Πόση ανεργία αντέχεις ακόμη;...

Πόσο μπορεί να αντέξει ο περιθωριοποιημένος αυτός κόσμος ακόμη; Οι κυβερνώντες πρέπει να έχουν υπόψη τους πως αν παίζεις με τη φωτιά αργά ή γρήγορα θα καείς.

Εφιάλτης χωρίς τέλος μοιάζει η ανεργία στην Ελλάδα και...
ειδικά στην Κεντρική Μακεδονία, που εμφανίζει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανέργων στη χώρα (29,9%), σύμφωνα με τα στοιχεία (βάσει τριμηνιαίων μη εποχικά διορθωμένων ερευνών) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το πρώτο τρίμηνο του 2014. Οι αναλυτές πρέπει να έψαξαν πολύ για να βρουν κάτι θετικό στο ζοφερό τοπίο του κόσμου της εργασίας. Ποιο είναι αυτό; Ότι σταμάτησε να αυξάνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς η ανεργία!

Πέρα από τους επιμέρους δείκτες, που είναι μόνο για τους λάτρεις της στατιστικής (ανεργία στους νέους, στις γυναίκες κτλ.), υπάρχει η γενική εικόνα αυτών των στοιχείων, η οποία δείχνει πως τρεις στους δέκα στην Κεντρική Μακεδονία είναι άνεργοι και οι περισσότεροι μετρούν πάνω από ένα χρόνο (μακροχρόνια άνεργοι) στο… περιθώριο.

Γνωρίζω ότι τα νούμερα δεν είναι πολύ ελκυστικά στην ανάγνωση, αλλά δυστυχώς είναι εκείνα που μπορούν να αποτυπώσουν καλύτερα την κατάσταση που επικρατεί με την ανεργία. Θα μείνω μόνο σε ένα σχόλιο, ότι εάν η κυβέρνηση δεν κάνει άμεσα κάτι για την αντιμετώπιση της ανεργίας γρήγορα θα πάψει να είναι κυβέρνηση, όσα πλεονάσματα και να εμφανίσει, όσες επιτυχίες για τα δημόσια οικονομικά να σημειώσει, όσες… επενδύσεις και να κλείσει.

Ο εφιάλτης της διαρκούς αύξησης της ανεργίας ξεκίνησε μετά το 2008. Μέσα σε πέντε χρόνια σε αυτή τη χώρα από περίπου 7% ανεργία ξεπεράσαμε το 27% και τα ποσοστά αυτά σε ανθρώπινες ζωές μεταφράζονται σε ένα εκατομμύριο πολίτες επιπλέον στο… περιθώριο.

Κι αν ορισμένοι απορούν πως γίνεται να συνεχίζει να υπάρχει κατανάλωση, πως γίνεται να κινείται η αγορά κτλ., να επισημάνω πως αντοχές οικονομικές φαντάζομαι για ένα διάστημα ενός, δύο ή τριών χρόνων έχουν πολλοί. Μετά τι γίνεται; Κι από τα στοιχεία θα διαπιστώσετε πως όποιος βρεθεί στην ανεργία, δύσκολα επανακάμπτει. Είναι το άλλοθι των εργοδοτών που έχουν βρει την ευκαιρία να τσακίσουν (μαζί με τους συνεργαζόμενους πολιτικούς που νομοθετούν υπέρ των συμφερόντων τους) τους εργαζόμενους. Και δυστυχώς έχει βάση… Όπως βάση έχει και η επαπειλούμενη κοινωνική έκρηξη, μετά την οριστική απώλεια της κοινωνικής συνοχής. Διότι αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση το «περιθώριο» θα καταστεί «προσκήνιο» και οι σημερινοί κομπάρσοι αυριανοί πρωταγωνιστές. «Περιθώριο» δεν έχει μόνο η κοινωνία ή ο κόσμος της εργασίας, έχει και η ιστορία και η πολιτική και καλό θα είναι να προετοιμάζονται ορισμένοι να βρεθούν εκεί συντόμως εάν δε διορθώσουν τα πράγματα.

Παραθέτω μόνο τα πιο… χτυπητά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για να έχουμε μια όσο το δυνατόν πιο καθαρή εικόνα. Το πανελλαδικό ποσοστό ανεργίας είναι στο 27,8%, όσο και στο τελευταίο τρίμηνο του 2013 και αυξημένο κατά 0,2% σε σχέση με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Οι ρυθμοί της ανεργίας επιβραδύνονται όντως, όχι όμως αισθητά. Και για τον περισσότερο κόσμο αυτό που προκύπτει από τα στοιχεία είναι πως άπαξ και βρεθεί άνεργος, δύσκολα ξαναβρίσκει δουλειά. Οι μακροχρόνια άνεργοι, εκείνοι που συμπλήρωσαν πάνω από ένα χρόνο χωρίς δουλειά, διατηρούνται κοντά στο ένα εκατομμύριο πολίτες και αντιστοιχούν στο 71,4% του συνόλου των ανέργων. Οι νέοι άνεργοι, αυτοί που δεν έχουν εργαστεί στο παρελθόν και αναζητούν πλέον εργασία, είναι το 23% των ανέργων.

Ακόμη πιο ανησυχητικά είναι τα δεδομένα για την απασχόληση. Μειώθηκε στο πρώτο τρίμηνο φέτος κατά 0,6% σε σχέση με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2013 και κατά 0,1% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (τελευταίο του 2013). Κι αντί να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, ώστε το ισοζύγιο κάποια στιγμή να ισορροπήσει και να έχουμε κάποια ελπίδα ανάκαμψης, έχουμε συνεχώς και νέες απώλειες. Οι πολίτες που έχασαν την εργασία την οποία είχαν ένα χρόνο πριν είναι 145.255 άτομα. Δηλαδή και τον τελευταίο χρόνο καθημερινά έχαναν τη δουλειά τους περίπου 400 άνθρωποι!

Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2014 ωστόσο, βρήκαν απασχόληση 157.297 άτοµα, τα οποία ήταν άνεργα πριν από ένα έτος. Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα, 35.808 άτοµα μετακινήθηκαν από τον οικονοµικά µη ενεργό πληθυσµό σε θέσεις απασχόλησης. Αντίθετα, εκτός από τα 145.255 άτοµα, τα οποία ένα χρόνο πριν ήταν απασχολούµενα και σήµερα είναι άνεργα, υπάρχουν άλλα 71.955 άτοµα που ήταν απασχολούµενα, αλλά είναι πλέον οικονοµικά µη ενεργά. Επιπλέον, 118.102 άτοµα, που πριν ένα χρόνο ανήκαν στον οικονοµικά µη ενεργό πληθυσµό, εισήλθαν στην αγορά εργασίας αναζητώντας απασχόληση, αλλά είναι άνεργα.

Και το μεγάλο πλήγμα (έχει κι αυτό τη σημασία του) είναι στο δευτερογενή τομέα, δηλαδή στη βιομηχανία, όπου η μείωση της απασχόλησης έφτασε στο 5,6% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2013. Μικρή έως ανεπαίσθητη η αύξηση στον πρωτογενή τομέα (0,9%) και στις υπηρεσίες (0,3%).

Η μερική απασχόληση αυξάνεται διαρκώς (πλέον αντιστοιχεί στο 9,2% του συνόλου των απασχολουμένων) και είναι ενδεικτικό ότι οι έξι στους δέκα μερικώς απασχολούμενους δηλώνουν ότι αναγκάζονται να δουλεύουν με αυτόν τον τρόπο επειδή δε βρίσκουν πλήρη απασχόληση.

Το παζλ των στοιχείων συμπληρώνει το ποσοστό των μισθωτών. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος της μισθωτής εργασίας είναι 80% του συνόλου των απασχολουμένων. Στην Ελλάδα το ποσοστό των μισθωτών είναι μόλις 63,3%…

Αυτά τα στοιχεία νομίζω είναι αρκετά για να αποτυπώσουν αυτό που συμβαίνει σήμερα στη χώρα και βρίσκει στη δική μας περιοχή, στην Κεντρική Μακεδονία, την πιο αντιπροσωπευτική έκφρασή του (μετά την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με ανεργία 30,3%).

Κάπως έτσι εξηγούνται και τα αυξημένα ποσοστά μετανάστευσης στο εξωτερικό και το εσωτερικό από τους επτά νομούς της περιοχής. Μετρημένες στα δάχτυλα οι ιδιωτικές προσπάθειες δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης (σωστότερα υποαπασχόλησης ή ψευτοαπασχόλησης), ανύπαρκτες δημόσιες επενδύσεις και μόνη ανάσα τα ευρωπαϊκά κονδύλια, που δίνουν παράταση ζωής σε ένα μικρό μέρος του πληθυσμού.

Πόσο μπορεί να αντέξει ο περιθωριοποιημένος αυτός κόσμος ακόμη; Απάντηση δεν έχω, αλλά γνωρίζω ότι οι όποιοι κυβερνώντες πρέπει να έχουν υπόψη τους πως αν παίζεις με τη φωτιά αργά ή γρήγορα θα καείς...
Τάσος Τασιούλας
voria.gr