9.7.15

Τρεις επώδυνες εναλλακτικές...

Πρώτο μέλημα του πρωθυπουργού μετά το δημοψήφισμα ήταν να διαβεβαιώσει ότι συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις και δεν ερμηνεύει το ισχυρότατο «Όχι» ως εντολή ρήξης, έχει δε ως προτεραιότητα την...
αποκατάσταση της εύρυθμης λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Την ίδια δέσμευση έκανε και στο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την επομένη, το ίδιο ανέφερε και στην ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο χθες απαντώντας σε κατηγορίες ότι έχει ως κρυφή ατζέντα το Grexit.

Ωστόσο η παράταση της διαπραγμάτευσης επί πεντάμηνο, όχι μόνο με ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης, και η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ύστερα από ένα τελεσίγραφο δεν ανέτρεψαν τα δεδομένα της διαπραγμάτευσης. Αντιθέτως το νήμα πιάστηκε από σημείο μάλλον χειρότερο από εκείνο που το είχαν αφήσει και η κυβέρνηση βρέθηκε εκ νέου μπροστά σε ένα τελεσίγραφο, οριστικό αυτή τη φορά.

Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ενίσχυσε τον πρωθυπουργό στο εσωτερικό της χώρας, ωστόσο δεν συνέβη το ίδιο με το εξωτερικό, καθώς οι εξαιρετικά οριακές συνθήκες που αλυσιδωτά προκλήθηκαν ύστερα από τη λήξη του προγράμματος παρέμειναν ανεξαρτήτως του ισχυρού αποτελέσματος υπέρ του «Όχι».

Οδυνηρές επιλογές

Η διαβεβαίωση του πρωθυπουργού ότι το «Όχι» θα αποτελούσε ισχυρό χαρτί διαπραγμάτευσης, που θα οδηγήσει σε καλύτερη συμφωνία, δεν επιβεβαιώθηκε, καθώς οι εταίροι όχι μόνο δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στο αποτέλεσμα, αλλά εξέπεμψαν ακόμη πιο αυστηρά μηνύματα για τα περιθώρια επανέναρξης της διαπραγμάτευσης. Δεν έδωσαν σημασία ούτε στο ότι πλέον ο Τσίπρας μετά το δημοψήφισμα αναδείχθηκε σε κυρίαρχο πολιτικό παίκτη στο εσωτερικό της χώρας κα ουσιαστικά μοναδικό συνομιλητή τους.

Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός, ακόμα και μετά το «δημοψήφισμα», δεν έπαψε να βρίσκεται με το «πιστόλι στον κρόταφο», με δεδομένο το πάγωμα της αγοράς και συνολικά της οικονομίας εξαιτίας της τραπεζικής αργίας και του ορίου αναλήψεων στα ΑΤΜ των τραπεζών, συνθήκη που ήταν σαφές από την προηγούμενη εβδομάδα ότι θα αρθεί μόνο με συμφωνία, παρά τις αρχικές δηλώσεις για άνοιγμα των τραπεζών την Τρίτη.

Ως εκ τούτου ο Αλέξης Τσίπρας και η διαπραγματευτική ομάδα βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο οδυνηρά ενδεχόμενα, από τη μια τη συνθηκολόγηση σε σκληρούς μνημονιακούς όρους (τους οποίους προσπάθησε να λειάνει μέσα σε στενά χρονικά περιθώρια) προκειμένου να ανοίξει η κάνουλα της χρηματοδότησης και της χρηματοπιστωτικής ρευστότητας και από την άλλη την άτακτη χρεοκοπία και ακολούθως την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, κάτι το οποίο ουδέποτε υπήρξε στις κεντρικές επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ ή της κυβέρνησης και βέ­βαια ουδέποτε υπήρξε πολιτικός, πόσω μάλλον τεχνικός σχεδιασμός.

Υπό αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση εγκλωβίστηκε μέσα στις εξαιρετικά πιεστικές συνθήκες που ακολούθησαν τη λήξη του προγράμματος, με αποτέλεσμα ως βασική επιλογή να αναδεικνύεται, ύστερα από το τελεσίγραφο της Τρίτης, ένα κανονικό μνημόνιο με σκληρά μέτρα και προαπαιτούμενα σε αντάλλαγμα της επείγουσας αποκατάστασης της ρευστότητας και τη χορήγηση χρηματοδότησης για την αποφυγή της άμεσης χρεοκοπίας.

Προφανώς η επίτευξη μιας βαριάς συμφωνίας έρχεται σε δυσαρμονία με το «Όχι» του δημοψηφίσματος, το οποίο σε μεγάλο βαθμό εκφράζει το όχι στη συνέχιση των μνημονίων και της αιματηρής λιτότητας, αλλά και σε δυσαρμονία με τις θέσεις του κόμματος.

Βασικά σενάρια

Κρατώντας πάντα κατά νου ότι οι ακραίοι ευρωπαϊκοί κύκλοι, στους οποίους έχει επανειλημμένως αναφερθεί ο πρωθυπουργός, δείχνουν να μην εγκαταλείπουν τις προσπάθειες για εξώθηση της Ελλάδας σε Grexit έως την ύστατη ώρα, για την περίπτωση που τελικά αυτοί παραμερίζονται κι επιτυγχάνεται η συμφωνία μπορούμε να εντοπίσουμε τα εξής σενάρια:

1. Ο πρωθυπουργός υπογράφει τη συμφωνία και αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το κόστος και την ευθύ­νη να φέρει σε πέρας την υλοποίησή της, με την ελπίδα ότι μελανά σημεία της μπορεί να ανατραπούν σε βάθος χρόνου και βεβαίως δεχόμενος τα πυρά της αντιπολίτευσης για «κωλοτούμπα». Σε αυτή την περίπτωση είναι πολύ πιθανό να έχει έντονο εσωκομματικό πρόβλημα με άμεσες εσωκομ­ματικές εξελίξεις που ενδέχεται να προκαλέσουν νέα δεδομένα όσον αφορά τη φυσιογνωμία και τη σύνθεση της παράταξης αλλά και τις κοινοβουλευτικές δυνάμεις της. Σε αυτή την περίπτωση ανοίγει διάπλατα η πόρτα για εφαρμογή σεναρίων κυβέρνησης «εθνικής ενότητας» με τη συνεργασία πρόθυμων δυνάμεων ή και τεχνοκρατών.

2. Ο πρωθυπουργός υπογράφει τη συμφωνία και την περνάει από τη Βουλή, αλλά στη βάση της πρόσφατης αναφοράς του ότι δεν είναι «παντός καιρού» και δεν μπορεί να υποστηρίξει μια συμφωνία με σκληρά μέτρα -ο ίδιος μια εβδομάδα πριν προεξοφλούσε σκληρή συμφωνία μόνο με την επικράτηση του «ναι» στο δημοψήφισμα, ωστόσο προκύπτει ότι αυτά είναι στο τραπέζι ανεξαρτήτως αποτελέσματος - προκηρύσσει εκλογές ύστερα από λίγους μήνες. Σε αυτή την περίπτωση ο πρωθυπουργός θα πάρει χρόνο προκειμένου να γίνουν οι εκταμιεύσεις που θα καλύψουν τις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας και άλλες εσωτερικές υποχρεώσεις, να αποκατασταθεί κατά το δυνατόν η ρευστότητα και η τραπεζική λειτουργία της χώρας και να προκηρύξει εκλογές όταν θα έχει σταθεροποιηθεί κάπως η οικονομική κατάσταση.

3. Ο πρωθυπουργός δεν υπογράφει συμφωνία και παραιτείται δίνοντας το ελεύθερο για τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης, σενάριο στο οποίο πάνω κάτω παρέπεμψε την περασμένη εβδομάδα λέγοντας ότι στην επικράτηση του «ναι» θα είναι ο θεσμικός εγγυητής για την εφαρμογή των διαδικασιών του Συντάγματος.

Σε αυτή την περίπτωση μπορεί πολλοί να θεωρήσουν ότι σώζει την τιμή του ίδιου και του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο στην πραγματικότητα θα έχει «δραπετεύσει» αφήνοντας τη χώρα στο χείλος του γκρεμού, με ανυπολόγιστες οικονομικές, πολιτικές και κυρίως κοινωνικές συνέπειες.

Με άλλα λόγια δεν υπάρχει εύκολη επιλογή στο τραπέζι για τον πρωθυπουργό, αντιθέτως όλες έχουν βαρύτατο πολιτικό κόστος, το οποίο απειλεί να «κουρέψει» την ισχύ που του έδωσε το δημοψήφισμα...
topontiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: