20.12.15

Οι δέκα διορθώσεις του Βαρουφάκη...

«Το ντοκιμαντέρ του Πολ Μέισον για τη συντριβή της "Αθηναϊκής Άνοιξης" δίνει πολλή τροφή για σκέψη» γράφει ο Γιάνης Βαρουφάκης στο μπλογκ του προτού παρουσιάσει τις...
δικές του παρατηρήσεις για το #ThisIsACoup κάνοντας λόγο για αναλήθειες και λάθη.

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών διορθώνει συγκεκριμένα σημεία του ντοκιμαντέρ λεπτό προς λεπτό και καταλήγει σημειώνοντας ότι οι μοναδικές επιλογές δεν ήταν «υποταγή στην Τρόικα ή έξοδος από το ευρώ», αλλά υπήρχε και η τρίτη «της έντιμης συμφωνίας και όχι ενός κειμένου υποταγής».

Χαρακτηριστικά γράφει ο Γιάνης Βαρουφάκης
Επεισόδιο 1

11.50 «... μένουν τέσσερις ημέρες για την διαπραγμάτευση της επέκτασης του προγράμματος, κάτι που (ο Τσίπρας) είχε υποσχεθεί να μην κάνει ποτέ».

Αυτό είναι μάλλον ανακριβές. Είχαμε εντολή να διαπραγματευτούμε μια νέα συμφωνία. Για να διαπραγματευτούμε ήταν υποχρεωτικό να εξασφαλίσουμε μια παράταση της δανειακής σύμβασης. Θυμηθείτε: Ένα πρόγραμμα διάσωσης συνδυάζει τρία πράγματα - τα δάνεια, τη δανειακή σύμβαση και τους όρους (π.χ. σκληρή λιτότητα). Αυτά έρχονται μαζί με χρήματα και ένα νέο Μνημόνιο. Αυτό που κάναμε ήταν να διαπραγματευτούμε επέκταση της δανειακής σύμβασης χωρίς να δεχθούμε νέο Μνημόνιο ή «φρέσκο χρήμα». Αυτό ήταν σε αρμονία με τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις. Πράγματι ο λόγος για τον οποίο τα δύο πρώτα Eurogroup (11 και 16 Φλεβάρη) κατέληξαν σε αδιέξοδο ήταν γιατί επιμείναμε οι λέξεις «μνημόνιο» και «πρόγραμμα» να μείνουν έξω από το ανακοινωθέν.

12.44: Για να σταματήσει το bank run ο Βαρουφάκης αναγκάζεται να δεχθεί ότι είναι στο τραπέζι

Και πάλι αυτό είναι λάθος. Μετά από το αδιέξοδο των δύο πρώτων Eurogroup, στην τρίτη συνάντηση, στις 20 Φεβρουαρίου, φθάσαμε σε μια συμφωνία που δεν ανέφερε τις λέξεις «Μνημόνιο» και «Πρόγραμμα». Αντίθετα δήλωνε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρότεινε μια νέα λίστα μεταρρυθμίσεων την οποία θα ενέκριναν οι θεσμοί. Αυτή η φράση ήταν μια σημαντική νίκη για την ελληνική πλευρά. Αυτό ήταν ακριβώς το αντίθετο από το να δεχθώ «ότι είναι στο τραπέζι».

12.51 και 13.01: Συνεχίζονται τα μέτρα λιτότητας - Η Ευρώπη αποκτά δικαίωμα βέτο σε όλους τους ελληνικούς νόμους

Θυμηθείτε για ακόμη μια φορά πως η εντολή που είχαμε ήταν να διαπραγματευτούμε ένα New Deal για την Ελλάδα. Η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου πέτυχε να αναβάλλει τα νέα μέτρα λιτότητας που απαιτούσε η Τρόικα (ήδη από την προηγούμενη κυβέρνηση) μέχρι να τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις. Η σωστή φράση θα ήταν «Τα μέτρα λιτότητας αποφεύχθησαν για τώρα».

Το Μνημόνιο που κληρονομήσαμε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις είχε ήδη δεσμεύσει όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις σε μια κατάσταση δουλικότητας στην Τρόικα. Η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου ήταν στην πραγματικότητα μια σημαντική βελτίωση γιατί διευκρίνιζε ότι θα έπρεπε να συμβουλευτούμε τους πιστωτές μόνο για νομοθεσία που θα είχε αρνητικές δημοσιονομικές επιπτώσεις ή αρνητικά αποτελέσματά της στον οικονομικό τομέα ή την ανάπτυξη. Μας άφησαν με αρκετούς βαθμούς ελευθερίας (από τη στιγμή που τα αρνητικά αποτελέσματα ήταν θέμα ερμηνείας) που δεν είχαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Για παράδειγμα, λίγο αφότου νομοθετήσαμε για να παράσχουμε δωρεάν φαγητό, ηλεκτρισμό και στέγη σε 300 χιλιάδες ανθρώπους χωρίς να συμβουλευτούμε την Τρόικα. (Το ότι κλωτσούσαν και ούρλιαζαν για το συγκεκριμένο νόμο ούτωςή άλλως είναι άλλο θέμα). Υπό αυτή την έννοια η φράση για το βέτο είναι άδικη και παραπλανητική.

13.26: Η συμφωνία είναι τόσο απαράδεκτη

Η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου είναι ακριβώς το αντίθετο από «απαράδεκτη»: Ήταν μια εξαιρετική συμφωνία, δεδομένων των συνθηκών. Θα άλλαζε το παιχνίδι. Πιθανώς ήταν η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση της Ευρωζώνης επέβαλε μια σημαντική παραχώρηση στο Eurogroup/Τρόικα (δηλαδή να έχει την ευκαιρία να ξαναγράψει από την αρχή τους όρους της δανειακής συμφωνίας). ΤΟ γεγονός ότι λίγες ημέρες μετά η Τρόικα προσπάθησε να ακυρώσει τη συμφωνία (σε μια τηλεδιάσκεψη του Eurogroup) είναι άλλο θέμα και δεν δικαιολογεί πλήρως τον χαρακτηρισμό «απαράδεκτη» για τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου.
Επεισόδιο 2

1.59. Αυτό που θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι να ακυρώσει το χρέος της Ελλάδας

Δεν ήταν αυτή η πολιτική ή ο στόχος μας. Το να ακυρώσουμε το χρέος της Ελλάδας δεν ήταν ποτέ κάτι που έθεσα στο Eurogroup. Η διαπραγματευτική μας τακτική (την οποία δούλευα για περίπου δύο χρόνια, σε συμφωνία με τον Αλέξη Τσίπρα και την ομάδα του) ήταν βασισμένη σε μια μετριοπαθή πρόταση για έξυπνη ανταλλαγή χρέους που θα ήταν καταμετρητέα πολιτικά σε μέρη όπως η Γερμανία, ενώ, την ίδια στιγμή, θα υπήρχε προσφορά για σημαντική ελάφρυνση χρέους ούτως ώστε να επιστρέψουν ξανά στην Ελλάδα οι επενδυτές αναγνωρίζοντας ότι έχει επανακτήσει την φερεγγυότητά της.

1.55: Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αντικαθιστά τώρα τον Βαρουφάκη ως επικεφαλής των διαπραγματεύσεων

Η μοναδική αλλαγή στα τέλη του Απρίλη ήταν ότι ο πρωθυπουργός (υπό την πίεση του προέδρου του Eurogroup) ανέλαβε τον πλήρη έλεγχο των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων και τις παραχωρήσεις που έγιναν στην Τρόικα, με τον Γιώργο Χουλιαράκη (βοηθό μου στο Eurogroup) σαν σύμβουλο και συντονιστής των καθημερινών συζητήσεων με τους αξιωματούχους της Τρόικα. Ο Τσακαλώτος είχε συντονιστικό ρόλο, αλλά ελάχιστες αρμοδιότητες για τις δικές μας παραχωρήσεις. Από την πλευρά μου συνέχισα να διαπραγματεύομαι με υπουργούς Οικονομικών και το Eurogroup, από πολύ πιο αδύναμη θέση (δεδομένων των παραπάνω).
Επεισόδιο 3

0.40: Τώρα απομένουν μόλις εννέα ημέρες με χρήματα από το πρόγραμμα

Ο Πολ δίνει την εντύπωση πως είχαμε ένα στοκ από δάνεια, μέσω του οποίου μπορούσαμε να πληρώσουμε, και πως αυτό το στοκ τελείωνε αφήνοντας μας με μόλις εννέα ημέρες προτού εξανεμιστεί. Αυτό είναι λάθος. Η κυβέρνησή μας δεν χρειαζόταν χρήματα από το πρόγραμμα διάσωσης για να «τρέξει» το κράτος, δηλαδή να πληρώσει συντάξεις, μισθούς, προμήθειες, σχολεία κλπ. Πράγματι είχαμε ένα (μικρό) πρωτογενές πλεόνασμα και μπορούσαμε συνεχίσουμε να πληρώνουμε στο διηνεκές. (Τα νέα χρήματα από το πρόγραμμα ήταν απαραίτητα όνο για να πληρώσουμε το χρέος μας στην Τρόικα. Αυτό ήταν που έκανε τη διαπραγμάτευσή μας για την αναδιάρθρωση του χρέους ζωτικής σημασίας). Συνεπώς, το «απομένουν εννέα ημέρες» που αναφέρει ο Πολ ήταν ο χρόνος που έμενε μέχρι η ΕΚΤ να αποφασίσει να τραβήξει την πρίζα από τις εμπορικές τράπεζες με τη λήξη της παράτασης που εξασφαλίσαμε στις 20 Φλεβάρη. Δεν είχε να κάνει το τα χρήματα για να λειτουργεί το κράτος.

5.08: Ξεκινάει το bank run

Όχι σε εκείνο το σημείο τελείωσε τραγικά ένα bank run, που ξεκίνησε από τον Δεκέμβρη, με το κλείσιμο των τραπεζών. Είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι το bank run αρχικά ξεκίνησε προτού εκλεγούμε, με την "ευγενική προσφορά" της καμπάνιας φόβου της Τράπεζας της Ελλάδας, της οποίας ο βασικός στόχος ήταν να μην εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνέχεια, μετά την εκλογή μας, η ΕΚΤ έκανε μια σειρά από επιθετικές κινήσεις για να καταστρώσει ένα επιταχυμένο bank run ώστε να ασκήσει πίεση στην κυβέρνησή μας να υποκύψει. Στο τέλος Ιουνίου η ΕΚΤ έκλεισε τις τράπεζες ανακοινώνοντας ότι δεν θα έδινε περαιτέρω λιτότητα. [Δεν υπάρχει τίποτα ευκολότερο από το να ξεκινήσει μια κεντρική τράπεζα ένα bank run και να κλείσει τράπεζες, ενώ ο βασικός σκοπός της είναι ακριβώς το αντίθετο].
Επεισόδιο 4

0.37: Οι Έλληνες ψήφισαν σε ποσοστό 61% να αψηφήσουν την Ευρώπη και να απορρίψουν τη λιτότητα.

Είναι λάθος να συγχέεται το Eurogroup/Τρόικα με την Ευρώπη. Οι Έλληνες δεν ψήφισαν για να αψηφήσουν την Ευρώπη. Ψήφισαν για να πουν "όχι" σε ένα καταστροφικό οικονομικό πρόγραμμα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, πριν μεταφυτευτεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εις βάρος της Ευρώπης.

9.18: Η Ευρώπη δανείζει στην Ελλάδα 86 δισ.

Ίσως είναι χρήσιμο να σημειώσουμε ότι τίποτα από αυτά τα χρήματα δεν πάει στο ελληνικό κράτος. Ούτε ένα σεντ. Ένα μικρό μέρος θα πάει στις τράπεζες και το υπόλοιπο θα χρησιμοποιηθεί για να επαναχρηματοδοτηθούν οι υπάρχουσες (μη βιώσιμες) πληρωμές/δάνεια προς την Τρόικα. Μια τυπική περίπτωση επεκτείνω και υποκρίνομαι, ενός χρεοκοπημένου οφειλέτη που του δίνουν νέα δάνεια μέσω των οποίων προσποιείται ότι ανταποκρίνεται στις αποπληρωμές χρέους, ενώ το βουνό του χρέους μεγαλώνει και ο οφειλέτης χρεοκοπεί όλο και περισσότερο.

Τελικά συμπεράσματα

Υπάρχει μια υπόθεση που «πλανάται» στο ντοκιμαντέρ του Πολ και της Θεόπης, η οποία δεν αναφέρεται ούτε συζητείται. Είναι η άποψη ότι, σε τελική ανάλυση, εμείς (και άλλα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης) έχουμε μόνο δύο επιλογές: Υποταγή στην Τρόικα ή έξοδο από την Ευρωζώνη.

Παρά το γεγονός ότι αυτή ήταν πάντα η γραμμή της Τρόικα (και του δρ. Σόιμπλε), με την οποία φοβίζουν κυβερνήσεις για να τις υποτάξουν, δεν θα έπρεπε να λαμβάνεται ως δεδομένο. Πάντα πίστευα ότι εάν είχαμε μείνει σταθεροί, η κα Μέρκελ και ο κ. Ντράγκι θα

παρενέβαιναν και θα απέτρεπαν με κάθε κόστος ένα Grexit. Μια έντιμη συμφωνία θα μπορούσε να προκύψει, σε αντίθεση με το έγγραφο παράδοσης γνωστό ως τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.

Είχαμε το δικαίωμα να πάρουμε αυτό το ρίσκο; Είχαμε καθήκον να το κάνουμε πιστεύω. Όντως η ερμηνεία του 62% "Οχι" είναι πως η πλειοψηφία των Ελλήνων μας έδωσε την ακόλουθη εντολή:

Δεν θέλουμε σύγκρουση με την Ευρώπη
Δεν θέλουμε να φύγουμε από την Ευρωζώνη
Αλλά, εάν οι Βρυξέλλες/Φρανκφούρτη/Βερολίνο απαιτούν την παράδοσή μας και την αποδοχή της εμβάθυνσης της μεγάλης ύφεσης υπό την απειλή του Grexit να τους πούμε: Κάντε τα χειρότερα. Δεν τσιμπάμε...

efsyn.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: