23.12.16

Οι κίνδυνοι του 2017...

Χωρίς την επίτευξη των στόχων που είχε θέσει η ελληνική πλευρά φεύγει η χρονιά...

Ήταν η απόφαση της κυβέρνησης να μοιράσει 617 εκατομμύρια ευρώ στους συνταξιούχους η «αιτία» της έντασης που προκλήθηκε στις σχέσεις με τους θεσμούς ή ήταν...
απλώς η «αφορμή»;

♦Δώσαμε στον Σόιμπλε την ευκαιρία που αναζητούσε να μεταφέρει για αρκετές εβδομάδες αργότερα την κρίσιμη συζήτηση για τους δημοσιονομικούς στόχους που θα πρέπει να επιτύχει η Ελλάδα μετά το 2018, όπως επίσης και για τους όρους και τις προϋποθέσεις εισόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα;

♦Θα είναι τελικώς το τίμημα για την Ελλάδα βαρύ εξαιτίας της απόφασης της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μια «μονομερή ενέργεια» -κατά την άποψη των δανειστών - ή στην άσκηση ενός δικαιώματός της, όπως εκτιμά η ίδια;

Το 2016 φεύγει χωρίς η ελληνική πλευρά να έχει εξασφαλίσει αυτά που ήλπιζε μέχρι και πριν από μερικές εβδομάδες. Μέχρι και τις αρχές Δεκεμβρίου, πριν από το κρίσιμο τελευταίο Eurogroup της φετινής χρονιάς, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και το οικονομικό επιτελείο είχαν κατά νου έναν «οδικό χάρτη»:

Να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση, καθώς οι διαπραγματεύσεις είχαν φέρει την Ελλάδα και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς πολύ κοντά. Αυτό θα εξασφάλιζε την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας για ολόκληρο το πρώτο εξάμηνο του 2017, αλλά και την απαραίτητη ρευστότητα για να συνεχιστεί η καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.

Να εγκριθούν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και να αποσαφηνιστούν τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα ώστε να καταστούν «μετρήσιμα» κυρίως από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο χρειάζεται μια αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας για το ελληνικό χρέος προκειμένου να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα.

Να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Τα τρία «αγκάθια»

Μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, το πότε θα υλοποιηθούν αυτοί οι στόχοι παραμένει άγνωστο. Σε αυτή τη φάση η αισιόδοξη εκτίμηση είναι ότι οι διαπραγματεύσεις μπορεί να ολοκληρωθούν μέχρι το Eurogroup του Ιανουαρίου. Υπάρχει και η απαισιόδοξη εκτίμηση ότι οι διαπραγματεύσεις δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν παρά τον Απρίλιο, καθώς τότε θα αποφασίσει και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αν θα συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα ή όχι.

Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος κυλάει εις βάρος της ελληνι κής πλευράς, σε αντίθεση με την πλευρά των δανειστών - και ειδικά της Γερμανίας -, οι οποίοι δεν θέλουν να αναλάβουν δεσμεύσεις πριν από τις δικές τους εκλογές. Ποια είναι τα «αγκάθια» που πιέζουν την ελληνική κυβέρνηση; Από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτει ότι τον Νοέμβριο διατέθηκαν περίπου 1,1 δισ. ευρώ από τα διαθέσιμα που υπήρχαν στα ταμεία για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Τα διαθέσιμα ήταν συνολικά 1,8 δισ. ευρώ και προήλθαν από την εκταμίευση της τελευταίας δόσης της πρώτης αξιολόγησης. Μέσα στον Δεκέμβριο θα δοθούν και τα τελευταία κεφάλαια και από τον Ιανουάριο θα πάψουν οι πληρωμές με το υπουργείο Οικονομικών να περιμένει την εκταμίευση της επόμενης δόσης για να ξεκινήσει και πάλι με τις ενέσεις ρευστότητας. Τα στοιχεία Οκτωβρίου δείχνουν ότι οι συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές μαζί με τις επιστροφές φόρου που βρίσκονται σε εκκρεμότητα ξεπερνούν τα 6,3 δισ. ευρώ.

Στις αρχές του 2017 θα είναι διαθέσιμα τα στοιχεία του Νοεμβρίου, τα οποία αναμένεται να δείξουν ότι τα χρέη του Δημοσίου προς την αγορά θα κυμανθούν πάνω από τα 5 δισ. ευρώ, καθώς, ενώ από τη μία το Δημόσιο θα έχει ρίξει 1,1 δισ. ευρώ για πληρωμές (πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια έχουν διοχετευθεί αυτή τη φορά στα χρέη του ΕΟΠΥΥ), από την άλλη δημιουργούνται καινούργιες υποχρεώσεις.

Ειδικά οι επιστροφές φόρου σε εκκρεμότητα έχουν εκτιναχθεί στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας πενταετίας, πάνω από τα 1,6 δισ. ευρώ.

Από Ιανουάριο το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να καταφύγει πάλι στη γνώριμη πρακτική του παγώματος των δαπανών, καθώς το πρώτο εξάμηνο είναι γεμάτο από τα ταμειακά ελλείμματα. Από τον Φεβρουάριο κιόλας το ταμείο θα είναι μείον και σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού θα εμφανιστούν τα πρώτα ελλείμματα της τάξεως των 800 εκατ. ευρώ.

Μέχρι και τον Ιούνιο το έλλειμμα θα διογκώνεται καθώς υπάρχουν - μεταξύ άλλων - και αυξημένες ανάγκες για τόκους (2,3 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο), ενώ εκείνο τον μήνα το έλλειμμα θα κορυφωθεί και θα φτάσει τα 4,2 δισ. ευρώ. Αυτά τα κεφάλαια, αν δεν εκταμιευθεί η δόση, μπορούν να καλυφθούν μόνο με έναν τρόπο: να μην πληρωθούν ισόποσες δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου.

Το ίδιο ακριβώς συνέβη και το 2016: η αβεβαιότητα για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης κράτησε μέχρι τον Μάιο με αποτέλεσμα η υπερσυγκράτηση δαπανών να στερήσει άνω των 2,5 δισ. ευρώ από την αγορά.

Το 2017 η κυβέρνηση έχει όμως έναν λόγο παραπάνω να θέλει να αποφύγει αυτή την κατάσταση: πρέπει να επιτευχθεί ένας εξαιρετικά δύσκολος αναπτυξιακός στόχος, καθώς η εκτέλεση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς έχει στηριχθεί στην πρόβλεψη ότι το Α-ΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,7%. Με ένα πρώτο τρίμηνο γεμάτο αβεβαιότητα και τα ταμεία του κράτους άδεια μέχρι να έρθει η επόμενη δόση, είναι δεδομένο ότι θα χαθεί πολύτιμο έδαφος στην προσπάθεια για επιστροφή στην ανάπτυξη.

Ο τρίτος σοβαρός κίνδυνος έχει να κάνει με την καθυστέρηση ένταξης της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία δεν πρόκειται να λάβει καμία απόφαση χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση...

topontiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: