Η Ευρώπη επέλεξε τον δρόμο των απαγορεύσεων...

Η Ευρώπη σήμερα μάχεται για την υπόστασή της, δεχόμενη τζιχαντιστικά τρομοκρατικά χτυπήματα, αντιμετωπίζοντας την ευρεία διάχυση της ισλαμοφοβίας και εν τέλει κινδυνεύει να βιώσει μία νέα σύγκρουση των πολιτισμών. Η απαγόρευση του...
«μπουρκίνι» στη Γαλλία και η πρόταση για μερική απαγόρευση της μπούργκας στη Γερμανία δείχνουν ότι η Ευρώπη έχει επιλέξει τον δρόμο των απαγορεύσεων απέναντι σε μια θρησκεία που διάφορες εκδοχές της υποστηρίζουν ιδέες και πρακτικές που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις αξίες της. Είναι όμως η προσφυγή στις απαγορεύσεις ο σωστότερος τρόπος αντίδρασης;

Σήμερα, τόσο στη Γαλλία που έχει επιλέξει την οδό της αφομοίωσης, όσο και στη Γερμανία και τη Μ. Βρετανία, στις οποίες επικρατεί το μοντέλο της πολυπολιτισμικότητας, η προσέλευση σε τζαμιά και η ένδυση με τρόπο που τονίζει τη θρησκευτική ταυτότητα δείχνουν να αυξάνονται. Τα φαινόμενα αυτά είναι απόρροια της σημερινής αδυναμίας των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών να δώσουν νόημα στους πολίτες τους, εξωθώντας τους να αναζητήσουν ουσία αλλού.

Στις επιτυχημένες φιλελεύθερες κοινωνίες οι πολίτες αναζητούν νόημα σε πολιτικές και κοινωνικές ομάδες με συγκεκριμένους στόχους, είτε αυτές είναι συνδικαλιστικές οργανώσεις και αθλητικά σωματεία, είτε αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις και βιβλιοθήκες. Στηρίζοντάς τες, ο πολίτης δίνει νόημα στη ζωή του, μειώνοντας τη φανταστική απειλή του «άλλου» ή του «διαφορετικού» που γεννά αρνητικές ταυτότητες καθιστώντας τον εαυτό του πιο έτοιμο να εισακούσει επικλήσεις στην πολιτική του ταυτότητα και τις οικουμενικές αξίες.

Οπως υποστήριξε σε άρθρο του ο Κέναν Μάλικ στο περιοδικό Foreign Affairs, η ισχυροποίηση της απειλής του φανταστικού «άλλου» ήρθε ως αποτέλεσμα της εσφαλμένης εκδήλωσης της πολυπολιτισμικότητας, η οποία δημιούργησε εντός των κοινωνιών έναν ιστό ανταγωνιζόμενης κουλτούρας με τάσεις διαχωρισμού. Αντιστοίχως, το γαλλικό αφομοιωτικό μοντέλο έκανε και αυτό το δικό του λάθος, δημιουργώντας ένα διαχωριστικό τείχος μεταξύ της πλειοψηφούσας «φυλής» που ασπάζεται τις αξίες του κοσμικού κράτους και της «φυλής» που τις απορρίπτει ενισχύοντας έτσι τις τάσεις δημιουργίας φανταστικών εχθρών.

Αυτό που χρειάζεται δεν είναι οι παντός είδους απαγορεύσεις, οι οποίες καταλήγουν απλώς να στιγματίζουν τους μουσουλμάνους ως εχθρικούς «άλλους», αλλά η διαρκής προβολή των κοσμικών αξιών, ο χαρακτηρισμός των τζιχαντιστών ως διαταραγμένων προσωπικοτήτων και όχι ως πολέμαρχων σε έναν υποτιθέμενο πόλεμο, η αμοιβαία ανοχή και η δημιουργία θεσμών που θα δώσουν περισσότερο νόημα στην πλειοψηφία των πολιτών...
kathimerini.gr