Η σημειολογία και οι συμβολισμοί σε μια άλλη εποχή θα ήταν μάλλον εκρηκτικοί: Ο αμερικανός πρόεδρος φθάνει στην Αθήνα στην επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και...υπόσχεται «ελπίδα» σε έναν λαό που επί έξι χρόνια δοκιμάζεται από τις πιο ακραίες συνταγές του καπιταλισμού και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Όταν όμως ο συγκεκριμένος είναι ο -απερχόμενος έστω- Μπαράκ Ομπάμα, κι όταν επί οκτώ συναπτά έτη η Ουάσιγκτον και η Fed βγαίνουν… από αριστερά στην Ευρώπη της Μέρκελ, του Σόιμπλε και του «δόγματος του σοκ», τότε η πρώτη αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας αναμένει τον ηγέτη των ΗΠΑ περίπου ως λυτρωτή.
Ομπάμα: Ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους
Ο ίδιος ο Μπαράκ Ομπάμα φρόντισε να ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών, πριν καν φθάσει στην Αθήνα: Στη σημερινή του συνέντευξη στην Καθημερινή διαμηνύει ότι «ο ελληνικός λαός χρειάζεται ελπίδα», δηλώνει ότι θα συνεχίσει να πιέζει τους πιστωτές για μια «ουσιαστική» -όπως τονίζει- ελάφρυνση του χρέους και, για πρώτη φορά διεθνώς σε επίπεδο κορυφής, συνδέει την στήριξη προς την Ελλάδα με τη στάση της στο προσφυγικό.
«Οσο η Ελλάδα», λέει, «συνεχίζει να κάνει τα επώδυνα βήματα στις μεταρρυθμίσεις και εργάζεται για να διασφαλίσει ότι οι μετανάστες αντιμετωπίζονται με τάξη και ανθρώπινο τρόπο, οι Ελληνες πολίτες θα έχουν έναν φίλο και σύμμαχο στις ΗΠΑ».
Η συνέχιση των «επώδυνων» μεταρρυθμίσεων βεβαίως, για τις οποίες ο αμερικανός πρόεδρος συγχαίρει την κυβέρνηση Τσίπρα, είναι η προϋπόθεση και ο απαράβατος όρος της αμερικανικής στήριξης. Και ο βαθμός των «ωδινών» που θα απαιτήσει ξανά το ΔΝΤ για να μετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα και να κλειδώσουν τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους είναι κι ένας από τους παράγοντες που θα κρίνουν στο εγγύς μέλλον πόσο επιτυχής για την Ελλάδα ήταν τελικά η επίσκεψη Ομπάμα.
Ο «παράγων Τραμπ»
Τα βασικά ερωτήματα, ωστόσο, που θα καθορίσουν το τελικό αποτύπωμα της -ούτως ή άλλως σημαντικής- τέταρτης επίσκεψης αμερικανού προέδρου στην Ελλάδα, είναι δύο: Το κατά πόσο οι θέσεις Ομπάμα δεσμεύουν την επόμενη αμερικανική κυβέρνηση και, κυρίως, ποιο θα είναι το κλίμα και τα αποτελέσματα του ταξιδιού του αμερικανού προέδρου στο Βερολίνο αμέσως μετά την Αθήνα.
Σε ό,τι αφορά τη διαδοχή στον Λευκό Οίκο, ασφαλείς προβλέψεις δεν υπάρχουν όσο δεν ανοίγει τα χαρτιά του ο… απρόβλεπτος «παράγων Τραμπ». Η αμερικανική γραφειοκρατία, ωστόσο, έχει να επιδείξει ιστορική συνέπεια και συνέχεια σε θέματα υψηλής πολιτικής, το δε γεγονός ότι το θέμα της Ελλάδας συζητήθηκε (όπως και επισήμως ανακοινώθηκε) στην πρώτη συνάντηση Ομπάμα - Τραμπ δείχνει αν μη τι άλλο πως ο επόμενος αμερικανός πρόεδρος έχει γνώση του τι κομίζει στην Ευρώπη ο Μπαράκ Ομπάμα χωρίς να έχει εκφράσει δημόσια διαφοροποίηση.
Στην ελληνική κυβέρνηση και διπλωματία, δε, ο κύριος προβληματισμός ως προς την στάση που θα τηρήσει ο Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή εστιάζει περισσότερο στα γεωπολιτικά ζητήματα και στο προσφυγικό παρά στο θέμα του χρέους, με δεδομένα και τα πρώτα μηνύματα αναβάθμισης της Τουρκίας και του Ερντογάν από το επιτελείο του νικητή των αμερικανών εκλογών.
Η επιλογή του Βερολίνου
Στο έτερο ερώτημα, εκείνο που αφορά την ανταπόκριση ή μη του Βερολίνου στην πίεση Ομπάμα, η εμπειρία του παρελθόντος δεν είναι ευνοϊκή. Ο Σόιμπλε έχει αποκρούσει επανειλημμένα την πίεση της Ουάσιγκτον, ενίοτε και με τρόπο απαξιωτικό και ειρωνικό έναντι του αμερικανού υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιου.
Η συγκυρία, ωστόσο, δεν είναι η ίδια. Οι Βρυξέλλες και οι βασικοί παίκτες από τους υπόλοιπους ευρωπαίους πιέζουν για να κλείσει άμεσα το ελληνικό ζήτημα, συμπεριλαμβανομένου και του χρέους, η δε αγωνία για το τι φέρνει η εποχή Τραμπ στα ευρύτερα γεωπολιτικά ζητήματα της περιοχής ενισχύει ακόμη περισσότερο το αίτημα να κλείσουν άμεσα τα εσωτερικά μέτωπα πιθανής αστάθειας.
Παράλληλα, δε, το Βερολίνο παρακολουθεί την αλλαγή φρουράς στον Λευκός Οίκο έχοντας σοβαρούς ανοιχτούς λογαριασμούς στις αμερικανογερμανικές σχέσεις -από την χρόνια πίεση της Ουάσιγκτον για μείωση των υπερβολικών γερμανικών πλεονασμάτων έως την υπόθεση της Deutsche Bank και, κυρίως, το προσφυγικό και τις σχέσεις με την Τουρκία. Μένει να επιλέξει τι από όλα αυτά -και του ελληνικού χρέους συμπεριλαμβανομένου- μπορεί και θέλει να κλείσει επί προεδρίας Ομπάμα και τι θα ρισκάρει να διαπραγματευτεί στην εποχή Τραμπ…
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου