Όταν η κωμωδία συναντά την αποκαλυπτική δημοσιογραφία (ΒΙΝΤΕΟ)...
Του Ντέιβιντ Ι. Κάπλαν
μετάφραση: Μάνος Αυγερίδης
Την ίδια στιγμή που κατακλύζονται από έξυπνες (ή εξυπνακίστικες) ατάκες και σάτιρα, οι εκπομπές αυτές έχουν πολλές φορές αιχμηρό πολιτικό λόγο και συχνά προκαλούν αναταράξεις. Λόγω της απουσίας μάλιστα σοβαρών ενημερωτικών προγραμμάτων από τα «αληθινά» ειδησεογραφικά μέσα, όλο και πιο συχνά παράγουν πραγματική δημοσιογραφική δουλειά· το φαινόμενο έχει περιγραφεί ακόμα και με τον όρο «ερευνητική κωμωδία».
Η δημοτικότητα των αμερικανικών τηλεοπτικών ψευδο-ειδήσεων χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970 και την εκπομπή Saturday Night Live, όπου οι υποτιθέμενοι παρουσιαστές σατίριζαν δημόσια πρόσωπα και γεγονότα της επικαιρότητας. Αυτού του είδους τα σκετς εξελίχθηκαν στη σύγχρονη μορφή τους με το Daily Show του Τζον Στιούαρτ, ο οποίος ξεκινώντας από το 1999, κατάφερε να μετατρέψει ένα βαλτωμένο πρόγραμμα της καλωδιακής τηλεόρασης, το Comedy Central, σε μια πολιτική υπερπαραγωγή. Από τα σπλάχνα του Daily Show (του οποίου το μότο είναι «The Best Fucking News Team Ever») βγήκαν, με τη σειρά τους, δύο άλλες δημοφιλείς εκπομπές: Το Colbert Report με τον Στίβεν Κολμπέρτ και, πιο πρόσφατα, το Last Week Tonight, με παρουσιαστή τον βρετανό κωμικό Τζον Όλιβερ, που φιλοξενείται στο HBO. Τόσο ο Κολμπέρτ όσο κι ο Όλιβερ είναι «απόφοιτοι» του Daily Show.
Η τάση αυτή δεν περιορίζεται βέβαια στις ΗΠΑ. Νωρίτερα, φέτος, το στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου έκοψε στον αέρα την εκπομπή του Μπασέμ Γιούσεφ, του «Αιγύπτιου Τζον Στιούαρτ», ο οποίος σατίριζε υψηλόβαθμους αξιωματούχους, πιάνοντας τη μεγαλύτερη τηλεθέαση στην αιγυπτιακή τηλεόραση. Στην Ισπανία, το El Intermedio της Μαρ Κάμπρα είναι μια εκπομπή τύπου Daily Show που ξεκινάει τη μετάδοσή της με το μότο «Μόλις ακούσατε τις ειδήσεις, τώρα θα σας πούμε την αλήθεια!». Επίσης στην Ισπανία, ένα πιο παραδοσιακό τηλεοπτικό ειδησεογραφικό μαγκαζίνο, το Salvados, έχει ως παρουσιαστή του έναν κωμικό, τον Γιόρντι Έβολε.
Για πολλούς νέους Αμερικανούς, αυτού του είδους οι εκπομπές αποτελούν σήμερα τη μόνη πηγή πληροφόρησης. Επιπλέον, η παραγωγή των προγραμμάτων αυτών είναι τόσο αριστοτεχνική, που πολλές φορές είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς που τελειώνει η σάτιρα και που αρχίζει η πραγματικότητα. Η ερευνητική δουλειά του Daily News και της ομάδας του Κολμπέρτ είναι συχνά εντυπωσιακή, όπως και ο τρόπος με τον οποίον εκθέτουν τις αντιφάσεις και την υποκρισία δημόσιων προσώπων τόσο από τη Δεξιά όσο κι από την Αριστερά.
Ο Τζον Όλιβερ προχώρησε το είδος ένα βήμα μπροστά: Ανέθεσε στην ομάδα του να διερευνήσει τους ισχυρισμούς των διοργανωτών του Miss America Pageant ότι προσφέρουν 45 εκατομύρια δολάρια το χρόνο για υποτροφίες σε γυναίκες. Παρακολουθείστε τι συμβαίνει όταν το Last Week Tonight ξετυλίγει το κουβάρι της υπόθεσης και η κωμωδία συναντά τη δημοσιογραφία. Πώς φτάσαμε στο σημείο ένα χιουμοριστικό σόου να κάνει καλύτερο ρεπορτάζ από τις «αληθινές» καθημερινές ενημερωτικές μας εκπομπές; Θα μπορούσε αυτό να είναι το μέλλον της αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας;
μετάφραση: Μάνος Αυγερίδης
Την ίδια στιγμή που κατακλύζονται από έξυπνες (ή εξυπνακίστικες) ατάκες και σάτιρα, οι εκπομπές αυτές έχουν πολλές φορές αιχμηρό πολιτικό λόγο και συχνά προκαλούν αναταράξεις. Λόγω της απουσίας μάλιστα σοβαρών ενημερωτικών προγραμμάτων από τα «αληθινά» ειδησεογραφικά μέσα, όλο και πιο συχνά παράγουν πραγματική δημοσιογραφική δουλειά· το φαινόμενο έχει περιγραφεί ακόμα και με τον όρο «ερευνητική κωμωδία».
Η δημοτικότητα των αμερικανικών τηλεοπτικών ψευδο-ειδήσεων χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970 και την εκπομπή Saturday Night Live, όπου οι υποτιθέμενοι παρουσιαστές σατίριζαν δημόσια πρόσωπα και γεγονότα της επικαιρότητας. Αυτού του είδους τα σκετς εξελίχθηκαν στη σύγχρονη μορφή τους με το Daily Show του Τζον Στιούαρτ, ο οποίος ξεκινώντας από το 1999, κατάφερε να μετατρέψει ένα βαλτωμένο πρόγραμμα της καλωδιακής τηλεόρασης, το Comedy Central, σε μια πολιτική υπερπαραγωγή. Από τα σπλάχνα του Daily Show (του οποίου το μότο είναι «The Best Fucking News Team Ever») βγήκαν, με τη σειρά τους, δύο άλλες δημοφιλείς εκπομπές: Το Colbert Report με τον Στίβεν Κολμπέρτ και, πιο πρόσφατα, το Last Week Tonight, με παρουσιαστή τον βρετανό κωμικό Τζον Όλιβερ, που φιλοξενείται στο HBO. Τόσο ο Κολμπέρτ όσο κι ο Όλιβερ είναι «απόφοιτοι» του Daily Show.
Η τάση αυτή δεν περιορίζεται βέβαια στις ΗΠΑ. Νωρίτερα, φέτος, το στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου έκοψε στον αέρα την εκπομπή του Μπασέμ Γιούσεφ, του «Αιγύπτιου Τζον Στιούαρτ», ο οποίος σατίριζε υψηλόβαθμους αξιωματούχους, πιάνοντας τη μεγαλύτερη τηλεθέαση στην αιγυπτιακή τηλεόραση. Στην Ισπανία, το El Intermedio της Μαρ Κάμπρα είναι μια εκπομπή τύπου Daily Show που ξεκινάει τη μετάδοσή της με το μότο «Μόλις ακούσατε τις ειδήσεις, τώρα θα σας πούμε την αλήθεια!». Επίσης στην Ισπανία, ένα πιο παραδοσιακό τηλεοπτικό ειδησεογραφικό μαγκαζίνο, το Salvados, έχει ως παρουσιαστή του έναν κωμικό, τον Γιόρντι Έβολε.
Για πολλούς νέους Αμερικανούς, αυτού του είδους οι εκπομπές αποτελούν σήμερα τη μόνη πηγή πληροφόρησης. Επιπλέον, η παραγωγή των προγραμμάτων αυτών είναι τόσο αριστοτεχνική, που πολλές φορές είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς που τελειώνει η σάτιρα και που αρχίζει η πραγματικότητα. Η ερευνητική δουλειά του Daily News και της ομάδας του Κολμπέρτ είναι συχνά εντυπωσιακή, όπως και ο τρόπος με τον οποίον εκθέτουν τις αντιφάσεις και την υποκρισία δημόσιων προσώπων τόσο από τη Δεξιά όσο κι από την Αριστερά.
Ο Τζον Όλιβερ προχώρησε το είδος ένα βήμα μπροστά: Ανέθεσε στην ομάδα του να διερευνήσει τους ισχυρισμούς των διοργανωτών του Miss America Pageant ότι προσφέρουν 45 εκατομύρια δολάρια το χρόνο για υποτροφίες σε γυναίκες. Παρακολουθείστε τι συμβαίνει όταν το Last Week Tonight ξετυλίγει το κουβάρι της υπόθεσης και η κωμωδία συναντά τη δημοσιογραφία. Πώς φτάσαμε στο σημείο ένα χιουμοριστικό σόου να κάνει καλύτερο ρεπορτάζ από τις «αληθινές» καθημερινές ενημερωτικές μας εκπομπές; Θα μπορούσε αυτό να είναι το μέλλον της αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας;
Ο Ντέιβιντ Ι. Κάπλαν είναι δημοσιογράφος-ερευνητής. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Global Investigative Journalism Network (gijn.org) στις 27.9.2014.
πηγη ΕΝΘΕΜΑΤΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου