2.1.17

Το τέλος της έντυπης πληροφόρησης και η διάρκεια του Λόγου...

Η κρίση των περισσοτέρων εφημερίδων, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά σε όλο τον δυτικό και δυτικότροπο κόσμο, δεν είναι απλώς...
αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, ούτε επακόλουθο της αλλαγής του τρόπου ζωής και των ρυθμών της καθημερινότητας.

Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν ενημερώνεται πλέον από τις εφημερίδες, ούτε για τις καθημερινές του ανάγκες, όπως είναι οι κινηματογράφοι, τα θέατρα ή τα εφημερεύοντα νοσοκομεία, ούτε βέβαια για τις πολιτικές και άλλες ειδήσεις, αφού, με την ταχύτητα διάχυσης της πληροφορίας, μέχρι να τυπωθούν οι εφημερίδες, να αποσταλούν και να φθάσουν στα χέρια του αναγνώστη, αυτός γνωρίζει ήδη τις ειδήσεις από το ίντερνετ, την τηλεόραση, το ραδιόφωνο. Και μάλιστα η είδηση αποτελείται πια από τρία στοιχεία, ήτοι λόγο, βίντεο, ήχο (στοιχεία που αδυνατεί να τα ενσωματώσει και τα τρία μαζί η έντυπη εφημερίδα), ενώ ο δέκτης μπορεί να «μετάσχει» σε αυτό τον ορυμαγδό πληροφορίας με ένα Like ή ένα σχόλιο, διευρύνοντας επ’ άπειρον το ίδιο το πεδίο.

Η είδηση, λοιπόν, δηλαδή το τι συνέβη, είναι γνωστό σε όλους μας, και μάλιστα έχει την έννοια του τι συμβαίνει, τώρα, αυτή τη στιγμή, αφού κανείς δεν περιμένει την έκδοση των εφημερίδων την επόμενη μέρα για να το μάθει. Ακόμα κι όταν οι ημερήσιες εφημερίδες έχουν μια αποκλειστική είδηση, αυτή πρωί πρωί θα έχει αναπαραχθεί από το ίντερνετ, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, ενώ αν πρόκειται για κυριακάτικη έκδοση, η αποκλειστική είδηση θα έχει αναπαραχθεί ήδη από το Σάββατο το βράδυ.

Φυσικά, οι διαφορές στην παρουσίαση μιας είδησης είναι σημαντικές, και φωτίζουν αλλιώς το κάθε γεγονός, όμως ο ηλεκτρονικός αναγνώστης λύνει, ή μπορεί να λύσει, ή έστω νομίζει ότι μπορεί να λύσει, και το πρόβλημα της «αντικειμενικότητας», προσφεύγοντας σε περισσότερες της μίας πηγές ηλεκτρονικής πληροφόρησης.

Ποιος είναι, λοιπόν, μέσα σε αυτή τη συνθήκη, ο ρόλος των εφημερίδων; Όπως ισχυρίζονται οι δημοσιογράφοι, όταν γράφουν για τον αναντικατάστατο ρόλο των εφημερίδων, μόνο αυτές προσφέρουν την έγκυρη ενημέρωση. Αν όμως ρίξουμε μια ματιά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, όπως κρέμονται στα περίπτερα, θα δούμε μια εικόνα ανάλογη εκείνης που μας δίνει η πανσπερμία των ειδησεογραφικών σάιτ στο ίντερνετ.

Κατά τη γνώμη μου, οι έντυπες εφημερίδες δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τα άλλα Μέσα στο πεδίο της πληροφόρησης. Δεν κομίζω βέβαια γλαύκα, όμως το ερώτημα παραμένει: γιατί αυτό δεν το καταλαβαίνουν οι εφημερίδες; Μια πρώτη απάντηση είναι πως κινούνται μέσα στην αδράνεια της μακράς διάρκειας, που τους παρέχει η πολύχρονη ιστορία της έντυπης είδησης.

Αλλά η φθίνουσα πορεία συνολικά των έντυπων Μέσων συνεχίζεται, αγγίζοντας πια τα όρια επιβίωσης, έστω και αν επιχειρήθηκε, και ακόμα επιχειρείται η «αξιοποίησή» τους, δηλαδή η υποβάθμισή τους, ως δικτύων διανομής διαφόρων προϊόντων, όπως βιβλίων και CD, ή και εμπορικών κουπονιών.

Ο δεύτερος λόγος που αναπαράγει αυτή την αδράνεια είναι πως οι εφημερίδες, από τους ιδιοκτήτες τους μέχρι τον τελευταίο μαθητευόμενο συντάκτη, σκέφτονται «δημοσιογραφικά». Δεν μπορούν να φανταστούν άλλο χαρακτήρα και άλλο ρόλο των εφημερίδων. Για την ακρίβεια, μέσα στην υπάρχουσα συνθήκη του δημοσιογραφικού λόγου, δεν επιτρέπεται να φανταστούν άλλο χαρακτήρα των εφημερίδων, με αποτέλεσμα κι ένα μεγάλο μέρος των νεαρότερων συντακτών, που διαθέτουν και γνώσεις και ταλέντα, να ακυρώνονται, ακυρώνοντας έτσι την πολιτισμική δυνατότητα αναβάθμισης του δημοσιογραφικού λόγου...

Για να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο του Κώστα Βούλγαρη, πατήστε ΕΔΩ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: