Ο αργός θάνατος των FM...

Το ραδιόφωνο ήταν πάντοτε η παρέα μας, ένας φίλος, το στήριγμα στις δύσκολες στιγμές. Σήμερα, που η πλεϊλίστα έχει «φάει» τον παραγωγό και ο σπόνσορας το... αυτί του ακροατή, οι τελευταίοι εραστές των ερτζιανών αισθάνονται σαν συγγενείς σε...
κηδεία

Ακούς ραδιόφωνο στα FM; Ακούω ραδιόφωνο στα FM! Σ' αρέσει ν' ακούς ραδιόφωνο στα FM; Μ' αρέσει ν' ακούω ραδιόφωνο στα FM! Σ' αρέσει ν' ακούς το ραδιόφωνο που ακούς; Εξαρτάται απ' την περίπτωση. Ετσι όπως έχει σήμερα το πράγμα, το ραδιοφωνάκι φροντίζει συχνά να σε διώχνει αντί να σε προσελκύει. Και πόσο πια μπορείς να στρέφεσαι σε έναν και μοναδικό σταθμό που δεν σε προσβάλλει, σε μία και μοναδική φωνή ραδιοφωνική που δεν σε αδικεί; Κάποια στιγμή θέλεις ποικιλία, θέλεις και κάτι διαφορετικό. Κι αυτό το διαφορετικό είναι κάπως δύσκολο να το βρεις στο σημερινό τοπίο των FM. Ιδίως τώρα που σίγησαν τα δημόσια ραδιόφωνα...

Οι αιτίες; Πολλές και διάφορες, αλλά αν ήθελα να σταθώ στις τρεις μεγάλες κατηγορίες, θα έκανα λόγο για τις πλεϊλίστες, τους σπόνσορες και τους ίδιους τους παραγωγούς. Οι πρώτες εξοντώνουν κάθε μουσικό αισθητήριο, οι δεύτεροι απαξιώνουν κάθε ροή προγράμματος και λόγο και οι τρίτοι μοιάζουν σαν να βρίσκονται σε άλλον πλανήτη και να ασχολούνται μόνο με όλα όσα συμβαίνουν στον πλανήτη αυτόν.

Να τα πάρω με τη σειρά; Να τα πάρω με τη σειρά. Η πλεϊλίστα δεν είναι ένα φαινόμενο καινούργιο, την εισαγωγή της τη χρωστάμε στον Νίκο Μαστοράκη, το γνωστό τηλεοπτικό παραγωγό και σκηνοθέτη. Οταν αποφάσισε να μπλεχτεί με το ραδιόφωνο, έκανε αυτό που πάντοτε τον βοήθησε στην καριέρα του, εισαγωγή δηλαδή από την Αμερική. Και επειδή υπηρετούσε ένα συγκεκριμένο μοντέλο, αυτό των oldies but goodies, ήρθε κι έδεσε το γλυκό και έφερε αποτελέσματα. Εκτοτε κάθε ραδιοσταθμός μαζικής στόχευσης που σέβεται τον εαυτό του, το μπάτζετ του και την τσέπη του αφεντικού του, έχει υποκύψει στη γοητεία της πλεϊλίστας.

Πράγμα που δεν είναι απαραίτητα κακό και δαιμονικό. Αμα, για παράδειγμα, διασχίσετε τις πρωινές ώρες τον κάμπο της δυτικής Θεσσαλίας και πέσετε πάνω στον Kiss FM της Καρδίτσας, θα δείτε ότι κάποιος, κάπου, κάποτε είχε τη φιλοτιμία να ταιριάξει στη λίστα τραγούδια σχετικώς ομοειδή, κοντινά σε ρυθμούς και ύφος. Το αντίθετο παράδειγμα; Ο νεότευκτος Easy 97,2 στην Αθήνα, που αντικατέστησε τον Antenna. Ενώ τα περισσότερα από τα τραγούδια που μεταδίδει είναι από αξιοπρεπή έως αξιόλογα, η σειρά είναι που καταστρέφει το πρόγραμμά του. Μοιάζει σαν να επιλέχθηκαν σωστά τα άσματα κι ύστερα να τα έβαλε στη σειρά ένας μεθυσμένος εγκέφαλος. Ή ένα σαραβαλιασμένο μίξερ, που χάνει στροφές αγκομαχώντας. Υπάρχει τρόπος να ακουστούν στην ίδια εκπομπή οι Simon and Garfunkel και η Amy Winehouse, αρκεί να περνάς από το ένα είδος στο άλλο με προσοχή και ευαισθησία κι όχι τυχαία μέσω αλγορίθμων.

Εδώ είναι βέβαια που έχει υποβαθμιστεί πλήρως ο ρόλος του παραγωγού. Δεν διαλέγει τα τραγούδια, δεν διαλέγει τι θα πει, δεν διαλέγει πότε θα το πει. Και όχι μόνο αυτό, αλλά του βάζουν στο στόμα και τα λόγια του σπόνσορα. Εξηγούμαι, για να αποφύγουμε τις παρεξηγήσεις: άλλο το διαφημιστικό σποτάκι, άλλο το σπόνσορσιπ. Το πρώτο παίζει στην ώρα του, είναι διακριτό, το καταλαβαίνεις τι θέλει να πει και τι εξυπηρετεί. Ο σπόνσορας, από την άλλη, έχει την απαίτηση να εξυπηρετείται από τον παραγωγό της εκπομπής και μάλιστα ο παραγωγός να δίνει όλο του το είναι κατά τη διάρκεια της πράξεως. Και εκεί που κάποιος σου μιλάει για πολιτισμό και συναυλίες και εκδηλώσεις, έρχεται η κινητή τηλεφωνία, το παγωτό, η μπίρα, το αφρώδες αναψυκτικό και συντρίβει εις τα εξ ων συνετέθη οποιαδήποτε επικοινωνιακή μαγεία του ραδιοφώνου. Ο σπόνσορας μπορεί να το ευχαριστιέται, αλλά ο ακροατής κατεβάζει καντήλια...

Και ο παραγωγός χάνει αφ' ενός το ηθικό πλεονέκτημα και αφ' ετέρου σταματάει να είναι η παρέα μας. Διότι το ραδιοφωνάκι το δόλιο έτσι επέζησε ανά τις δεκαετίες μέσα στην τηλεοπτική κυριαρχία. Γιατί είναι μια παρέα, ένας φίλος, ένα στήριγμα στη δύσκολη στιγμή. Και οι παραγωγοί είναι οι άνθρωποί μας. Ή, μάλλον, συνήθιζαν να είναι οι άνθρωποί μας, μια και τώρα μοιάζουν να απασχολούνται περισσότερο με θέματα δικά τους και των κολλητών τους και όχι της μάζας, του ευρέος κοινού. Δείχνουν απομονωμένοι σε ένα σύμπαν περίκλειστο, πολύ ικανοποιημένοι με τους εαυτούς τους και με την επιτυχία τους να βρίσκονται μπροστά στο μικρόφωνο. Κάπως έτσι βέβαια απομακρύνονται οι εραστές του ραδιοφώνου από τα ερτζιανά και καταφεύγουν στο Ιντερνετ. Αν βρεθεί συντόμως κι ένα κόλπο να παίζει διαδικτυακό ραδιόφωνο στα αυτοκίνητα, προβλέπω τον αργό και βασανιστικό θάνατο των FM. Υπερβολικό; Μην ξεχνάτε ότι κάποτε κραταιά ήταν τα βραχέα...

Μέσα & Media (enet.gr)