Θεσσαλία: «Βάλτωσαν» τα μεγάλα έργα...

* Μεγαλώνουν η ανησυχία και οι στρατιές ανέργων στις ουρές του ΟΑΕΔ
Του Γιώργου Ρούστα
Στο κόκκινο βρίσκονται, ελέω μνημονίου και όχι μόνο όλα τα μεγάλα έργα που θα δώσουν μια αναπτυξιακή τροχιά στη Θεσσαλία και τον νομό Λάρισας, με αποτέλεσμα ουδείς να γνωρίζει τι μέλλει γενέσθαι. Οι επιπτώσεις είναι πολλές, τόσο από πλευράς ποιότητας ζωής, όσο από πλευράς εργατικού δυναμικού, αφού στις στρατιές των ανέργων έχουν ...

προστεθεί και όσοι απασχολούνταν στα εργοτάξια. Σε συνδυασμό με την απώλεια των Μεσογειακών Αγώνων, όλοι γινόμαστε μάρτυρες μιας στάσιμης κατάστασης και μιας συνεχιζόμενης αναβολής σε όλα τα μεγάλα έργα που αφορούν στην ανάπτυξη της Θεσσαλίας.
Η εκτροπή του Αχελώου σταμάτησε. Έργο πνοής για το Θεσσαλικό Κάμπο.
Ο Ε 65, ένα έργο που θα έβγαζε τη Δυτική Θεσσαλία από την απομόνωση, πήρε αναβολή επ’ αόριστον.
Στην ίδια κατάσταση σχεδόν, αλλά διάφορες συγκυρίες μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε περισσότερο, βρίσκεται ο δρόμος Λάρισας –Τρικάλων και η περίφημη σήραγγα των Τεμπών.
Πιο αναλυτικά:
Ο Ε-65
Η πρώτη κρυάδα για τη Θεσσαλία ήρθε τον περασμένο Μάρτιο, όταν διακόπηκαν οι εργασίες στον οδικό άξονα της Κεντρικής Ελλάδας, γνωστό ως Ε-65. Τα προβλήματα είχαν ξεκινήσει από το 2010, οπότε αποχώρησε η πρώτη -των τριών- κατασκευαστική εταιρία της κοινοπραξίας, με αποτέλεσμα να απολυθούν οι 700 από τους 1000 συνολικά εργαζόμενους, ενώ φέτος σταμάτησε τις εργασίες της και η τρίτη εταιρία. Οι περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, ελέω Μνημονίου, αλλά και η διακοπή της χρηματοδότησης εκ μέρους Τραπεζών, οι οποίες ζητούν επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων, έχουν αφήσει χιλιόμετρα του έργου ημιτελές.
Οι Τράπεζες αποφάσισαν να σταματήσουν τη χρηματοδότηση, στηριζόμενες σε προβλεπόμενη αναφορά στη σύμβαση ότι μπορούν να το κάνουν από αιφνίδιο οικονομικό γεγονός, όπερ και εγένετο.
Το έργο χωρίζεται σε τρεις εργολαβίες, από Λαμία ως Δομοκό (οι εργασίες προχώρησαν σε πολύ μικρό ποσοστό, για λόγους οικονομικούς και απαλλοτριώσεων), από Καρδίτσα-Τρίκαλα, όπου οι εργασίες σταμάτησαν στο 65% της προόδου και τέλος από Καλαμπάκα ως Εγνατία, όπου οι εργασίες λόγω εμπλοκής του ΣτΕ δεν ξεκίνησαν καθόλου.
Στο κομμάτι ορεινή Καρδίτσα-Τρίκαλα δραστηριοποιήθηκαν κυρίως δύο εταιρίες, οι οποίες αντιμετώπισαν πολλά προβλήματα με την αρχαιολογική υπηρεσία. Μία Ισπανική, το εργοτάξιο της οποίας βρίσκεται στην Καλαμπάκα και απασχολούσε 500 περίπου εργάτες και η ΤΕΡΝΑ που εργάστηκε περισσότερο στο κομμάτι Καρδίτσα-Τρίκαλα. Όσον αφορά στην τρίτη εργολαβία που κόλλησε στα γρανάζια του ΣτΕ, υπήρχε η πρόβλεψη, όταν θα τελείωνε το υπόλοιπο κομμάτι να εξετάζονταν η περίπτωση της εναλλακτικής χάραξης ή η βελτίωση του υφιστάμενου οδικού δικτύου.
ΣΤΑ ΤΕΜΠΗ
Στο μεγαλύτερο αυτή τη στιγμή οδικό έργο της χώρας, αυτό της κατασκευής της σήραγγας των Τεμπών, οι εργασίες μπορεί να μην έχουν σταματήσει εντελώς, ωστόσο έχουν περιοριστεί σημαντικά.
Λίγες μόνο μέρες μετά τη γιορτή με σαμπάνιες για τη διάνοιξη της μεγαλύτερης των σηράγγων, η μία εκ των τριών της κοινοπραξίας, κατασκευαστική εταιρία, ανακοίνωσε «προσωρινή απόλυση» 250 εργαζομένων, ενώ οι εργαζόμενοι άλλης εταιρίας έχουν μείνει απλήρωτοι από τον περασμένο Μάρτιο. Πρόκειται για 130 υπαλλήλους, από τους οποίους οι μισοί βρίσκονται πλέον σε επίσχεση εργασίας, ενώ σε τηλεφωνική παρέμβαση που έκανε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κων. Αγοραστός προς τον διευθυντή της εταιρίας εισέπραξε την απάντηση ότι «στις δυνατότητες της εταιρίας είναι να καταβάλλει άμεσα έναν μισθό, αλλά δεν μπορεί να εγγυηθεί και για τους υπόλοιπους».
Η παραχωρησιούχος εταιρία επιρρίπτει την ευθύνη στις Τράπεζες που δανειοδοτούν το έργο και έχουν σταματήσει την εκταμίευση των δανείων από τον Νοέμβριο του 2010 θεωρώντας το μη βιώσιμο. Κι αυτό -όπως ισχυρίζεται- «συμβαίνει πρωτίστως εξαιτίας της μείωσης των εσόδων από τα διόδια που οφείλεται στη δραστική μείωση της κυκλοφορίας, στη συνεχιζόμενη και αδικαιολόγητη άρνηση πληρωμής διοδίων κυρίως από επαγγελματίες (επί της ήδη μειωμένης κυκλοφορίας), στη μη εφαρμογή της συμβατικά προβλεπόμενης αύξησης διοδίων κατά 33% στις αρχές του έτους, στην καθυστέρηση των απαλλοτριώσεων, στην καθυστέρηση της κάλυψης οικονομικών υποχρεώσεων από το Δημόσιο όπως επιστροφές ΦΠΑ, αποζημίωση για την μη είσπραξη διοδίων στο Αιγίνιο, ΛΕΑ κ.ά.».
Οι διαπραγματεύσεις με το Δημόσιο και τις τράπεζες συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς μέσα σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τη χώρα. Η Εταιρία ευελπιστεί να επιτευχθεί η κοινή συμφωνία με τις Τράπεζες, ώστε να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση, που συνεπάγεται τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου το συντομότερο δυνατό.
Οι ρυθμοί εκτέλεσης των εργασιών κατασκευής των Νέων Τμημάτων έχουν περιοριστεί από τον Ιούνιο του 2011 και σε κάποια σημεία έχουν διακοπεί.
Αναλυτικότερα, στην Σήραγγα Τ1 (Ευαγγελισμός), οι εργασίες πολιτικού μηχανικού στο βόρειο μέτωπο βρίσκονται στα τελειώματα, ενώ σταμάτησαν και στα δύο μέτωπα οι εργασίες Η/Μ εγκαταστάσεων.
Στη Σήραγγα Τ2 (Τέμπη), συνεχίζονται οι εργασίες στο νότιο μέτωπο που αφορούν στην τελική επένδυση, ενώ όλες οι υπόλοιπες εργασίες και στα δύο μέτωπα έχουν σταματήσει.
Για τη Σήραγγα Τ3 (Πλαταμώνας) τέλος, συνεχίζονται οι εργασίες στο νότιο μέτωπο που αφορούν στην εκσκαφή και τελική επένδυση, ενώ έχουν διακοπεί οι εργασίες στο βόρειο μέτωπο.
Οι εργασίες Ανοικτής Οδοποιίας από τον Ευαγγελισμό έως τη Σκοτίνα, σε όλα τα εργοτάξια επίσης έχουν διακοπεί.
Κανονικά ωστόσο και χωρίς καμία διακοπή συνεχίζεται η λειτουργία (24ωρες περιπολίες, διαχείριση συμβάντων κ.λπ.) και η τακτική συντήρηση (καθαρισμός, πράσινο, στηθαία ασφαλείας κ.λπ.) του αυτοκινητόδρομου που διαχειρίζεται η «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου».
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ- ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Είναι το μοναδικό έργο, αυτήν την στιγμή, στο οποίο φαίνεται «φως στο τούνελ», καθώς μόλις προχθές ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός ανακοίνωσε πως «η πρώτη εργολαβία (από τις συνολικά τρεις), θα υπογραφεί στις 22 Ιουλίου και αφορά στο κομμάτι από το 37ο χλμ. του δρόμου (ξεκινώντας από Λάρισα) μέχρι την παράκαμψη στο ύψος του Μεγαλοχωρίου, καθώς και την κατασκευή παράπλευρων οδών καθώς επίσης και γέφυρας του Πηνειού στο Κουτσόχερο.
Η δεύτερη εργολαβία αφορά στην παράκαμψη της Φαρκαδόνας και η τρίτη στην κατασκευή ανισόπεδων κόμβων σε Αμυγδαλέα, Ραχούλα, Μάνδρα και Ζάρκο, χωρίς μέχρι στιγμής να υπάρχουν δεσμεύσεις για τη χρηματοδότησή τους.
Ο ΑΧΕΛΩΟΣ
Στα γρανάζια του ΣτΕ έχει μπλέξει ένα ακόμη έργο, αυτό του Αχελώου, αν και έχουν δαπανηθεί πολλά χρήματα από τον Ελληνα φορολογούμενο, όλα αυτά τα χρόνια για την εκτροπή του ποταμού που θα ξεδιψάσει τη Θεσσαλία.
Αυτή τη στιγμή τα έργα βρίσκονται στο 80% της προόδου, και για να μην υπάρχουν προβλήματα, όλη η προσπάθεια των τοπικών φορέων εστιάζεται στην εξασφάλιση της πίστωσης για την ολοκλήρωση της εσωτερικής επένδυσης, μήκους 17,5 χλμ. στη σήραγγα της Δρακότρυπας, η οποία θα μεταφέρει το νερό από την Αιτωλοακαρνανία στη Θεσσαλία. Ήδη ο πρώην υπουργός Υποδομών κ. Ρέππας ενέκρινε το ποσό των 8 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της σήραγγας. Σε δεύτερη φάση στόχος των Θεσσαλών είναι το φράγμα της Συκιάς, που ουσιαστικά θα βάλει το νερό στο αυλάκι. Ακολούθως και σε πολύ μακρινό ορίζοντα, προβλέπεται η κατασκευή των απαραίτητων παράλληλων έργων.
Εκτός από το οικονομικό σκέλος, το ενδιαφέρον βρίσκεται και στη δικαστική μάχη που δίνεται στο Ευρωδικαστήριο. Πριν από λίγο καιρό συζητήθηκε το μέλλον του έργου εκτροπής του άνω ρου του Αχελώου, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στο Λουξεμβούργο και κυρίως η συμβατότητά του με το κοινοτικό δίκαιο.
Όπως είναι γνωστό, το Συμβούλιο Επικρατείας, με την υπ’ αριθμόν 3053/2009 απόφασή του, ανέστειλε την έκδοση απόφασης και υπέβαλε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 14 προδικαστικά ερωτήματα, με τα οποία και ζητά από το Δικαστήριο να αποφανθεί αν οι διατάξεις του Ν. 3481/2006, με βάση τις οποίες συνεχίζεται η εκτέλεση του έργου της εκτροπής του άνω ρου του Αχελώου προς τη Θεσσαλία, είναι συμβατές με το κοινοτικό δίκαιο. Παρόντες στη διαδικασία ήταν ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας και πρόεδρος της ΠΑΣΕ για τον Αχελώο Κώστας Αγοραστός, ο δήμαρχος Λαρισαίων Κώστας Τζανακούλης εκ μέρους της ΤΕΔΚ, αλλά και οι νομικοί σύμβουλοι, που ανέπτυξαν τη θεσσαλική επιχειρηματολογία.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναμένεται να εκδοθεί σε 6 με 8 μήνες. Εν συνεχεία, θα σταλεί στο ΣτΕ το οποίο και θα ορίσει νέα δικάσιμο (που πάντως θα καθυστερήσει αρκετούς μήνες), προκειμένου να τελεσιδικήσει για το θέμα.
www.eleftheria.gr