Πληγωμένη και θυμωμένη η κοινωνία…

Οι διαδηλώσεις κατά του ασφαλιστικού και του φορολογικού είναι μαζικές, είναι δυναμικές, αντέχουν, έχουν...

καθαρό, τακτικό στόχο (να αποσυρθούν οι ιδέες της κυβέρνησης), χωρίς όμως σαφή εναλλακτική πρόταση στις δεδομένες συνθήκες και, κυρίως, με σημαντικές αποκλίσεις σ’ ό,τι αφορά το μείζον διακύβευμα: Ποιος είναι ο αντίπαλος;

Αλλοι εγκαλούν αποκλειστικά την κυβέρνηση γιατί, αντί να συμφωνήσει με τους εταίρους αμέσως μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, πήγε σε μια άσκοπη πολύμηνη διαπραγμάτευση, απέτυχε και έφερε το τρίτο Μνημόνιο.

Αλλοι ενοχοποιούν συλλήβδην τα μνημόνια, οι συνέπειες των οποίων λειτουργούν σωρευτικά, και άλλοι τον καπιταλισμό γιατί αυτός είναι η μήτρα όλων των δεινών.

Αλλοι θέλουν έξοδο από την ευρωζώνη, αλλά παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ενωση, άλλοι επιθυμούν αποχώρηση της Ελλάδας και από τις δύο συλλογικότητες και άλλοι πιστεύουν ότι αν αντικατασταθεί αυτή η κυβέρνηση από κάποια άλλη (π.χ. οικουμενική ή συνεργασίας με κορμό τη Ν.Δ.) τα πράγματα θα βελτιωθούν γιατί οι δανειστές θα γίνουν πιο διαλλακτικοί.

Σύγχυση; Σίγουρα.

Ανάλογη εικόνα έχουμε και από μια πρόσφατη μελέτη. Διαβάζοντας την έρευνα της GPO, που έγινε για λογαριασμό της «διαΝΕΟσις» (δεξαμενή σκέψης που ιδρύθηκε από τον τέως πρόεδρο του ΣΕΒ Δημ. Δασκαλόπουλο), δεν είναι δυνατόν να μην απορήσεις με τα ευρήματα. Σύμφωνα με τις απαντήσεις, τα μεγαλύτερα κακά για τους Ελληνες είναι με σειρά εμφάνισης στον κατάλογο: το Ισλάμ (72,9%), ο κομμουνισμός (77,8%), ο καπιταλισμός (70,6%), οι πολυεθνικές (66,5%), η Δεξιά (58,9%), η Αριστερά (51,5%).

Και ενώ, όπως προκύπτει από την έρευνα, ο καπιταλισμός θεωρείται κάτι πολύ κακό (από κοντά και η Δεξιά), οι πολίτες έχουν θετική άποψη για τις αποκρατικοποιήσεις (56,3%), την οικονομία της αγοράς (60,1%), τις αγορές γενικώς (62,7%) και την ανταγωνιστικότητα (84,4%), δηλαδή για όλα όσα συγκροτούν το σύμπαν του καπιταλισμού. Ταυτοχρόνως αποθεώνουν τον σοσιαλισμό σε ποσοστό 60,6%, παρ’ ότι απορρίπτουν την Αριστερά, όπως είδαμε παραπάνω.

Επίσης η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση δεν αξιολογείται θετικά αφού το 46,2% των πολιτών εκτιμά ότι «η χώρα ζημιώθηκε», έναντι του 28,2% που υποστηρίζει ότι «η χώρα είναι κερδισμένη».

Βγαίνει συμπέρασμα; Οχι. Αν δεν έχεις τον άλλον απέναντί σου για να τον «ανακρίνεις» δεν μπορείς να καταλάβεις από μια μονολεκτική και εν πολλοίς αφοριστική απάντηση ούτε πώς σκέφτεται ούτε από ποια μονοπάτια οδηγήθηκε στον εγκωμιασμό ή στην αποδοκιμασία των συγκεκριμένων εννοιών.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι η ελληνική κοινωνία είναι θυμωμένη (με το δίκιο της) γι’ αυτά που συμβαίνουν, ταυτοχρόνως όμως είναι μπερδεμένη σχετικά με το τι φταίει και κυρίως με το τι πρέπει να γίνει.

Το ξεκαθάρισμα είναι ευθύνη των κομμάτων. Ωστόσο, κι αυτά δεν είναι σε καλύτερη κατάσταση, αν κρίνουμε από τον δημόσιο λόγο τους.

Τάσος Παππάς (Εφημερίδα των Συντακτών)