Περούκες, άδειες και δημοσιογραφίες...

Η μεταμφίεση αποτελεί στοιχείο που συναντιέται στα βάθη του κάθε πολιτισμού. Δεν έχει σχέση τόσο με την απόκρυψη όσο με τη λειτουργικότητα, τη μεταμόρφωση, την ευχή, την τελετουργική προσπάθεια αλλαγής μιας συνθήκης.

Ο...
σαμάνος μεταμφιεσμένος δεν μεταμορφώνεται απλά ο ίδιος, πολύ περισσότερο προσπαθεί να μεταμορφώσει τους γύρω του. Να γιατρέψει, να προκαλέσει χτύπημα στον εχθρό, να διαμεσολαβήσει ανάμεσα στους θεούς και την ευχή της κοινότητας.

Η μεταμφίεση έχει σχέση όχι την προσπάθεια να κρυφτεί η πραγματικότητα, αλλά να δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα προς άλλη κατεύθυνση.

Με όμοιο τρόπο, δύο μεγάλοι σαμάνοι της δημοσιογραφίας βρέθηκαν στην Νέα Υόρκη με σκοπό να διαμορφώσουν πραγματικότητα μεταμφιεσμένοι.

Φορώντας περούκες σε μια τελετουργία που αντιλαμβάνονται ως δημοσιογραφία, προσπάθησαν (σύμφωνα με τα ρεπορτάζ καναλιών και εφημερίδων) να πλαστογραφήσουν υπογραφές, να χρεώσουν λογαριασμούς, να κατασκευάσουν γεγονότα.

Κάτι ανάμεσα σε φελινικό παπαράτσο και κουτοπόνηρο πράκτορα της σχολής που τελείωσε ο Θου-Βου, γκόλντεν μπόις μιας ξοφλημένης λογικής που όπως φαίνεται δεν θα πεθάνει ποτέ.

Είναι η κουλτούρα της κρυφής κάμερας, των «κοριών», της καλωδίωσης της πραγματικότητας. Της κλειδαρότρυπας, της ιλουστρασιόν ρηχότητας και του δήθεν ντοκουμέντου. Μιας κουλτούρας που μας επιβάλλει να κοιτούμε και να μη βλέπουμε, να καταναλώνουμε πληροφορία και να αντιδρούμε αλλεργικά σε οποιαδήποτε σκέψη.

Μια κουλτούρα που πράττει ανήθικα στο όνομα μιας ηθικής που ορίζει ανάλογα με τα κέφια της. Που μέσα στην ανοργασμική της ύπαρξη κατασκευάζει σκάνδαλα για να σκανδαλιστεί. Μια κουλτούρα συνεχούς εποπτείας άνευ όρων, όπου κάθε δεδομένο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα και απ' όσο τόσο συχνά έχουμε δει μέχρι και ως εργαλείο διαπόμπευσης ή εκβιασμού.

Οι δύο τύποι, λοιπόν, δεν μεταμφιέστηκαν σε αγνώστους, σε δύο πρόσωπα μέσα στο πλήθος, σε δύο καθημερινότητες δίπλα στα γεγονότα. Οι δύο δημοσιογράφοι έστω και άθελά τους μεταμφιέστηκαν σε δημοσιογράφους που μεταμφιέζονται, σε κινηματογραφικούς πρωταγωνιστές που ρισκάρουν για να πετύχουν τον δημοσιογραφικό τους στόχο.

Με ενθουσιασμό, κακό σχεδιασμό και αφέλεια όμοια με των παιδιών που υποκρίνονται ρόλους. Αντίθετα όμως με τα παιδιά που βρίσκουν την ανταμοιβή τους στο παιχνίδι καθ' εαυτό, οι δύο δημοσιογράφοι χρησιμοποίησαν την πράξη ως εργαλείο προς επίτευξη άλλων στόχων. Γι' αυτό και η πράξη τους φαίνεται τόσο κραυγαλέα ηλίθια.

Η απόστασή τους από τη δημοσιογραφία ήταν τέτοια που κατέληξαν να γίνουν γνωστοί ως δύο περούκες χωρίς δημοσιογράφους από κάτω, ως δύο μεταμφιέσεις που προσπαθούν να παραστήσουν τους δημοσιογράφους.

Σύμφωνα με την αρχική λοιπόν παράγραφο η μεταμφίεση δεν υπάρχει στις περούκες αλλά στην πρόσθεση των δύο σαμάνων να κατασκευάσουν πραγματικότητα μέσα από μια αμφίβολη τελετουργία.

Οι δύο πρωταγωνιστές του περούκα-gate ντύθηκαν μια ολόκληρη αντίληψη για τη δημοσιογραφία, την πολιτική και την πραγματικότητα. Για τον τρόπο που υπάρχει ή (ακόμη περισσότερο) για τον τρόπο που κατασκευάζεται μια είδηση. Με την πράξη τους στην πραγματικότητα προσπάθησαν να υπερασπιστούν την ίδια τη μεταμφίεσή τους.

Τη μεταμφίεση τη δική τους και των ομοίων τους σε δημοσιογράφους. Στην τελετουργία τους προσπάθησαν να αναστήσουν μια αντίληψη για τη δημοσιογραφία και την ενημέρωση, η οποία δεν έχει πεθάνει αλλά οι ίδιοι (απεσταλμένοι και οι δύο από κανάλια που δεν πήραν άδεια) φοβούνται πως πεθαίνει.

Γιατί αυτό που παρέμενε μεταμφιεσμένο εδώ και τόσες δεκαετίες ήταν η ίδια η αντίληψη για τη δημοσιογραφία.

Μια αντίληψη που προφανώς δεν ρυθμίζεται από την αδειοδότηση των καναλιών και ταυτόχρονα είναι πολύ σημαντικότερη από αυτή, μια αντίληψη που φτάνει πολύ βαθύτερα και διαμορφώνει πολύ περισσότερο.

Μια αντίληψη κυρίαρχη για δεκαετίες σε σχέση με την ισχύ, τα μέσα που κάποιος χρησιμοποιεί για να επιτύχει τους στόχους του, τον τρόπο με τον οποίο ορίζονται και επιβάλλονται οι επιθυμίες. Μια αντίληψη που τροφοδοτήθηκε και τροφοδότησε τα μέσα ενημέρωσης, σε βαθμό τέτοιο ώστε να μοιάζει ταυτόσημη με αυτά. Μια αντίληψη που όσο υπάρχει θα συντηρεί το παλαιό όσο το νέο δεν καταφέρνει να γεννηθεί...

Θωμάς Τσαλαπάτης, efsyn.gr