Δημόσιοι μύθοι...

Κάπου θα υπάρχει ακόμα ξεθωριασμένο το σλόγκαν «Ζήσε το μύθο σου στην Ελλάδα», στο οποίο είχε βασίσει τη...
μεταολυμπιακή καμπάνια του ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού. Η Ελλάδα σαν τόπος των μύθων, ή και σαν τόπος-μύθος, ικανή να σου προσφέρει μια μυθικά απολαυστική διαμονή, είναι ένα δέλεαρ που το προτείνουμε μονίμως στους άλλους, τους ξένους, αρκετά συχνά όμως γευόμαστε εμείς το δόλωμα. Και καταλήγουμε να πιστεύουμε πως η χώρα μας, σαν να πλέει παράλληλα προς τον χρόνο, διασώζει έναν χαρακτήρα παραμυθένιο, όσο κι αν την πληγώνουμε με την κατάχρησή μας, όσο κι αν τη φθείρουν οι καιροί.

Μύθους για την Ελλάδα πλάθουν και οι ξένοι, το περιεχόμενο των οποίων, τιμητικό ή απαξιωτικό, συναρτάται με το πώς θα περάσουν στα μέρη μας, αν μας επισκεφθούν. Αν πέσουν σε ταξιτζή-σαΐνι, αν τους σερβίρουμε «μερίδα ξου» ή αν το δωμάτιο όπου θα περάσουν τις διακοπές τους δεν έχει σχέση μ’ εκείνο το εξαίσιο που είδαν στην ιντερνετική διαφήμισή του, θα σπεύσουν να γενικεύσουν. Θα κατακρίνουν συλλήβδην τους ταξιτζήδες (και όχι τον έναν), τους εστιάτορες, όλους, και όχι τον έναν, κ.ο.κ. Κι εμείς τα ίδια κάνουμε συνήθως, είτε για ξένη χώρα μιλάμε είτε για την ίδια την πατρίδα μας, που όσο εύκολα την εξιδανικεύουμε, άλλο τόσο εύκολα την κατεδαφίζουμε· τη μια στιγμή της συγχωρούμε τα πάντα και την αμέσως επόμενη βλέπουμε την τρίχα της σαν τριχιά. Οπότε, ισοπαλία.

Υπάρχουν όμως κι άλλοι μύθοι, απολύτως μειωτικοί, με συμπαραγωγούς τους και συνδιακινητές Ελληνες και ξένους. Ας πούμε ο μύθος-Ντάισελμπλουμ, πως είμαστε καλοπερασάκηδες και νυκτόβιοι· ο Ολλανδός αξιωματούχος της Ε.Ε. απλώς έδωσε ακρίτως θεσμική υπόσταση σε όσα διατείνονται εδώ μεν οι εν γένει παγκαλιστές, έξω δε τα ποικίλα Μπιλντοειδή. ΄Η αίφνης ο μύθος ότι το Δημόσιό μας με τη χρόνια υπερδιόγκωσή του κατέχει τα οικουμενικά πρωτεία. Αληθεύει, φυσικά, ότι οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν το Δημόσιο σαν την πλέον πρόσφορη περιοχή για να ικανοποιούν τις πελατειακές υποχρεώσεις τους· θυμόμαστε λ.χ. ότι κάποια στιγμή στο Μουσείο της Ακρόπολης πλήθυναν απότομα οι εκ Καλαμάτας ορμώμενοι. Μολαταύτα, είμαστε πολύ μακριά από τα πρωτεία, τα οποία, σύμφωνα τουλάχιστον με τη γαλλική εφημερίδα «Le Parisien», τα κατέχει η Νορβηγία, όπου στο Δημόσιο απασχολείται το 29,3% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Δεύτερη η Σουηδία με 26,2%, τρίτη η Γαλλία με 21,9%, τελευταία η Ιαπωνία με 6,7% και προτελευταία η Ελλάδα, με 7,9%. Ακόμα και η αυστηρή Γερμανία μάς ξεπερνάει, με 9,6%.

Οι αριθμοί δεν λένε όλη την αλήθεια, το ξέρουμε. Θυμίζω πάντως ένα ρεπορτάζ της «Κ», 14.9.2014, που παρουσίαζε τα πορίσματα δύο ανεξάρτητων ερευνών, του ΟΟΣΑ και του Eurofound: Οι Ελληνες εργάζονται 2.119 ώρες τον χρόνο, με μέσο ευρωπαϊκό όρο τις 1.739 ώρες. Κι ωστόσο μένει ακατάρριπτος ο μύθος ότι εμείς είμαστε τεμπελχανάδες, οι δε Γερμανοί δουλευταράδες, παρά τις 1.658,5 ώρες τους ετησίως...

Παντελής Μπουκάλας (Η Καθημερινή)