικο δημοψήφισμα, αλλά δεν έστειλε την αστυνομία να δείρει τους ψηφοφόρους και να κατασχέσει τις κάλπες.

Το Λονδίνο παρενέβη, φυσικά, και επηρέασε ποικιλοτρόπως τη λαϊκή ψήφο στη Σκοτία, επιστρατεύοντας την γκεμπελική προπαγάνδα και κινδυνολογία των ΜΜΕ και την απειλή του οικονομικού κραχ -καταφέρνοντας τελικά να πείσει, έστω και οριακά, τον σκοτσέζικο λαό ότι «έξω απ' το μαντρί σε τρώει ο λύκος».

Οι Ισπανοί, αντίθετα, πήγαν να λύσουν το πρόβλημα με τα κλομπ, και τώρα απαγορεύουν προληπτικά ακόμα και τις συνεδριάσεις της τοπικής Βουλής, ενώ απειλούν με οικονομικό στραγγαλισμό και άρση ακόμη και του καθεστώτος μερικής αυτονομίας, μέσω του περιβόητου «άρθρου 155» του συντάγματος: σωστά έγραψε ένας Ισπανός σχολιαστής πως, αν τελικά οι Καταλανοί αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους, πρέπει να βαφτίσουν τον κεντρικότερο δρόμο της Βαρκελώνης σε λεωφόρο Μαριάνο Ραχόι!

Οσο για την Ευρωπαϊκή Ενωση, που μετά το Brexit βιώνει κι αυτή τον εφιάλτη της σταδιακής «σμίκρυνσης» και του ξηλωμένου πουλόβερ, μετά τη μαζική διεύρυνση της τελευταίας εικοσαετίας, απέδειξε με την αμέριστη στήριξή της στον Ραχόι για ακόμη μια φορά την τεράστια απόσταση που χωρίζει τους καρεκλοκένταυρους ηγήτορές της από τα αισθήματα της πλειονότητας των πολιτών-υπηκόων της.

Δεν γίνεται έτσι η δουλειά, κύριοι των Βρυξελλών: δεν γίνεται να είναι σωστή και πρέπουσα η ανεξαρτησία π.χ. των Σλοβένων και των Κροατών, για χάρη της οποίας διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία, και λάθος η ανεξαρτησία των Καταλανών, στο όνομα της ισπανικής «ενότητας».

Αποφασίστε, επιτέλους, με ποιον είστε: με τους λαούς ή με τα κλομπ;

Γιώργος Τσιάρας