η περιγραφή με πιο απλά λόγια για να αποτυπωθεί η σημασία του στην καθημερινότητα των πολιτών.
Αυτή την περιγραφή δίνει ο Χρήστος Γιακουμόπουλος, επικεφαλής της διεύθυνσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κράτους στο Συμβούλιο της Ευρώπης που μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ με αφορμή το συνέδριο για την εναρμόνιση του δικαίου που φιλοξενήθηκε χθες στην Αθήνα. «Έχουμε συχνά αντιφατικές ερμηνείες από τους δικαστές ακόμη κι όταν τα πραγματικά περιστατικά είναι παρόμοια» εξηγεί. «Και η διχογνωμία αυτή δεν παρατηρείται μόνο ανάμεσα σε ένα εθνικό δικαστήριο και ένα ευρωπαϊκό ή διεθνές, αλλά και μεταξύ εθνικών δικαστηρίων».
Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι προφανείς: «Το αποτέλεσμα είναι ότι κλονίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών όχι μόνο στη δικαιοσύνη αλλά και στους δημοκρατικούς θεσμούς. Εντέλει, κλονίζεται στην ίδια τη δημοκρατία καθώς δίδεται η εντύπωση ότι οι θεσμοί δεν λειτουργούν. Η ασυνέπεια της δικαιοσύνης κλονίζει την ισορροπία των εξουσιών. Κι αυτό είναι επικίνδυνο».
«Ο εθνικός δικαστής σήμερα καλείται πολλές φορές να συμβιβάσει το εθνικό με το ευρωπαϊκό ή ακόμη και το διεθνές δίκαιο», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Γιακουμόπουλος. Ποια μπορεί να είναι λοιπόν η θεραπεία; «Κατ' αρχάς η διεθνής εμπειρία. Πρέπει να δούμε πώς και με ποιες μεθόδους αντιμετώπισαν μια σειρά από κράτη αυτό το πρόβλημα. Πώς δηλαδή πέτυχαν να υπάρξει ένας διάλογος μεταξύ των δικαστηρίων τόσο οριζόντια όσο και κάθετα».
Κάθε χώρα έχει ένα δικό της σύστημα εναρμόνισης. Η χώρα μας, για παράδειγμα, υπάρχει ο θεσμός του ανώτατου ειδικού δικαστηρίου το οποίο επιλαμβάνεται όταν διαπιστώνεται σύγκρουση νομολογίας ανάμεσα σε δυο ανώτατα δικαστήρια. Όπως όμως επισημαίνει ο Χρήστος Γιακουμόπουλος, ο θεσμός αυτός λειτουργεί σπάνια. Σε άλλες χώρες έχει θεσμοθετηθεί η ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών.
«Η πληροφορική αρωγή είναι ένας εφικτός στόχος» σημειώνει. Υπάρχει αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες; «Χάρις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπάρχει ένα δίκτυο ανώτατων δικαστηρίων τα οποία ανταλλάσσουν απόψεις τόσο μεταξύ τους όσο και με το ίδιο το ευρωπαϊκό δικαστήριο. Η σημασία αυτού του διαλόγου είναι αυτονόητη νομίζω».
Και στο θέμα της εναρμόνισης του δικαίου, η Ευρώπη κινείται σε διάφορες ταχύτητες με αποτέλεσμα κάποιες χώρες να έχουν προχωρήσει αρκετά, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, και άλλες να έχουν μείνει πίσω. Από αυτές τις τελευταίες, το πρόβλημα αντιμετώπισαν ιδιαίτερα οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας μετά την κατάρρευσή της. Και η Ελλάδα; «Έχει μια μέθοδο εναρμόνισης, δεν φαίνεται να είναι έντονο το πρόβλημα. Από την άλλη πλευρά είναι έντονο και το ενδιαφέρον των Ελλήνων δικαστών γι΄ αυτό το θέμα» απαντά μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Έλληνας αξιωματούχος του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Ένα πρόβλημα μέσα στο πρόβλημα, ωστόσο, είναι εκείνες οι φωνές που αμφισβητούν την Ευρώπη και τελευταία έχουν δυναμώσει. Μπορεί να προχωρήσει η εναρμόνιση όταν οι φωνές αυτές αμφισβητούν το ευρωπαϊκό δίκαιο στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας; «Δεν τίθεται θέμα επιβολής από την πλευρά των ευρωπαϊκών θεσμών και των ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Αυτό που προτείνεται είναι μια κοινή προσέγγιση κι ένας διάλογος» απαντά ο Χρήστος Γιακουμόπουλος.
Ποιο είναι τέλος το βασικό πρόβλημα με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί; «Μια καθυστέρηση ή μια νωχέλεια αν θέλετε στην εκτέλεση ορισμένων αποφάσεων του ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Μερικές φορές μπορεί να χρειαστούν ακόμη και χρόνια ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες, είτε αυτές είναι πολιτικές είτε κοινωνικές, για να εφαρμοστεί η απόφαση του δικαστηρίου»...
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου