Οι τρεις με την πλάτη στον τοίχο...

Ενα κρίσιμο τεστ ενότητας δίνουν σήμερα το απόγευμα στην προγραμματισμένη συνάντησή τους οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί του κυβερνητικού σχήματος συνεργασίας: έπειτα από τη διαπίστωση των ... σημαντικών διαφορών ανάμεσα στο Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο από τη μία πλευρά και το ΠΑΣΟΚ με τη ΔΗΜΑΡ από την άλλη, η συνοχή του κυβερνητικού σχήματος μοιάζει να κρέμεται από μια κλωστή.


Ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς κάλεσε χθες το πρωί εκτάκτως την τρόικα για να διερευνήσει τις διαθέσεις της σχετικά με την πρόταση Βενιζέλου - Κουβέλη για ετεροχρονισμό των σκληρών περικοπών από το πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ.
Μόλις έλαβε αρνητική απάντηση ενημέρωσε τον κ. Βενιζέλο, ο οποίος έσπευσε να καλέσει ο ίδιος την τρόικα: όπως ανέφερε αργότερα, έλαβε την απάντηση ότι τα στελέχη της δεν έχουν αρμοδιότητα να συζητήσουν τέτοιες προτάσεις!
Υστερα και από αυτή την εξέλιξη, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιμένει στην πρότασή του για διαπραγμάτευση στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο – κάτι που βρίσκει αντίθετο το Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο, τα οποία προαναγγέλλουν την ανακοίνωση των μέτρων τις επόμενες ημέρες, θέτοντας σε ύψιστο κίνδυνο τη συνοχή της κυβέρνησης.

Ο μόνος που δεν είδε χθες την τρόικα ήταν ο Φώτης Κουβέλης. Αν και, σύμφωνα με ασφαλείς πηγές, «το θέμα δεν είναι ταμπού» και, εφόσον ζητηθεί, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ δεν έχει αναστολές να συναντήσει τους κ.κ. Τόμσεν, Μορς και Σία. Ωστόσο, οι χθεσινές συναντήσεις της τρόικας με τον Αντώνη Σαμαρά και με τον Βαγγέλη Βενιζέλο επιβεβαίωσαν το χάσμα που πάει να δημιουργηθεί στο κέντρο της κυβέρνησης με αφορμή το πακέτο των 11,5 δισ.
Τα ραντεβού προέκυψαν γιατί στη σύσκεψη της Δευτέρας υπήρξαν διαφορές αντιλήψεων για το αν η τρόικα έχει όντως «μαλακώσει» και θα δεχόταν να σπάσουν τα μέτρα στο πλαίσιο της επιμήκυνσης. Αλλά και για το αν οι τροϊκανοί έδωσαν περιθώριο δύο μηνών για να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση. Σε μια τέτοια περίπτωση θα είχε βάση το επιχείρημα του προέδρου του ΠΑΣΟΚ ότι θα ήταν καλύτερα η Αθήνα να διαπραγματευθεί τα μέτρα και την επιμήκυνση σε υψηλό πολιτικό επίπεδο - δηλαδή με τον Ολάντ και τη Μέρκελ.
Προκειμένου να το διευθετήσουν επιτόπου, προτάθηκε να κληθεί εκτάκτως η τρόικα στη σύσκεψη του Μαξίμου - κάτι που δεν ήθελε όμως ο Φώτης Κουβέλης. Ούτε ήταν, βεβαίως, λύση να τηλεφωνήσουν στους τροϊκανούς. Ανέλαβε λοιπόν να τους δει ο Πρωθυπουργός την Τρίτη το πρωί.

ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ. Το ραντεβού με τον Πρωθυπουργό έγινε παρουσία του Γιάννη Στουρνάρα. Οι απόψεις των κ.κ. Βενιζέλου και Κουβέλη μεταφέρθηκαν στην τρόικα που όμως τις απέκρουσε. Η απάντηση ήταν ότι «η Ελληνική Δημοκρατία, ως κυρίαρχο κράτος, μπορεί να πάρει ό,τι μέτρα θέλει, σε όποιον ορίζοντα χρόνου θέλει». Απλώς, η έκθεση της τρόικας, που αναμένεται στην Ευρώπη και ιδίως στο Βερολίνο δεν θα είναι θετική ως προς την εφαρμογή του προγράμματος και θα υπάρξει αυτομάτως θέμα εκταμίευσης των χρημάτων της δόσης τον Αύγουστο.
Ο Σαμαράς ενημέρωσε αμέσως τηλεφωνικά τον Βενιζέλο και τον Κουβέλη. Ο πρώτος εκδήλωσε τότε την πρόθεση να συναντηθεί κι αυτός με την τρόικα. Παρ' όλα αυτά, στο ΠΑΣΟΚ είχαν να λένε ότι η συνάντηση στο Μαξίμου ξεκίνησε στις εννιά, αλλά στις εννιά και είκοσι ο Πρωθυπουργός είχε ήδη τηλεφωνήσει στον Βενιζέλο για να του πει ότι δεν υπάρχει θετική ανταπόκριση. Το υπονοούμενο είναι ότι δεν έγινε ουσιαστική διαπραγματευτική προσπάθεια.
Ο ίδιος ο Βενιζέλος είδε τους τροϊκανούς στη μία το μεσημέρι, εντάσσοντάς τους στο φορτωμένο πρόγραμμα μιας μέρας που είχε και συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Η συνεδρίαση διακόπηκε για να επαναληφθεί το απόγευμα, στη σκιά της «ανταρσίας» Λοβέρδου και άλλων κατά του νομοσχεδίου Αρβανιτόπουλου. Σύμφωνα με επιβεβαιωμένες πληροφορίες, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εξέθεσε τις απόψεις του στην τρόικα για άμεση επιμήκυνση και σπάσιμο του πακέτου των 11,5 δισ. στα δύο. Τον άκουσαν και του απάντησαν ότι, ως τεχνικά στελέχη, «δεν έχουμε εξουσιοδότηση να δεχθούμε κάτι τέτοιο. Θα το μεταφέρουμε στους προϊσταμένους μας». «Πολύ καλά θα κάνετε», ήταν η απάντηση του Βενιζέλου.
Το γρήγορο συμπέρασμα είναι ότι η τρόικα δεν μπορεί να αποτελέσει διαιτητή των διαφόρων απόψεων που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της κυβέρνησης - και μάλιστα σε επίπεδο κορυφής. Χθες το βράδυ το κλίμα ήταν κακό με ξινές εκατέρωθεν διαφορές. Ο Βενιζέλος, έχοντας και την εμπειρία της διακυβέρνησης Παπανδρέου, δεν πιστεύει ότι τα μέτρα των 11,5 δισ. είναι η γέφυρα που πρέπει να περάσουμε για να μείνουμε στο ευρώ. Εκτιμά ότι αυτά θα φορτώσουν με ένα πρόσθετο 3,5% την ύφεση, οπότε η οικονομία θα «κάτσει» ακόμη περισσότερο. Επίσης θεωρεί ότι η σκληρή δημόσια γραμμή του προσφέρει υπηρεσία στην κυβέρνηση - αφού δίνει το αναγκαίο πολιτικό άλλοθι στο Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών να διαπραγματευθούν πιο σκληρά με τους έξω. Αντ' αυτού ο Βενιζέλος αισθάνεται ότι υπονομεύεται.
Από την άλλη πλευρά, Μαξίμου και υπουργείο Οικονομικών φοβούνται ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κάνει κινήσεις τακτικής. Ανεβάζοντας τον πήχη της διαπραγμάτευσης και διαχέοντας την εντύπωση ότι θα μπορούσαμε να έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα, ο Βενιζέλος κινείται με τρόπους που να «χρεώσει» τα 11,5 δισ. στον Σαμαρά και στον Στουρνάρα καθώς αυτοί δεν διαπραγματεύθηκαν σκληρά. Κάπου εκεί το παιχνίδι των διαρροών εκτραχύνεται καθώς η άλλη πλευρά θυμίζει ότι πέρσι τον Αύγουστο, ως υπουργός Οικονομικών, ο Βενιζέλος έδιωξε την τρόικα και μετά τους τηλεφωνούσε για να γυρίσουν πίσω - κάτι που επετεύχθη μόνο με το χαράτσι της ΔΕΗ.

Η ΣΥΣΚΕΨΗ. Από την άποψη αυτή, η σημερινή νέα σύσκεψη που γίνεται στις πέντε το απόγευμα, θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι προφανές ότι ο Πρωθυπουργός θα θέσει θέμα για το πού βαδίζει η κυβέρνηση. Την ίδια ώρα είναι προφανής και η πίεση που δέχεται η ΔΗΜΑΡ. Ο Φώτης Κουβέλης αισθανόταν κυρίαρχος στο κόμμα του - φωνήεντα όμως υπήρξαν ήδη για τον χειρισμό της υπόθεσης της Αγροτικής Τράπεζας. Στη ΔΗΜΑΡ αισθάνθηκαν περίεργα τη Δευτέρα το βράδυ με τις κυβερνητικές διαρροές ότι ο Πρωθυπουργός στηρίζει τη γραμμή Στουρνάρα. Ο Κουβέλης είχε φύγει από το Μαξίμου έχοντας την εντύπωση ότι ο Σαμαράς συμμεριζόταν τις επιφυλάξεις του.
Η ΔΗΜΑΡ δεν αμφισβητεί την «ανάγνωση» της κατάστασης που κάνει ο Γιάννης Στουρνάρας - ενώ, αντιθέτως. στο ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι ο κίνδυνος να πάμε στη δραχμή δεν είναι πραγματικός. Παρ' όλα αυτά, το πακέτο θεωρείται δύσκολο να περάσει κοινοβουλευτικά και λέγεται ότι, εν πάση περιπτώσει, «θα πρέπει οι ξένοι να μας δώσουν κάτι» - αρχής γενομένης από την επιμήκυνση.
TANEA