πυροδότησαν άνοδο της ισοτιμίας του ευρώ.
Σε σχόλιό του στους Financial Times, ο Πήτερ Ναβάρο, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Εμπορίου του Τραμπ και αρχιτέκτονας πολλών εμπορικών πολιτικών, επίσης χαρακτήρισε μια προτεινόμενη εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης νεκρή και το νόμισμα της Γερμανίας ως εμπόδιο.
Η σκληρή ρητορική στην εκστρατεία του Τραμπ έχει τροφοδοτήσει φήμες για ένταση των σχέσεων με την Κίνα και το Μεξικό, χώρες που εξάγουν μεγάλες ποσότητες φτηνών αγαθών στις ΗΠΑ. Αλλά οι επιθετικές δηλώσεις του Ναβάρο ενάντια στη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να έπιασαν τους Ευρωπαίους ηγέτες εξαπίνης.
Τα σχόλια του Ναβάρο φαίνεται να αντικατοπτρίζουν μια βαθιά αντιπάθεια από μέρους της διοίκησης Τραμπ για τις πολυμερείς συμφωνίες και θεσμούς, συμπεριφορά που έχει προκαλέσει ανησυχία στους συμμάχους των ΗΠΑ στην Ευρώπη και ανά την υφήλιο τις τελευταίες εβδομάδες.
Στις 23 Ιανουαρίου, την πρώτη εργάσιμή του, ο Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αποσυρθεί από την Συμφωνία των χωρών του Ειρηνικού (ΤΡΡ), μια συμφωνία εποχής Ομπάμα που ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι θα κατέστρεφε αμερικανικές θέσεις εργασίας. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, ο Τραμπ επίσης ανακοίνωσε την πρόθεσή του να επαναδιαπραγματευτεί την εμπορική συμφωνία με τον Καναδά και το Μεξικό (NAFTA) και αποκάλεσε την Βορειοατλαντική Συμμαχία «απαρχαιωμένη».
Στα σχόλιά του ο Ναβάρο ανέφερε τη Γερμανία ως το κύριο εμπόδιο για την προταθείσα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ εμπορική συμφωνία γνωστή ως ΤΤΙΡ (Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων). «Ενα μεγάλο εμπόδιο για να ιδωθεί η ΤΤΙΡ ως διμερής συμφωνία είναι η Γερμανία, που συνεχίζει να εκμεταλλεύεται άλλες χώρες στην ΕΕ όπως και τις ΗΠΑ με ένα “σιωπηρό γερμανικό μάρκο” που είναι υπερβολικά υποτιμημένο,» είπε.
Η Άνγκελα Μέρκελ απάντησε την Τρίτη λέγοντας ότι η Γερμανία δεν επηρεάζει την αξία του ευρώ και υποστηρίζει μια ανεξάρτητη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τα σχόλια του Ναβάρο για την ΤΤΙΡ φάνηκε να πηγάζουν από την προσωπική του προτίμηση για διμερείς συμφωνίες, οι οποίες πιστεύει, όπως και ο Τραμπ και άλλοι σύμβουλοι ότι θα δώσουν μεγαλύτερο πλεονέκτημα στις ΗΠΑ στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
«Προσωπικά βλέπω την ΤΤΙΡ ως μια πολυμερή συμφωνία με πολλές χώρες κάτω από μία “στέγη,”» είπε ο Ναβάρο. «Η γερμανική δομική ανισορροπία στο εμπόριο με την υπόλοιπη ΕΕ και τις ΗΠΑ υπογραμμίζει την οικονομική ετερογένεια στην ΕΕ – επομένως, αυτή είναι μια πολυμερής συμφωνία με διμερές προσωπείο."
Οι ΗΠΑ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ασκήσει προ πολλού κριτική στη Γερμανία για το εμπορικό της έλλειμμα, σε χαμηλότερους, ωστόσο, και πιο διπλωματικούς τόνους.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι η θέση της Γερμανίας ως ισχυρός εξαγωγός σε μια νομισματική ένωσε που αποτελείται από φτωχότερες οικονομίες έχει τονώσει τις εξαγωγές και έχει διογκώσει το εμπορικό της έλλειμμα. Το κοινό νόμισμα, στην ουσία λειτουργεί ώστε η Γερμανία να έχει πιο αδύναμο νόμισμα απ’ ό,τι θα είχε σε άλλη περίπτωση, καθιστώντας τις εξαγωγές της σχετικά φτηνές στην παγκόσμια αγορά. Εντωμεταξύ χώρες που κυρίως εισάγουν όπως η Γαλλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία καταλήγουν με σκληρό νόμισμα.
Αυτή η δυναμική ενίσχυσε τις εξαγωγές από γερμανικές εταιρείες όπως η BMW και η Siemens και οδήγησε σε ένα γερμανικό πλεόνασμα που είναι μεγαλύτερο κι από της Κίνας σε απόλυτους αριθμούς.
«Πιστεύω ότι [ο Ναβάρο] έχει ένα δίκιο, στο ότι η Γερμανία έχει βασικά στήσει τους κανόνες στην ευρωζώνη έτσι ώστε να τη βολεύουν και αν δεν υπήρχε η ευρωζώνη, το γερμανικό μάρκο θα ήταν πολύ ισχυρό τώρα, πράγμα που θα έβλαπτε τις εξαγωγές,» λέει ο Τζόζεφ Γκανιόν, από το Ινστιτούτο Πήτερσον για τα Διεθνή Οικονομικά. «Στην ουσία έχουν δέσει τον εαυτό τους με τους ασθενείς ετέρους στην ευρωζώνη. Και έχουν εξαναγκάσει την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία να ασκήσουν πολιτική εξαιρετικής λιτότητας πράγμα που έχει προκαλέσει μεγάλες υφέσεις, που με τη σειρά τους σκότωσαν τις εισαγωγές.»
Επιπλέον, μερικοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η διαφοροποιημένη νομισματική πολιτική μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ ενισχύει το δολάριο και επιβαρύνει τις αμερικανικές εξαγωγές. Τον Ιανουάριο, το ευρώ έπεσε στα χαμηλότερά του έναντι του δολαρίου σε 14 χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια η συγκέντρωση οικονομικής δύναμης και η πτώση της ανεργίας στις ΗΠΑ επέτρεψαν στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα να αρχίσει να ελαττώνει τις αγορές που γίνονταν κάτω από το τεράστιο πρόγραμμά της αγοράς ομολόγων, γνωστό ως ποσοτική χαλάρωση και να ξεκινήσει σταδιακά να σηκώνει τα αμερικανικά επιτόκια. Στην ΕΕ, αντίθετα, η ΕΚΤ συνέχισε την ποσοτική χαλάρωση και διατήρησε χαμηλά τα επιτόκια, καθώς πολλές περιφερειακές οικονομίες βρίσκονται ακόμα σε ύφεση.
Η διαφορά στα επιτόκια και τις πληθωριστικές εκτιμήσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ έχει στρέψει τους διεθνείς επενδυτές προς τις ΗΠΑ, ενισχύοντας την αξία του δολαρίου έναντι του ευρώ. Πράγματι, μερικοί οικονομολόγοι ισχυρίζονται ότι η νομισματική και η οικονομική πολιτική στην ΕΕ παραείναι σκληρή για να επιτρέψει σε οικονομίες όπως η ελληνική να ξαναμπούν στις ράγες. Όμως η Γερμανία, παραδοσιακός υπέρμαχος της λιτότητας και του χαμηλού πληθωρισμού, έχει σε γενικές γραμμές διαφωνήσει.
«Είμαι επίσημα επικριτής της πολιτικής της Γερμανίας στο ευρώ, αλλά η Μέρκελ δεν κάνει λάθος. Η Γερμανία δεν ελέγχει τις ισοτιμίες. Ούτε και η ΕΚΤ,» λέει ο Ματίας Ματθίς, καθηγητής διεθνούς πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins School of Advanced International Studies. «Κατά πολλούς τρόπους, το ασθενές ευρώ είναι συνέπεια των πολιτικών ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και αυτές τις πολιτικές τις έχουν υιοθετήσει τόσο η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, όσο και η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας.»
Μολονότι η συνολική ανάπτυξη παραμένει χαμηλή στην ευρωζώνη, υπάρχουν σημάδια ότι η οικονομία αλλάζει, με τον πληθωρισμό να ανεβαίνει στη Γερμανία τους τελευταίους μήνες. Ωστόσο, η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ, όπως και οι επερχόμενες εκλογές σε Γαλλία και Ολλανδία, που επηρεάζουν την πορεία της ΕΕ, θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία στο μέλλον.
Σε ηλεκτρονική του μηνύματα προς τους Financial Times, ο Ναβάρο έριξε το φταίξιμο για την αποτυχία της συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ στην απόφαση της Βρετανίας να εγκαταλείψει την Ένωση. «Το Μπρέξιτ σκότωσε την ΤΤΙΡ και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού πριν ακόμα από την εκλογή Τραμπ,» έγραψε ο Ναβάρο.
Ο Τραμπ γενικά υπήρξε υπέρμαχος του Μπρέξιτ, λέγοντας στον βρετανικό Τύπο πριν την ορκωμοσία του ότι είναι «σπουδαίο πράγμα» και ότι άλλες χώρες θα ακολουθήσουν την Βρετανία. «Σκέφτομαι ότι το να μείνουν ενωμένοι δεν θα αποδειχθεί τόσο εύκολο όσο πιστεύουν μερικοί,» είπε ο Τραμπ.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τεντ Μαλλόχ, επιχειρηματίας που κάποιοι περιμένουν να είναι η επιλογή του Τραμπ για πρεσβευτής στην ΕΕ, είπε ότι πρέπει να «σορτάρουμε* το ευρώ» και ότι το Μπρέξιτ θα μπορούσε να οδηγήσει στην «κατάρρευση» του νομίσματος τον επόμενο ενάμιση χρόνο.
Ο Ματθίς είπε πως πιστεύει ότι ο Ναβάρο και η διοίκηση βλέπουν μια ασθενέστερη Ευρώπη «προς το συμφέρον τους γιατί θα μπορούν να κάνουν διμερείς συμφωνίες».
«Εάν κάνεις εμπορικές συμφωνίες με την Ευρώπη, έχεις να αντιμετωπίσεις έναν ίσο. Πράγμα που δεν ισχύει στην άμυνα, αλλά ισχύει στο εμπόριο,» είπε. «Εάν αυτή είναι η απόψή σου, ότι αυτό είναι κακό, τότε διαίρει και βασίλευε»...
Πηγή: The Washington Post
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου