Η Ευρώπη αντιμετωπίζει ένα βαρύ κύμα ψύχους και μια βαρειά κρίση χρέους. Και ο δημοσιογράφος των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς Γκίντεον Ράχμαν αποφάσισε την περασμένη εβδομάδα να κάνει ένα διάλειμμα ταξιδεύοντας στο Ντουμπάι για τη σύνοδο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Αλλά ούτε... εκεί μπόρεσε να ξεφύγει εντελώς από τα βάσανα της Ευρώπης. Γιατί η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι αν καταρρεύσει η ευρωζώνη, θα υποστεί ισχυρό πλήγμα ολόκληρος ο κόσμος.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση στο σύνολό της συνιστά ουσιαστικά τη μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη. Μια κρίση των τραπεζών ή του χρέους στην Ευρώπη θα ήταν ουσιαστικά το δεύτερο σκέλος μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης που ξεκίνησε με την κατάρρευση της Lehman Brothers, πριν από δύο χρόνια. Οσοι έχουν καλές ιστορικές γνώσεις θα θυμούνται ότι η Ύφεση ξεκίνησε μεν στις Ηνωμένες Πολιτείες με το κραχ του 1929, αλλά επιδεινώθηκε με την εκδήλωση μιας τραπεζικής κρίσης στην Ευρώπη δύο χρόνια αργότερα.
Τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν κι αυτά προβλήματα χρέους. Πέρυσι τέτοια εποχή, οι αγορές αναστατώθηκαν από την κρίση στο Ντουμπάι, το οποίο ενισχύθηκε με 10 δισεκατομμύρια δολάρια από τον πλουσιότερο γείτονά του, το Αμπου Ντάμπι.
Στη συνέχεια, όμως, η περιοχή του Κόλπου ανέκτησε την ισορροπία της. Οι πύργοι που κυριαρχούν στον ουρανό του Ντουμπάι εξακολουθούν να είναι άδειοι, αλλά λίγοι μιλούν για τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης του χρέους σε όλο τον Κόλπο. Στην περιοχή επικρατεί αισιοδοξία, που μεγάλωσε ακόμη περισσότερο μετά την απόφαση να ανατεθεί στο Κατάρ η διοργάνωση του Μουντιάλ του 2022.
Κι έτσι, οι Ευρωπαίοι που βρέθηκαν στο Ντουμπάι για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ασχολήθηκαν με τη δική τους κρίση. Συνήθως οι μη Ευρωπαίοι κλείνουν τα αυτιά τους και τρέχουν στον μπουφέ όταν ακούνε τις λέξεις «Συνθήκη της Λισαβώνας» και «Σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης». Αλλά αυτή τη φορά τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Ολόκληρος ο κόσμος θέλει να βρει η Ευρώπη μια έξοδο από τον οικονομικό της λαβύρινθο.
Μεταξύ των ειδικών στο Ντουμπάι, ελάχιστοι πίστευαν ότι με τη διάσωση της Ιρλανδίας θα δοθεί τέλος στην ευρωπαϊκή κρίση. Αρκετοί εξέφρασαν την άποψη ότι η ευρωζώνη θα διαλυθεί. Μια τέτοια προοπτική, εκτός του ότι είναι ανεπιθύμητη στην Ευρώπη, ανησυχεί και τους επενδυτές του Κόλπου και των αναδυόμενων ασιατικών δυνάμεων. Πολλοί είχαν ελπίσει ότι το ευρώ θα αποτελούσε μια εναλλακτική λύση έναντι του δολαρίου και ένα ασφαλές καταφύγιο για τα χρήματά τους. Τώρα, όμως, η ευρωζώνη μοιάζει σε πολλούς απ’ αυτούς με μαύρη τρύπα.
Ένα από τα χαρακτηριστικά αυτής της κρίσης είναι ότι ακόμη και οι «ειδικοί» παραδέχονται γρήγορα ότι δεν έχουν απαντήσεις στα περισσότερα από τα σημαντικά προβλήματα. Πώς εξισορροπούνται οι ηθικοί κίνδυνοι από την ενίσχυση των τραπεζών με τους πρακτικούς κίνδυνους από την εγκατάλειψή τους στην τύχη τους; Ακόμη κι αν ήθελε κάποιος να διαλύσει την ευρωζώνη, πώς θα το έκανε; Κι αν ξεκινούσε ακόμη και μια συζήτηση για κάτι τέτοιο, πώς θα αποτρέπονταν η φυγή κεφαλαίων και οι τραπεζικές κρίσεις στις πιο αδύνατες οικονομίες; Αν η απάντηση σε αυτό το πρόβλημα είναι η εκ νέου επιβολή των ελέγχων των κεφαλαίων, πώς συμβιβάζεται κάτι τέτοιο με την ευρωπαϊκή ενιαία αγορά - ή ακόμη και με την ίδια την Ευρωπαϊκή Ενωση;
Οι τεράστιοι κίνδυνοι και δυσκολίες που σχετίζονται με τη διάλυση της ευρωζώνης έχουν ως αποτέλεσμα η συζήτηση να παραμένει σε θεωρητικό επίπεδο. Αν η κρίση του χρέους επεκταθεί στην Πορτογαλία ή την Ισπανία, είναι σαφές ότι οι ευρωπαϊκές αρχές θα αντιδράσουν ξανά οργανώνοντας ένα πακέτο διάσωσης, σε συνεργασία με την ΕΕ και το ΔΝΤ. Μια συνέπεια όμως αυτών των διαδοχικών πακέτων είναι ότι ασκούν πίεση σε χώρες που μετέχουν στον μηχανισμό, αλλά είναι και οι ίδιες υπερχρεωμένες - όπως είναι η Ιταλία και το Βέλγιο. Είναι λοιπόν πιθανό να αντιμετωπίσουν στο μέλλον πρόβλημα και αυτές οι χώρες. Μόνο που η οικονομική ισχύς και υπομονή της Γερμανίας δεν είναι ανεξάντλητες.
Στη χρηματοπιστωτική κρίση της Ευρώπης έχουν αρχίσει τελευταία να αναμιγνύονται και μη Ευρωπαίοι. Ο πρόεδρος της Κίνας Χου Τζιντάο επισκέφθηκε τον περασμένο μήνα την Πορτογαλία και υποσχέθηκε συγκεκριμένα μέτρα για να τη βοηθήσει να περάσει την κρίση. Οι Κινέζοι έχουν προσφερθεί να αγοράσουν και ελληνικά ομόλογα.
Η ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική κρίση παρουσιάζει κινδύνους για μια κινεζική κυβέρνηση. Ταυτόχρονα όμως είναι και μια ευκαιρία να αποκτήσει φίλους και να επηρεάζει καταστάσεις. Εκτός της Κίνας, μια άλλη προφανής πηγή έτοιμου ρευστού είναι η περιοχή του Κόλπου. Και οι χώρες αυτές αναμένεται προσεχώς να δεχθούν πολλούς ευρωπαίους επισκέπτες.
Πηγή: Financial Times
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου