Το παζλ των βρετανικών εκλογών...

Η Μέι στέλνει τη χώρα στις κάλπες με το ένα μάτι στη Βουλή των Κοινοτήτων και το άλλο στις Βρυξέλλες...

Ξεπερνώντας το αρχικό σοκ της προκήρυξης εκλογών στη Βρετανία από την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, ελάχιστες μόνο ημέρες μετά την ενεργοποίηση του...
άρθρου 50 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε., δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος τους λόγους για τους οποίους η Μέι αποφάσισε να επισπεύσει την προσφυγή στις κάλπες, επιδιώκοντας «ανοιχτό δρόμο» για την ίδια και την κυβέρνησή της να διαπραγματευτεί με τις Βρυξέλλες το καλύτερο αποτέλεσμα για το Brexit.

Άλλωστε, και η ίδια καταλάβαινε πως το ότι δεν είχε λάβει ποτέ λαϊκή εντολή – είχε γίνει πρωθυπουργός μετά την παραίτηση του Ντέιβιντ Κάμερον με εσωτερικές εκλογικές διαδικασίες των Συντηρητικών – θα μπορούσε να της προκαλέσει πρόβλημα όσο οι διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους θα εξελίσσονταν και θα δυσκόλευαν (ήδη το προσχέδιο των Βρυξελλών για τη «γραμμή» της διαπραγματευτικής ομάδας κάθε άλλο παρά εύκολες συζητήσεις προοιωνιζόταν).
Ωστόσο, παρά τις πρώτες εντυπώσεις, η απόφαση της Μέι για εκλογές στις 8 Ιουνίου υποκρύπτει μια σειρά πολύ ενδιαφερουσών πολιτικών παραμέτρων, οι οποίες εν πολλοίς θα καθορίσουν το πώς θα είναι η Βρετανία μετά το τέλος των διαπραγματεύσεων για την έξοδό της από την Ε.Ε.

Η εύκολη νίκη
Η πρώτη – και κατά πάσα πιθανότητα – βαρύνουσα παράμετρος στην απόφαση της Μέι για εκλογές «εδώ και τώρα» είναι η διαφαινόμενη εύκολη και μεγάλη νίκη των Συντηρητικών επί των Εργατικών. Αν δεν υπάρξει μια τεράστια μεταστροφή του εκλογικού σώματος (για την ώρα οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν κάτι τέτοιο), τότε οι Τόρις βαδίζουν για «sweep» (σκούπισμα στην αθλητική ορολογία), καθώς οι Εργατικοί δεν δείχνουν ικανοί να προβάλουν ουσιαστική αντίσταση.
Για την προοπτική αυτή σημαντικό ρόλο παίζουν δύο παράγοντες: Από τη μία το ότι οι Συντηρητικοί της Μέι είναι οι κερδισμένοι του δημοψηφίσματος για το Brexit. Και από την άλλη το ότι οι Εργατικοί και ο ηγέτης τους Τζέρεμι Κόρμπιν δεν κατάφεραν ποτέ να έχουν μια ξεκάθαρη στάση έναντι της εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. 

Ο Κόρμπιν, ο οποίος αντικατέστησε τον «κόκκινο» Εντ Μίλιμπαντ στην ηγεσία του Εργατικού Κόμματος μετά την ήττα του 2015, είναι ένα παραδοσιακό στέλεχος της αριστερής πτέρυγας του κόμματος, κατά βάση ευρωσκεπτικιστής, και το 2011 είχε ταχθεί υπέρ δημοψηφίσματος για την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. Η εικόνα αυτή ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τη στάση που ο Κόρμπιν κράτησε πριν από το δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, η οποία ήταν υπέρ της παραμονής.

Μετά τη νίκη του Brexit ο Κόρμπιν κατηγορήθηκε για... επαμφοτερίζουσα και χλιαρή στάση (κυρίως από την μπλερική πτέρυγα των Εργατικών), στο κόμμα επικράτησε ένταση, έγιναν εκ νέου εσωκομματικές εκλογές τις οποίες κέρδισε άνετα ο Κόρμπιν, ωστόσο στο κόμμα επικρατεί εσωστρέφεια, η ηγεσία αμφισβητείται και οι ψηφοφόροι απομακρύνονται, ενώ προτάσεις από τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους για «μέτωπο» κατά των Τόρις φτάνουν σε ώτα μη ακουόντων.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες η Μέι θα ήταν ανόητη αν έχανε την ευκαιρία να πάει σε εκλογές, να κυριαρχήσει στη Βουλή των Κοινοτήτων και να ανανεώσει τη θητεία της έως το 2021 με τον αντίπαλο σε κατάσταση... νευρικής κρίσης.

Από την άλλη πλευρά η Μέι προχωρά σε πρόωρες εκλογές λίγες ημέρες αφότου η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στάρτζεον ζήτησε επισήμως από το Ουάιτχολ άδεια για νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας από το Ηνωμένο Βασίλειο και σε μια στιγμή που και στη Βόρεια Ιρλανδία ακούγονται φωνές σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι μετά το Brexit. Ειδικά η Σκωτία δείχνει διατεθειμένη να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα και το Σκωτικό Εθνικό Κόμμα έχει το πάνω χέρι στο Χόλιρουντ, το κοινοβούλιο της χώρας.

Τούτων δοθέντων και με τη Μέι σε ισχυρή θέση, είναι προφανές ότι οι εκλογές γίνονται και με την προοπτική οι Συντηρητικοί να διεμβολίσουν τους Σκωτσέζους εθνικιστές και να κερδίσουν περισσότερες θέσεις στο κοινοβούλιο ελέγχοντας όσο το δυνατόν τις... αποσχιστικές τάσεις της Σκωτίας. Πάντως, εκτός από το... μαστίγιο, η Μέι δεν έχει αποκλείσει και... καρότο, υπό τη μορφή νέων εξουσιών στο Χόλιρουντ για ζητήματα όπως η μετανάστευση και τα εργατικά δικαιώματα. Προφανώς οι ηγέτες της Σκωτίας έχουν «διαβάσει» τον σχεδιασμό της Μέι κι έχουν ήδη αρχίσει καμπάνια για την ενίσχυση του Εθνικού Κόμματος στις εκλογές της 8ης Ιουνίου.

«Κρύο - ζέστη» με την Ευρώπη
Το τρίτο – και ίσως σημαντικότερο – κομμάτι του παζλ των βρετανικών εκλογών αφορά τις σχέσεις του Λονδίνου με τις Βρυξέλλες εν όψει της έναρξης των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. και ίσως υποκρύπτει και μια αλλαγή στάσης από τη Μέι.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι στιγμής η Ε.Ε., διά στόματος κορυφαίων αξιωματούχων της, έχει στείλει το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν παράλληλες διαπραγματεύσεις με το Λονδίνο και ότι πρώτα θα κλείσει το κεφάλαιο της εξόδου της χώρας από την Ένωση και ύστερα θα συζητηθούν οι όροι των μετέπειτα σχέσεων σε πολιτικό, εμπορικό και οικονομικό επίπεδο, γκρεμίζοντας τις ελπίδες της Μέι ακόμα και για «συμφωνίες κάτω από το τραπέζι» σε κοινοτικό ή διμερές επίπεδο.

Φαινομενικά το Λονδίνο απάντησε στη «σκληρή» γραμμή των Βρυξελλών με το δικό του χτύπημα: πληροφορίες που μετέδωσαν συντηρητικά ΜΜΕ στη Βρετανία ανέφεραν ότι η Μέι στο «μανιφέστο» της για τις εκλογές θα ταχθεί υπέρ της παύσης της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών της Ε.Ε. στη Βρετανία και της απόσυρσης της χώρας από την ενιαία αγορά και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Πάντως η διαφαινόμενη σκλήρυνση στάσης από τη Βρετανία προς την Ε.Ε. εκτιμάται ότι ενδεχομένως είναι ένα χαρτί που η Μέι παίζει νωρίς, προκειμένου να συσπειρώσει τους φανατικούς του Brexit γύρω της, ενώ η πραγματική της επιδίωξη είναι να στείλει «μήνυμα» στις Βρυξέλλες ότι το «σκληρό Brexit» δεν θα ωφελήσει κανέναν και ότι ίσως και οι δύο πλευρές θα πρέπει να αναδιαμορφώσουν τη στρατηγική τους. Ίδωμεν...