«1821» χωρίς πατριωτικές κορόνες...

ΤΟΥ ΚΟΣΜΑ ΒΙΔΟΥ
Κάθησα να παρακολουθήσω το πρώτο επεισόδιο του «1821», του πολυδιαφημισμένου ιστορικού ντοκυμαντέρ της τηλεόρασης του Σκάι, χωρίς ιδιαίτερη όρεξη: κάτι η προχωρημένη ώρα (Τρίτη, 11 το βράδυ), κάτι η προκατάληψή μου ότι θα ακούσω μια από τα ίδια- έναν θούριο για το μεγαλείο του ελληνικού έθνους που όλοι το εχθρεύονται και όλοι το αδικούν-, κάτι ο χαρακτηρισμός του ως «δραματοποιημένου ντοκυμαντέρ», είδος που έχει κακοπέσει στην ελληνική τηλεόραση... Η μοναδική από τις ενστάσεις μου που παραμένει είναι το θέμα της ώρας: η παραγωγή αδικείται όταν προβάλλεται τόσο αργά, τότε που οι περισσότεροι τηλεθεατές επιζητούν κάτι ελαφρύ για να ψυχαγωγηθούν ή έχουν ήδη «δύσει» στον καναπέ τους μπροστά στην ανοιχτή τηλεόραση. Κατά τα άλλα, το «1821», όπως τουλάχιστον φάνηκε από το πρώτο επεισόδιό του, είναι...μια σειρά που αξίζει να δούμε όλοι, ανεξαρτήτως ηλικίας. Οχι μόνο για το υψηλής ποιότητας εικαστικό μέρος της αλλά και για όσα λέει. Επειδή επιχειρεί να ρίξει μια τεκμηριωμένη ματιά στην αληθινή ιστορία μας, πέρα από εθνικούς μύθους και πατριωτικές κορόνες. Επειδή αποτολμά μια πιο στοχαστική και ειλικρινή ανάγνωσή της. Με πολύτιμους συμβούλους τους καθηγητές Θάνο Βερέμη και Ιάκωβο Μιχαηλίδη και (εξαιρετικό) παρουσιαστή τον συγγραφέα Πέτρο Τατσόπουλο, το «1821», εμφανώς επηρεασμένο από αντίστοιχα ντοκυμαντέρ του ΒΒC, μας ταξιδεύει στις τοποθεσίες όπου διαδραματίστηκαν τα σημαντικότερα γεγονότα της Επανάστασης: όχι για να αποθεώσει το ηρωικό έθνος αλλά για να φωτίσει ακόμη και σκοτεινές πλευρές του (ουδείς λαός αναμάρτητος, όπως εύστοχα διαπίστωσαν οι προσκεκλημένοι της συζήτησης που ακολούθησε την προβολή του πρώτου επεισοδίου), να πει με απλό τρόπο αλήθειες που σπάνια προβάλλουμε. Για να αποκαλύψει, να ενημερώσει, ακόμη και για να ενοχλήσει.

Παρακολουθώντας το με διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον σκέφτηκα για άλλη μία φορά πόσο «φάλτσα» ακούγεται η δεδηλωμένη πρόθεση του υπουργείου Παιδείας να καταργήσει το μάθημα της Ιστορίας από τη Β΄ και τη Γ΄ λυκείου και να το εντάξει μόνο ως μάθημα επιλογής στο λύκειο θεωρητικής κατεύθυνσης. Ανθρωπος που δεν γνωρίζει την ιστορία του, που δεν μπορεί να τοποθετήσει τον εαυτό του στον χώρο και στον χρόνο, είναι καταδικασμένος να ζει χωρίς ρίζες, χωρίς ταυτότητα, κατά συνέπεια χωρίς ελπίδα. Αυτή ακριβώς, την ελληνική ταυτότητά μας (και το πώς διαμορφώθηκε), αναζητεί το «1821» μέσα από την επιστημονική έρευνα. Μήπως θα πρέπει και το κράτος να αρχίσει να σκέφτεται, αντί να καταργήσει το μάθημα της Ιστορίας, να το αναβαθμίσει (απαλλάσσοντάς το από τις αγκυλώσεις και τις παρερμηνείες, ηθελημένες ή μη, του παρελθόντος) και να το κάνει πιο θελκτικό για τους μαθητές και τους σπουδαστές; Γιατί, όποια και αν είναι η επαγγελματική κατεύθυνση που θα πάρουν, θεωρητική ή πρακτική, όλοι όχι απλώς δικαιούνται αλλά πρέπει να γνωρίζουν. Για να μπορούν να πορευθούν ως συνειδητοί φορείς της εθνικής ταυτότητας. Την ίδια στιγμή ελπίζω το διψασμένο για ποιότητα κοινό το οποίο με θέρμη αγκάλιασε «Το νησί» να στηρίξει και αυτή τη σημαντική προσπάθεια της τηλεόρασηςκαι δη της ιδιωτικής, που μας έχει συνηθίσει στην ευκολία και στη φθήνια. (Τη σκηνοθεσία του «1821» υπογράφουν οι Γιούρι Αβέρωφ,Νίκος Νταγιαντάς,Λευτέρης Χαρίτος και Ανδρέας Αποστολίδης).

Στη μία εκπομπή δήλωσε ότι δεν είναι λεσβία. Στην άλλη αποκάλυψε ότι κακοποιήθηκε ως παιδί. Στην παράλλη σύστησε στο πολυπληθές κοινό της την άγνωστη μέχρι πρότινος ετεροθαλή αδελφή της. Ο,τι μπορεί κάνει για να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας η υπερεκτιμημένη, κατά τη γνώμη μου, Οπρα Γουίνφρι, ειδικά τώρα που έχει δικό της κανάλι. Δείχνοντας, ως πρωτοπόρος της σύγχρονης τηλεοπτικής δημοσιογραφίας, τον δρόμο στις επίδοξες Οπρα: αν δεν ξεπουλήσεις την προσωπική ζωή σου, προκοπή δεν βλέπεις...
on air BHMA