Της Πόπης Διαμαντάκου
Είναι µια ερώτηση που αιφνιδίως έχει ενταχθεί µεταξύ των συνηθισµένων, που θέτουν στους καλεσµένους τους τα παντός είδους πρωιναδοµεσηµεριανοαπογευµατινάδικα «“Αγανακτισµένους” πήγες;»
Οι απαντήσεις στο µόνιµο ερώτηµα των... ηµερών «πας πλατεία;» ποικίλλουν. Αλλοι αισθάνονται αίφνης άβολα,το βλέπεις, που δεν έχουν να δηλώσουν κάτι εντυπωσιακά αγωνιστικό: «Ναι, πέρασα µια βόλτα, στην αρχή, µετά είχα και τις πρόβες στο θέατρο» – αν είναι ηθοποιοί, σαν να πρέπει να δικαιολογηθούν που δεν βρέθηκαν στην πρώτη γραµµή.
Αλλοι πάλι είναι οι συνειδητοποιηµένοι σαν τον Τζώνυ Καληµέρη των καναλικών προγραµµατισµών και της γιουροβιζιονικής ειδίκευσης, που ευθαρσώς είπε ότι «υπηρετώ το σύστηµα, είµαι ενταγµένος σε αυτό, θα ‘ταν υποκρισία να πάω» ή σαν τον Αντώνη Κανάκη του «Ράδιο Αρβύλα» που δήλωσε ότι πήγε «την πρώτη µέρα, αλλά ορισµένοι µόλις τον είδαν ήθελαν να φωτογραφηθούν µαζί του και δεν αισθάνθηκε άνετα» και γι’ αυτό δεν ξαναπήγε. Εθεσε έτσι µια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα διάσταση για τη συµπεριφορά και τη νοοτροπία ενός πλήθους που διαφέρει από οποιαδήποτε άλλη αγωνιστική µαζικότητα του παρελθόντος.
Τότε που η διεκδίκηση ήταν τόσο παθιασµένη που διαλυόταν οποιαδήποτε άλλη επιθυµία του «εαυτού».
Υπάρχουν και άλλοι που δεν θα κατέβαιναν έτσι κι αλλιώς, γιατί δεν έχουν λόγο να το κάνουν, αλλά βρίσκουν µια ωραία ευκαιρία να ενισχύσουν το ίµατζ τους µε φράσεις όπως «πέρασα µια φορά, αργά, αλλά δεν θα ‘θελα να πει ο κόσµος ότι κατεβαίνω για να εκµεταλλευτώ οτιδήποτε, επειδή είµαι γνωστή», όπως είπε η Μιµή Ντενίση, για παράδειγµα, στο σαββατοκυριακάτικο κουτσοµπολάδικο του Alter. Βρέθηκαν και αρκετοί άλλοι που διατύπωσαν παρόµοια άποψη.
Σηµασία έχει ότι η υπόθεση «πλατεία» έχει ενταχθεί στις τηλεοπτικές κουβεντούλες µεταξύ ερωτήσεων για συνταγές µαγειρικής, νέους έρωτες και πού θα πάτε διακοπές το καλοκαίρι, σαν ένα must των καιρών. Λες και το «πήγα “Αγανακτισµένους”» ή «δεν πήγα» προσθέτει ένα ακόµη στοιχείο στην «ταυτότητα» του καλεσµένου και µάλιστα προσδίδοντάς της έναν αέρα φρεσκαδούρας και επαφής µε την πραγµατικότητα που έχουν διαµορφώσει οι καιροί. Ιδίως για διασηµότητες που απασχολούν µε την προσωπική τους ζωή, φωτογραφίζονται οιίδιες και τα παιδιά τους, κάνουν σόου τους γάµους τους και αγωνιούν για τη γωνία φωτισµού του προσώπου τους, η υπόθεση «πλατεία» µοιάζει σαν ευκαιρία µιας «γέφυρας» µε µια δυσνόητη και σχεδόν αδιαµόρφωτη πραγµατικότητα, που δηµιουργεί τον φόβο ότι δεν ελέγχεται µε τις παραδοσιακές µεθόδους του µάρκετινγκ. Πάντως, όποια υφή και στόχο κι αν έχει αυτή η διαρκής πρωιναδικοµεσηµεριανάδικη αναφορά στην «πλατεία», είτε πρόκειται για σεβασµό στη λαϊκή έκφραση ή απλώς για λατρεία του «µαζικού», στην τυφλή θωπεία του οποίου άλλωστε έχουν στηρίξει την καριέρα τους πάµπολλες τηλεοπτικές διασηµότητες, αναπόφευκτα την αφυδατώνει από τα πολιτικά και ανθρώπινα χαρακτηριστικά της. Γιατί αυτή είναι η λειτουργία της τηλεόρασης. Και ιδίως αυτού του είδους, που µετατρέπειτα πάντα σε καταναλωτικά προϊόντα, από έννοιες του ανθρωπισµού και της φιλανθρωπίας, µέχρι πολιτικές κινήσεις. Αυτά είναι τα όριά της.
Υπήρχε µια παλιά γαλλική διαφήµιση ενός εµπορικού καταστήµατος, που έγραφε σε µεγάλες αφίσες κάτω από ένα ωραίο χαµογελαστό πρόσωπο:
«Στο κατάστηµα τάδε είµαι ο εαυτός µου». Με ένα πουκάµισο ή ένα ταγιέρ από το συγκεκριµένο κατάστηµα υποτίθεται ότι αποκτούσε κάποιος «υπόσταση» και µαζί συµµετοχή στο πανηγύρι – τότε – της δαπάνης για να αποκτήσει και αυτός «ό,τι όλοι οι υπόλοιποι». Είναι η αντίληψη του καταναλωτισµού. Αυτή που αφαιρούσε την επίπονη διαδικασία από οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα και επιλογή, για να προσφέρει το τελικό στάδιο, την επίτευξη της φαντασίωσης, µε την εικονική ένταξη σε ένα σύνολο.
Ηταν επόµενο να συµβολοποιηθεί η «πλατεία». Αλλωστε ο όγκος και ο ξεχωριστός ειρηνικός της χαρακτήρας διαµορφώθηκαν σε πολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς εντάχθηκε δυναµικά στο πλάνο των πολιτικών εξελίξεων των τελευταίων ηµερών. Αλλο όµως οι διεργασίες που συµβαίνουν εκεί, στον τόπο της διαµαρτυρίας των πολιτών, ακόµη προς διερεύνηση και αυτές, και άλλο οι συµβολισµοί που αποκτά ερήµην της µέσα από τους όρους µιας τηλεοπτικής κουβεντούλας µεταξύ ζωδίων και µαγειρικής, για να συµπληρώσει το κουτσοµπολίστικο multiple choice συνεντευξιαζόµενων και παρουσιαστών, οι οποίοι την ταυτίζουν εν τέλει µε την τηλεθέαση.
TAΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου