Διονύσης Ελευθεράτος
«Και δεν μου λες, εσύ γιατί θέλεις να νικήσει ο Τζο Φρέιζερ;». «Γιατί βαρέθηκα να θαυμάζουν όλοι τον Μοχάμεντ Άλι». «Α, δηλαδή, το πας σαν εκείνον που εξοστράκισε τον Αριστείδη, επειδή βαρέθηκε να ακούει να τον φωνάζουν ‘Δίκαιο;’». «Πες το κι έτσι. Αλλά να...
ξέρεις: Ο Τζο θα τον τσακίσει τον δικό σας...». Παρεμπιπτόντως, ο Φρέιζερ θα επικρατούσε στη συγκεκριμένη αναμέτρηση, της 8ης Μαρτίου 1971...
Συζητήσεις μαθητών της Πέμπτης Δημοτικού, κάπου στην Κυψέλη. Πότε; Λίγες ημέρες πριν από την «τιτανομαχία» της 8ης Μαρτίου 1971, στο «Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν» της Νέας Υόρκης.
Πρωτοφανές!... Ξαφνικά το μποξ «έμπαινε» καμαρωτό- καμαρωτό, εδώ στην Ελλάδα, στις αναφορές παιδιών, των οποίων η κεραίες ίσα – ίσα που είχαν προλάβει να «πιάσουν» κάτι από αγγλικό ποδόσφαιρο. Ούτε καν τον Κρόιφ και τον Άγιαξ είχαμε θαυμάσει ακόμη - αυτό θα άρχιζε τρεις μήνες αργότερα.
Τι δουλειά είχε το μποξ σε παρέες που τότε τα έλεγαν μόνο για τον Δεληκάρη, τον Δομάζο, τον Παπαϊωάννου και τον Κούδα, άντε και για λίγο εγχώριο μπάσκετ, άντε και για λίγο Τζόρζ Μπεστ και Τσάρλι Τζορτζ; Πώς στην ευχή τα «ντιρέκτ» και τα «κροσέ» εισέβαλαν στην ορολογία πιτσιρικάδων που ακόμη πάσχιζαν να μάθουν τι ήταν το οφ- σάιντ;
Δεν ήταν θέμα εμβέλειας του αθλήματος, αλλά του αθλητή. Του Μοχάμεντ Άλι. Του πυγμάχου, που όταν μιλάς για αυτόν αναπόφευκτα εισέρχεσαι σε χίλια πεδία διαφορετικά από την πυγμαχία. Του μαχητή, του ανθρώπου που κατέβαλε βαρύ κόστος, για την άρνησή του να μισήσει και να πολεμήσει τους Βιετκόνγκ. Του ριζοσπάστη που σκεφτόταν πολύ, μα και οργιζόταν πολύ, κάνοντας το θυμό δύναμη και τη δύναμη σύμβολο υπερηφάνειας. «Η ανυπακοή είναι αρετή». Κι ο Μοχάμεντ το ήξερε. Το ένιωθε. Το εφήρμοσε.
Ατελείωτα «κατεβατά» θα μπορούσαν να γραφούν για την προσωπικότητα του Άλι. Δεν είναι της ώρας. Τώρα προέχουν μετρημένες επισημάνσεις. Εξηγώντας πώς υπερίσχυσε το 1971, ο Φρέιζερ είπε κάποτε ότι άλλαξε την τακτική του, αποφασίζοντας να σημαδεύει τον Άλι στο σώμα και όχι στο κεφάλι. Διότι, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «το δέντρο μόνο από τη βάση το κόβεις...».
Έμαθε πολλά κι ο Άλι από εκείνη την ήττα κι έκανε τη γνώση «φρέσκο» όπλο, όπως απέδειξε ο τρόπος με τον οποίο υπερίσχυσε το Τζο Φόρμαν το 1974, στην Κινσάσα. Αλλά η φράση του Φρέιζερ προσφέρει «τροφή» για σκέψεις...
«Το δέντρο μόνο από τη βάση το κόβεις». Σωστά, αλλά αν η βάση είναι πολύ ζόρικη «για τα δόντια» - και τα πριόνια- ορισμένων, τι γίνεται; Ε, τότε αρχίζει η επιχείρηση αποσύνδεσης του δέντρου από τους καρπούς που το έκαναν μοναδικό. Μια σκέψη πέρασε από το μυαλό του γράφοντος, το πρωί του Σαββάτου: «Να δεις που τώρα θα εξυμνήσουν τον Άλι και τύποι, οι οποίοι θα τον χαρακτήριζαν ‘προδότη’ πχ το 2003, εάν τη στάση που τήρησε για το Βιετνάμ την τηρούσε για την επιδρομή στο Ιράκ». Σε χρόνο «ντε τε» κατέφθασε η είδηση: Βαθύτατη λύπη εξέφρασε για τον θάνατο του Άλι ο Ντόναλντ Τραμπ! Και εξύμνησε τον πρωταθλητή...
Ω, ναι... Ο Άλι όμως δεν θα ήταν θρύλος, εάν τον συνόδευε μόνο η ιδιότητα του πρωταθλητή. Ο Τραμπ λοιπόν δηλώνει θλιμμένος για το θάνατο ενός μουσουλμάνου, οπαδού το Μάλκομ- Χ, αρνητή στράτευσης στο Βιετνάμ, που έβγαλε νοκ - άουτ τα όποια υπολείμματα πειστικότητας διέθετε στην εποχή του το κατασκεύασμα του «αμερικάνικου ονείρου». Ανοησία, υποκρισία ή εμετική ψηφοθηρία; Άκου ο Τραμπ...
Φανταζόμαστε λοιπόν τον Άλι να γελά με τέτοιους τύπους. Ενδεχομένως να χαμογελά και με τις δηλώσεις θλίψης εκ μέρους προσώπων, που κινούνται σε περισσότερο mainstream «περιοχές» του αμερικάνικου πολιτικού φάσματος. Τον φανταζόμαστε να λέει: «Πρόεδρε Ομπάμα, πες κάτι λιγότερο για μένα και κάνε κάτι περισσότερο για τους αστυνομικούς των ΗΠΑ που επιδίδονται σε διαρκές ανθρώπινο σαφάρι, πυροβολώντας Αφρο- αμερικάνους». Και πολλά ακόμη φανταζόμαστε...
Μοιάζει με σημειολογικά ενδιαφέρον καπρίτσιο της τύχης το γεγονός ότι ο Μοχάμεντ «μας άφησε» στην επέτειο ενός γεγονότος – σταθμού στην ιστορία του κινήματος εναντίον των φυλετικών διακρίσεων, υπέρ των δημοκρατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων: Ήταν 4 Ιουνίου του 1972 όταν αθωώθηκε πανηγυρικά η ακτιβίστρια, ακαδημαϊκός Άντζελα Ντέϊβις, στέλεχος της αμερικανικής Αριστεράς, που κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε ανθρωποκτονία. Χονδροειδώς «στημένο» το κατηγορητήριο, δεν μπόρεσε να σταθεί. Ούτε καν μέσα στο υστερικό κλίμα της εποχής Νίξον. Σε δικαστήριο που δεν διέθετε ούτε έναν μαύρο ένορκο...
Να λοιπόν που εφεξής θα θυμόμαστε «και αλλιώς» την 4η Ιουνίου. Τουλάχιστον όλοι όσοι νιώσαμε πως η ατάκα «δεν έχω να χωρίσω τίποτα με τους Βιετκόνγκ – δεν είναι αυτοί που με αποκαλούν παλιαράπη» αντιπροσωπεύει στάση ζωής, επιλογή ρίσκου και διακήρυξη ατίθασου πνεύματος, η ακτινοβολία της οποίας δεν αφορά μόνο συγκεκριμένες εποχές. Είναι διαχρονική. Διότι ο Άλι τόλμησε να συγκρουστεί και με εκείνους που δεν θα επιστράτευαν εναντίον του γροθιές (αυτές είχε μάθει καλά να τις αποκρούει). Θα επιστράτευαν μηχανισμούς που ειδικεύονταν και στα «χτυπήματα κάτω από τη μέση», για να τον συντρίψουν.
Το έκαναν κι ο Άλι ήξερε πως θα το κάνουν. Μα δεν τα κατάφεραν. Βασικότερη απόδειξη της αποτυχίας τους δεν πως ο Άλι επανέκτησε τον τίτλο του και επανέκαμψε ψυχικά και αγωνιστικά. Τρανή απόδειξη της αποτυχίας του είναι ότι σήμερα εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι αποχαιρετούν τον Μοχάμεντ για αυτό που ήταν. Για το «δέντρο», πού έλεγε ο Φρέιζερ, μα και για τους καρπούς...
Καλό ταξίδι Μοχάμεντ. Στο εύχεται και μια παλιά μαθητο-παρέα που το 1971 νόμισε ότι άρχισε να σκαμπάζει από μποξ, χάρη σε σένα. Ξέρεις κάτι; Αυτή η παρέα έχει χαθεί εδώ και δεκαετίες. Αλλά όσοι την απαρτίζουν ξέρουν καλά, όπου κι αν βρίσκονται, ότι σήμερα κάνουν την ίδια σκέψη. Πάλι χάρη σε σένα...
Πηγή: Στο Κόκκινο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου