μπορώ να καταλάβω πως το 75% των Ελλήνων παρακολουθεί δύο γυναίκες να τρέχουν με μια πέτρα στο λαιμό για να κερδίσουν μια τυρόπιτα» δήλωσε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ. Η αλήθεια είναι πως ακόμη κι αυτή η (αρκετά άβολη για τον ίδιο) διαπίστωση θα μπορούσε να αποτελέσει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για ουσιαστική αυτοκριτική σχετικά με την ποιότητα του προϊόντος, το οποίο τα τελευταία χρόνια παράγει η δημόσια τηλεόραση. Ευτυχώς για τον ίδιο όμως η απήχηση του εν λόγω reality δεν οφείλεται μόνο στις ανεπάρκειες και τα ελλείμματα της ΕΡΤ.
Όσο κι αν οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν με χαλαρή διάθεση το έντονο ενδιαφέρον που επιδεικνύεται για το πώς τα περνάν ο Χούτος, ο Σπαλιάρας, ο Ορέστης Τσανγκ κι η Λάουρα Νάργες στις εξωτικές παραλίες του Άγιου Δομίνικου, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς τις επικίνδυνες πτυχές του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σόου. Δεν είναι δυνατόν, δηλαδή, να μη βλέπει κανείς ότι το φιλοθεάμον κοινό εξοικειώνεται με την ανθρωποφαγία. Στις παραλίες του Survivor ο «αδύναμος» δεν έχει στοιχειώδες κατάλυμα, δε θα βρει αρκετό φαγητό, δε θα αποκτήσει το δικαίωμα να έχει επικοινωνία με τα αγαπημένα του πρόσωπα. Στο τέλος «νομοτελειακά» θα αποβληθεί από το σύστημα των «πιο δυνατών». Οι έννοιες της αλληλεγγύης, της αξιοπρέπειας είναι μάλλον ξεχασμένες, ιδιαίτερα από τη στιγμή που αρκετοί παίκτες πιθανότατα θα επιχειρήσουν «να πατήσουν επί πτωμάτων» στο δρόμο προς την τελική νίκη για το έπαθλο των 100 χιλιάδων ευρώ.
Όλα τα παραπάνω πλασάρονται καθημερινά στο τηλεοπτικό πιάτο ως κάτι «εύπεπτο κι ευχάριστο» σε μια χώρα που δοκιμάζεται βαθιά σε συνθήκες ακραίων αδιεξόδων. Δεν αποτελεί βέβαια ούτε σημερινό φαινόμενο, ούτε ελληνικής έμπνευσης τηλεοπτικό προϊόν. Δεν παύει όμως να παράγει (συγκεκριμένης κατεύθυνσης) ιδεολογία σε μια εποχή που η ελληνική κοινωνία δείχνει να βυθίζεται στη φτώχεια, την ανεργία και την απόγνωση. Κι ας μην έχουμε αμφιβολία πως εκεί στον Σκάι μάλλον έχουν πλέον υπόψη πως το Survivor (και κάθε ανάλογο πρόγραμμα μαζικής κατανάλωσης) κάνει πολύ πιο αποτελεσματική δουλειά από κάθε Μπογδάνο και κάθε Πορτοσάλτε.
Από την άλλη, δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είχε προσπαθήσει να υιοθετήσει ένα τελείως διαφορετικό πρότυπο κοινωνικής δράσης από εκείνο που επιχειρούσαν να του πλασάρουν. Ήταν πριν από έξι χρόνια, όταν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες κάθε ηλικίας συγκεντρώνονταν καθημερινά στο Σύνταγμα κι άλλες μεγάλες πλατείες της χώρας, αμφισβητώντας στην πράξη όλα όσα επιχειρούσε να επιβάλει το κυρίαρχο οικονομικό, πολιτικό και μιντιακό σύστημα.
Για να ξαναγυρίσουμε λοιπόν στην Ελλάδα του καναπέ και του Survivor έπρεπε να συμβούν πολλά. Το κίνημα των πλατειών λοιδορήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό, οι πολιτικοί φορείς που επιχείρησαν να πραγματώσουν τα αιτήματά τους αποδείχτηκαν στην καλύτερη περίπτωση ανεπαρκείς, τα συνδικάτα συνέχισαν να σφυρίζουν αδιάφορα. Αυτές τις μέρες η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα αναμένεται να βάλει την υπογραφή στην παράταση του μνημονιακού προγράμματος (με ακόμη σκληρότερες δεσμεύσεις) και μετά το 2019. Δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσοι από τους αγανακτισμένους εκείνης της εποχής έχουν ή θα βρουν τη δύναμη να ξεπεράσουν τη βαθιά απογοήτευση και να αμφισβητήσουν την κανονικότητα που έχει επιβληθεί στη χώρα. Για αρκετούς ίσως να μοιάζει πιο εύκολο κι ανέξοδο, προς το παρόν τουλάχιστον, να παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στον μακρινό Άγιο Δομίνικο...
Αλέξανδρος Ζέρβας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου