Έρχεται η νέα τεχνητή καρδιά!...

ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΟΥΦΛΕΡΗ
Ένα τεχνολογικό θαύμα, δημιουργία γάλλων επιστημόνων, αναμένεται να δοκιμαστεί άμεσα: πρόκειται για μια τεχνητή καρδιά η οποία θα τοποθετηθεί σε μικρό αριθμό ασθενών μέσα στο 2012. Πρόκειται για ένα όργανο που θα μπορεί να συνοδεύει τους ασθενείς για το υπόλοιπο της ζωής τους, χωρίς να χρειαστεί αντικατάσταση.

Εμπνευστής της...
τεχνητής καρδιάς είναι ο Αλέν Καρπεντιέ, ο καρδιοχειρουργός που εμπνεύστηκε τη βαλβίδα που φέρει το όνομά του και η οποία έχει ήδη μεταμοσχευθεί σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο ασθενείς.

Αν η καρδιά του Καρπεντιέ αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική με τη βαλβίδα του, οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια που περιμένουν (συχνά ματαίως) ένα συμβατό μόσχευμα θα μπορούν να αντικρίζουν το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, οι κλινικές δοκιμές θα έχουν ολοκληρωθεί στους επόμενους μήνες και, εφόσον το αποτέλεσμα είναι θετικό, η καρδιά θα είναι στη διάθεση των ασθενών στα τέλη του 2013.

Η ιδέα να αντικατασταθεί ένα φθαρμένο ανθρώπινο όργανο με ένα τεχνολογικό προϊόν το οποίο θα εκτελεί την ίδια λειτουργία δεν είναι καινούργια. Έκθεμα στο Μουσείο Αρχαιοανθρωπολογίας Peabody της Βοστώνης το οποίο χρονολογείται από το 1800 π.Χ. αποδεικνύει ότι οι Μάγιας αντικαθιστούσαν τα φθαρμένα δόντια τους με κομμάτια από οστά ζώων τα οποία είχαν λαξέψει για να πάρουν το κατάλληλο σχήμα. Βεβαίως, τα δόντια είναι εύκολη υπόθεση. Το δύσκολο είναι να αντικατασταθούν εσωτερικά όργανα. Πώς να αντικαταστήσει κανείς μια «κουρασμένη» καρδιά; Η ιδέα και μόνο ακούγεται εξωπραγματική. Και όμως! Οι ολοένα αυξανόμενες κλινικές ανάγκες από τη μία και οι τεχνολογικές πρόοδοι από την άλλη οδήγησαν τους επιστήμονες στο να προσπαθήσουν να υλοποιήσουν αυτό το τιτάνιο έργο. Τα τελευταία 50 χρόνια μια σειρά προϊόντων έφθασε στην κλινική, άλλα με μεγαλύτερη και άλλα με μικρότερη επιτυχία.

Κυρίως επρόκειτο για συσκευές οι οποίες στόχευαν να ξεκουράσουν την καρδιά εν αναμονή μοσχεύματος, αν και υπήρξαν και κάποιες πιο φιλόδοξες προσπάθειες. Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που εμφάνισαν αυτές οι συσκευές ήταν η δημιουργία θρόμβων (η οποία οδηγεί σε εγκεφαλικά επεισόδια – και όχι μόνο), ενώ σοβαρότατο πρόβλημα ήταν και το μέγεθος των ίδιων των συσκευών αλλά και των εξαρτημάτων που τις συνόδευαν (τα μεγέθη ήταν τέτοια που περιόριζαν την κινητικότητα των ασθενών).

Τα προβλήματα αυτά φαίνεται να έχει ξεπεράσει γαλλική εταιρεία η οποία προτίθεται, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, να δοκιμάσει μια νέα τεχνητή καρδιά σε 4-6 ασθενείς μέσα στο 2012. Οι ασθενείς θα επιλεγούν μεταξύ ατόμων που πάσχουν από καρδιακή ανεπάρκεια τελικού σταδίου και για τους οποίους δεν θα υπάρχει συμβατό μόσχευμα. Εφόσον αυτή η πρώτη κλινική δοκιμή αποδειχθεί επιτυχής, θα υπάρξει μια ευρύτερη, με στόχο η τεχνητή καρδιά να βγει στην αγορά στα τέλη του 2013.

«ΠΑΙΔΙ» ΤΟΥ ΚΑΡΠΕΝΤΙΕ Η ΝΕΑ ΚΑΡΔΙΑ

Η τεχνητή καρδιά (κάτω δεξιά) έχει σχεδιαστεί να μοιάζει πολύ με την καρδιά ενός δότη (πάνω δεξιά). Το μόσχευμα (τεχνητό ή δότη) προσαρμόζεται στους κόλπους της καρδιάς του ασθενούς και στη συνέχεια συνδέονται τα μεγάλα αγγεία (αριστερά)Αν το παραπάνω χρονοδιάγραμμα ακούγεται πολύ σύντομο για ένα τέτοιο επίτευγμα, στην πραγματικότητα δεν είναι: η προσπάθεια της γαλλικής εταιρείας να δημιουργήσει μια τεχνητή καρδιά για μεταμόσχευση έχει ξεκινήσει πριν από 20 χρόνια. Για την ακρίβεια η εταιρεία, η οποία ονομάζεται Carmat, συστάθηκε με στόχο τη δημιουργία τής εν λόγω καρδιάς. «Ψυχή» της εταιρείας είναι ο Αλέν Καρπεντιέ (Alain Carpentier), διάσημος Γάλλος καρδιοχειρουργός, πρόεδρος σήμερα της Ακαδημίας Επιστημών της χώρας του, αλλά και αποδέκτης του Βραβείου Lasker. Ο Καρπεντιέ δεν έλαβε την εξαιρετική τιμητική διάκριση, η οποία συχνά είναι προπομπός του βραβείου Νομπέλ, για «ψύλλου πήδημα»: είναι ο άνθρωπος που επινόησε τεχνητές καρδιακές βαλβίδες με αντιθρομβωτική δράση. Οι βαλβίδες αυτές έχουν ως σήμερα μεταμοσχευθεί σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο ασθενείς οι οποίοι δεν χρειάζεται να παίρνουν αντιθρομβωτική αγωγή μετά την επέμβασή τους.

Αλλά από τη δημιουργία βαλβίδας ως τη δημιουργία καρδιάς η απόσταση είναι τεράστια. Ετσι, στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ο Καρπεντιέ ζητεί την υποστήριξη του Jean-Luc Lagardere του οποίου η εταιρεία Matra ασχολείται με την αεροναυπηγική. Η Carmat δημιουργείται με κεφάλαια του Lagardere και στελεχώνεται με ανθρώπινο δυναμικό της Matra, κρατώντας αρχικά μυστικούς τους στόχους της. Το 2010, μετά τη δημιουργία αρκετών πρωτοτύπων που βαθμηδόν γίνονται μικρότερα, ελαφρύτερα και λιγότερο ενεργοβόρα, η εταιρεία ανακοινώνει ότι η τεχνητή καρδιά της είναι έτοιμη. Πρόκειται για ένα τεχνολογικό θαύμα 900 γραμμαρίων και 0,75 λίτρων, το οποίο λειτουργεί με μόλις 27 watt. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων της Carmat, οι προδιαγραφές αυτές καθιστούν την καρδιά ικανή να εξυπηρετήσει τη μεγάλη πλειονότητα των ασθενών.

Η ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ

99,5% του αίματος στις κοιλίες ανανεώνεται με κάθε 5 χτύπους της τεχνητής καρδιάς. 2-2,5 ώρες θα διαρκεί η μεταμόσχευση της τεχνητής καρδιάς, χρόνος που απαιτείται και για μεταμόσχευση του οργάνου από δότη. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για ολόκληρη καρδιά, καθώς δεν περιλαμβάνει κόλπους (οι κόλποι είναι τα δύο πάνω διαμερίσματα της τετράχωρης καρδιάς μας τα οποία δέχονται το αίμα που στη συνέχεια προωθούν στις κοιλίες...). Κατά τη διάρκεια της μεταμόσχευσης ο καρδιοχειρουργός θα κληθεί να διατηρήσει τους κόλπους του ασθενούς και πάνω τους να στερεώσει τη συσκευή. Αυτή περιλαμβάνει δύο κοιλίες και τέσσερις βαλβίδες οι οποίες λειτουργούν ακριβώς όπως αυτές της καρδιάς. Έτσι, μέσω της πρώτης βαλβίδας η δεξιά κοιλία θα δέχεται από τον αντίστοιχο κόλπο το αίμα που δεν έχει πια οξυγόνο. Μέσω της δεύτερης βαλβίδας το αίμα αυτό θα οδηγείται στην πνευμονική αρτηρία και από εκεί στους πνεύμονες. Επιστρέφοντας οξυγονωμένο από τους πνεύμονες το αίμα θα φθάνει στον αριστερό κόλπο του ασθενούς και μέσω της τρίτης βαλβίδας θα περνά στην αριστερή κοιλία, η οποία θα το σπρώχνει προς την αορτή μέσω της τέταρτης βαλβίδας...

http://neoskosmos.com