«Να κόψουν τον λαιμό τους οι εφημερίδες...» ...

Μια επιστολή του Χρήστου Λαμπράκη προς το συνδικαλιστικό εκπρόσωπο των συντακτών, έπειτα από απεργία των τελευταίων στις 20 Μαρτίου 1965...

Βράζει ο τόπος στον ΔΟΛ! Μετά τις απολύσεις της Στέλλας Μαλθακού και της Γιάννας Σακελλαρίου (αναπληρώτρια εκπρόσωπος), ξεκίνησε μια...

θερμή περίοδος αντιπαράθεσης ανάμεσα στην ιδιοκτησία και τους συνδικαλιστές.

Οχι χωρίς λόγο βεβαίως και όχι χωρίς προηγούμενα, αφού στη Μιχαλακοπούλου οι περικοπές κονδυλίων και ανθρώπινου δυναμικού (να το πω λιγότερο κομψά: οι απολύσεις) έχουν αρχίσει εδώ και αρκετό καιρό. Πώς θα αντιδράσει σε αυτή την ιστορία, η οποία εξελίχθηκε ερήμην του, ο νέος επιχειρησιακός διευθυντής Ευάγγελος Μαρτιγόπουλος; Δεν το ξέρω, αλλά θα μπορούσε να πάρει πατήματα από τον αείμνηστο Χρήστο Λαμπράκη.

Ο εκλιπών αντιμετώπιζε μια ανάλογη κατάσταση με απαιτήσεις και αντεγκλήσεις πριν από 48 χρόνια. Τότε οι Ενώσεις Συντακτών ζητούσαν «ποσοστιαία γενική αύξηση των αποδοχών κατά 30%», με αποτέλεσμα να ζαλίζονται σφόδρα οι εκδότες. Νεότατος ων εκείνη την εποχή ο Χρήστος Λαμπράκης (31 ετών, έχοντας αναλάβει τις τύχες του ΔΟΛ το 1957), αρμένιζε πολύ προσεκτικά στη φουρτουνιασμένη θάλασσα των αντιπαραθέσεων. Θα έλεγε επίσης κανείς ότι κόμιζε έναν αέρα διαφορετικής κουλτούρας. Θέλετε δείγμα; Υπάρχει η επιστολή του της 20ής Μαρτίου (η σύμπτωση είναι όντως σατανική...) του 1965 προς το συνδικαλιστικό εκπρόσωπο Χρήστο Αναστασιάδη - ιδεολογική μόνο και όχι συγγενική η σχέση του με τον μετέπειτα εκπρόσωπο Τάσο Αναστασιάδη.

Η επιστολή

«Αγαπητέ Κύριε Αναστασιάδη,

Με την ευκαιρία της προχθεσινής απεργίας, σκέφθηκα ν' αγνοήσω για μια φορά το καθιερωμένο πια σύστημα της έμμεσης μονάχα επικοινωνίας συντακτών και εκδοτών, διά των συμβουλίων των ενώσεών τους, και να σας στείλω προσωπικά το κατ' ανάγκην πολυγραφημένο τούτο σημείωμα. Σας βεβαιώ ότι η πρωτοβουλία αυτή δεν υποδηλώνει κανενός είδους περιφρόνηση προς το έργο που ανέλαβαν να διεκπεραιώσουν οι ενώσεις εργαζομένων και εργοδοτών, αλλά... να! -ακόμη και σε στιγμές ανοικτής διαστάσεως, ενδέχεται να μην αποδειχθεί τελείως άχρηστη μια ενέργεια, αμελέτητη και ανορθόδοξη ασφαλώς, αλλ' οπωσδήποτε καλοπροαίρετη».

Εντυπωσιακή είναι και η συνέχεια:

«Εριξα στο χαρτί μερικές σκέψεις και ερωτήματα σαν άτομο που δεν εκπροσωπεί άλλον κανένα. Οπωσδήποτε σε περίπτωση που καταπατώ χωράφια ξένα, ζητώ προκαταβολικά τη συγγνώμη των θιγομένων, είτε πρόκειται για τους δικούς σας είτε για τους δικούς μου συναδέλφους».

Ακολούθως ο Χρήστος Λαμπράκης παραθέτει τις σκέψεις του για τις απαιτήσεις περί αύξησης 30% των Ενώσεων Συντακτών (ονειρεμένα χρόνια...) και προσπαθεί να ανατρέψει τα επιχειρήματα των εργαζομένων: «Κάθε εργαζόμενος επιδιώκει πάντοτε να βελτιώνη τη θέση του. Σωστό αυτό, αφ' όσον βέβαια αποδειχθή εκ των πραγμάτων δυνατό. Κι αν δεν είναι; "Ας κόψουν τον λαιμό τους οι εφημερίδες", ήταν η απάντηση που δόθηκε τελευταία (έμμεσα κι ανεπίσημα είναι η αλήθεια) στο ερώτημα τούτο. Να κόψουν τον λαιμό τους; Και ναι και όχι. Αν κόβοντάς τον λίγο, μπορεί να έχουν και τους συνεργάτες τους ικανοποιημένους και να μη βουλιάζουν οι ίδιες, έχει καλώς. Ειδ' άλλως, μοιάζει τουλάχιστον αστείο να βάζωμε τους εργαζομένους να κυνηγούν εργοδότες μη δυνάμενους να καταβάλουν τις αυξήσεις τις οποίες θα έχουν υποσχεθεί στα χαρτιά».

«Επιχειρηματικές δουλείες»

Στο διά ταύτα, ο εκδότης επισημαίνει: «Πού θέλησα να καταλήξω με όλην αυτή την φλυαρία; Στο ότι κάθε απεργία πρέπει να στηρίζεται σε αιτήματα των οποίων η ικανοποίηση να μην οδηγή αυτόματα σε νέα αδιέξοδα ή σε νέαν αδικία προς ρύθμισιν. Στην παρούσα νομίζω περίπτωση δεν πήρα, νομίζω, θέση που να συμφέρει ιδιαιτέρως τους εκδότες που ασκούν το λειτούργημα του Τύπου -λειτούργημα που έχει, φευ, και τις επιχειρηματικές δουλείες του- αλλά θέλησα να μεταφέρω και σε σας τις αμφιβολίες μου για το κατά πόσον είναι αποτελεσματικό και δίκαιο το αίτημα, έτσι εμφανιζόμενο. Οχι δίκαιο ως προς τις εφημερίδες αλλ' ως προς τους εργαζομένους εις αυτές. Αν πέφτω έξω, θα το δείξουν σύντομα τα πράγματα και οι υπεύθυνοί μας εκπρόσωποι.

Ευχαριστώ... για την υπομονή σας!

Φιλικά, Χρήστος Δ. Λαμπράκης»

ΥΓ. Αλλες εποχές, άλλοι άνθρωποι. Αναρωτιέμαι αν οι ισχυροί άνδρες στη Μιχαλακοπούλου του 2013 θα μπορούσαν να συνδιαλλαγούν αναλόγως με τους (πραγματικούς και φανταστικούς) αντιπάλους τους στο συνδικαλιστικό κίνημα...



Χρήστος Ξανθάκης, "Μέσα & Media" (Ελευθεροτυπία)