Οι μπαγάσηδες οι Ιταλοί βάζουν φωτιά στο ευρώ!...

kourdistoportocali

Από τον Charles A. Kupchan

Το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών έχει αφήσει ένα σύννεφο αβεβαιότητας πάνω από την Ιταλία και πάνω από την ευρωζώνη. Η κεντροαριστερά κέρδισε την πλειοψηφία την κάτω Βουλή αλλά υπολείπονταν στη Γερουσία, με αποτέλεσμα κανένα κόμμα να...
μην είναι σε θέση να σχηματίσει μια σταθερή κυβέρνηση.

Οι δημοσκοπήσεις αρχικά προέβλεψαν ένα διαφορετικό αποτέλεσμα: έναν κυβερνητικό συνασπισμό του Δημοκρατικού Κόμματος υπό τον Pier Luigi Bersani, και του κόμματος Αστική Επιλογή, του οποίου ηγούνταν ο απερχόμενος πρωθυπουργός Mario Monti. Αυτό το αποτέλεσμα θα είχε συμβάλει στην ενίσχυση του κέντρου που απουσιάζει τόσο πολύ από την ιταλική πολιτική σκηνή και θα είχε παράγει μια κυβέρνηση που πιθανώς θα είχε προωθήσει την ατζέντα των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που τέθηκε σε εφαρμογή από την απερχόμενη τεχνοκρατική ομάδα υπό τον Monti.

Ωστόσο, η διαδεδομένη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων, τροφοδοτούμενη εν μέρει και από τις φορολογικές αυξήσεις του Monti, ενίσχυσε τις τύχες ενός λαϊκίστικου κόμματος διαμαρτυρίας με επικεφαλής τον Beppe Grillo, έναν πρώην κωμικό. Η μετωπική επίθεση του Grillo στο ιταλικό πολιτικό κατεστημένο, σαφώς απέδωσε καρπούς. Η διογκούμενη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων παρήγαγε επίσης ένα καλύτερο από ό,τι αναμενόταν αποτέλεσμα για το Κόμμα του Λαού της Ελευθερίας με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Silvio Berlusconi, ο οποίος έχει υπάρξει επικριτικός στο πρόγραμμα λιτότητας που εισήγαγε ο Monti.

Αντί να εδραιώσουν το κέντρο, οι εκλογές οδήγησαν σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο και σε μια περίοδο πιθανής πολιτικής παράλυσης. Οι Bersani και Berlusconi θα μπορούσαν να σχηματίσουν έναν ευρύ συνασπισμό, αλλά μια συνεργασία των δύο κομμάτων τους πιθανώς θα αποδειχθεί αναποτελεσματική και βραχύβια. Η κακή εμφάνιση του Monti στις εκλογές ίσως δώσει στο συνασπισμό του ένα λόγο να απομακρυνθεί από την πορεία της οικονομικής μεταρρύθμισης. Σε περίπτωση απουσίας σχηματισμού μιας νέας κυβέρνησης, οι Ιταλοί θα οδηγηθούν ξανά πίσω στις κάλπες εντός των προσεχών μηνών. Αλλά η ψήφος διαμαρτυρίας μπορεί να ενισχυθεί με τον καιρό, διακινδυνεύοντας ότι οι νέες εκλογές θα φέρουν ακόμη μεγαλύτερη πολιτική αναταραχή.

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν ήδη ανταποκριθεί αρνητικά στις εκλογές, οδηγώντας χαμηλότερα τις τιμές των μετοχών σε όλο τον κόσμο και υψηλότερα το κόστος δανεισμού της Ιταλίας. Εάν δεν προκύψει μια λειτουργική κυβέρνηση και η Ιταλία βγει από την πειθαρχημένη δημοσιονομική πορεία που βοήθησε στη σταθεροποίηση της κρίσης χρέους της Ευρώπης, η ευρωζώνη θα μπορούσε να «γλιστρήσει» ξανά προς τα πίσω και να εμπλακεί σε ακριβές και αμφιλεγόμενες διασώσεις για να αποτρέψει την οικονομική κρίση. Και με τη Γερμανία να οδεύει προς τη δική της εκλογική περίοδο, η Καγκελάριος Angela Merkel θα κάνει πολύ προσεκτικά βήματα σε ό,τι αφορά τους Γερμανούς φορολογούμενους.

Αυτή η σειρά των γεγονότων έρχεται σε μια ιδιαίτερα ακατάλληλη στιγμή. Με την αμερικανική οικονομία στα πρόθυρα μεγάλων περικοπών στον προϋπολογισμό εξαιτίας της εφαρμογής των αυτόματων περικοπών δαπανών (sequestration), οι οικονομίες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα μπορούσαν να επιβραδύνουν και να πρέπει να αντιμετωπίσουν νευρικές επιχειρήσεις και χρηματοπιστωτικές αγορές.