Όταν, εκείνη την ημέρα, ο καθηγητής ιστορίας, Ηλίας Γεωργίου, μπήκε στην τάξη, όλοι μας, σαράντα νοματαίοι, σηκωθήκαμε όρθιοι κι αυθόρμητα…
χειροκροτήσαμε:
«Με γεια τη γραβάτα», αναφωνήσαμε.
Φανερά τρακαρισμένος, το γύρισε στο αυστηρό:
«Τα ίδια κάνετε και στον Παπαγεωργίου (τον φιλόλογό μας);», ρώτησε σκληρά.
«Όχι, κύριε», ανέλαβε ο τολμηρός της αίθουσας να διευκρινίσει: «Ο κύριος Παπαγεωργίου αλλάζει γραβάτα κάθε μέρα. Εσάς, πρώτη φορά σας βλέπουμε με διαφορετική».
«Και ό,τι δεν κάνετε στον Πα-πα-γεωργίου, θέλετε να το κάνετε στον Γε-ωργίου, ε; Βγάλτε κόλλα για πρόχειρο διαγώνισμα», διέταξε και λουφάξαμε.
Χρόνια αργότερα, συνειδητοποιούσαμε ότι ο καθηγητής μας της ιστορίας δεν επρόκειτο να διαθέσει δραχμή για καινούρια γραβάτα καθώς όλος ο πενιχρός μισθός του πήγαινε για λιτό φαγητό και την αγορά βιβλίων. Ο φιλόλογός μας ήταν παντρεμένος με γυναίκα εργαζόμενη: Δυο μισθοί στο σπίτι του επέτρεπαν ν’ αγοράζει γραβάτες, για τις οποίες είχε ιδιαίτερη αδυναμία. Αδυναμία για τις γραβάτες είχε κι ο κολλητός μου ο Γιώργος. Μαζί με το ύφασμα για το γαμπριάτικο κοστούμι μου, το δώρο του, στο πακέτο υπήρχε και μια γραβάτα. Γνώριζε πως μόνο αν μου χάριζε μία, θα με έβλεπε να φοράω στον γάμο μου. Του έκανα το χατίρι και την έβαλα για την τελετή. Ήταν το 1968 και οι χωρίς γραβάτα γαμπροί θεωρούνταν ακόμα και ύποπτοι τουλάχιστον «κομμουνιστικής συνοδοιπορίας». H γραβάτα, όμως, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιλογή επαγγέλματος, ή μάλλον χρησιμοποιήθηκε ως επαρκές άλλοθι για να μην εγγραφώ καν στην επετηρίδα και να πάρω σειρά για διορισμό στη μέση εκπαίδευση: Καθηγητής στην τάξη χωρίς γραβάτα, ήταν κάτι ανήκουστο εκείνα τα χρόνια. Και η γραβάτα προϋπέθετε κοστούμι, μια ακόμη από τις απέχθειές μου. Κι όταν, λόγω πρωτοκόλλου (αρχισυντάκτης γαρ στην ΕΡΤ), η προεδρία της Δημοκρατίας με καλούσε στις βεγγέρες του Ιουλίου για την πτώση της χούντας, προτιμούσα να δηλώνω κώλυμα, παρά να υποχρεωθώ να φορέσω κοστούμι και γραβάτα. Η επόμενη επαναστατική μου πράξη, ήταν στον γάμο της κόρης μας: Ναι μεν φόρεσα σακάκι αλλ’ όχι και γραβάτα. Ευτυχώς, είχα την ευαρέσκεια της νεολαίας απέναντι στη δυσφορία των μεγάλων.
Νωρίτερα, στα 1977, ο τότε υπουργός Παιδείας, Γεώργιος Ράλλης, κάλεσε όλους τους δημοσιογράφους του εκπαιδευτικού ρεπορτάζ σε πρες κόνφερανς που, για πρώτη φορά, θα μεταδιδόταν κι από την τηλεόραση. Πήγα, εκπροσωπώντας την Ελευθεροτυπία. Χωρίς γραβάτα. Οι σκληρές ερωτήσεις, τόσο του Μηνά Παπάζογλου των Νέων, όσο και οι δικές μου, δεν πέρασαν απαρατήρητες. Ο Μηνάς όμως φορούσε γραβάτα. Εγώ όχι. Και η επίθεση της Καθημερινής, την επομένη, στην έλλειψη γραβάτας εστιάστηκε: Έδειξα «ασέβεια στον υπουργό». Στην ίδια έλλειψη και στο ότι δεν φορούσα σακάκι επικεντρώθηκε και η κριτική του Σεραφείμ Φυντανίδη, διευθυντή μου στην εφημερίδα. Με έκπληξη είδα να με υπερασπίζεται απέναντί του ο Κίτσος Τεγόπουλος, συνιδιοκτήτης, τότε, της Ελευθεροτυπίας.
Δεν έτυχε να δω την εκπομπή στο Star, όπου ο Αλέξης Τσίπρας ρωτήθηκε για ποιον λόγο δεν φοράει γραβάτα. Όταν, κάποτε, ρώτησαν εμένα για ποιον λόγο δεν τη φοράω, απάντησα:
«Επειδή με ενοχλεί. Εσένα, όμως, τι σε κόφτει;».
Κάρολος Μπρούσαλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου