Κοινό «δύο ταχυτήτων»...

Της Πόπης Διαμαντάκου
Πάτος; ∆εν αρκεί η έκφραση για την κατάντια όχι της εγχώριας τηλεόρασης αλλά της παγκόσµιας, που έχει εφεύρει τα πιο ανατριχιαστικά, τα πιο ταπεινωτικά, τα πιο εξευτελιστικά προγράµµατα για την ανθρώπινη προσωπικότητα
Την ίδια εποχή ωστόσο πληθαίνουν και οι σειρές «νέας γενιάς», αµερικανικής κυρίως παραγωγής, που κερδίζουν το τηλεοπτικό κοινό όχι µόνο µε...
την προβολή τους από την τηλεόραση, αλλά είναι πολλοί εκείνοι που «κατεβάζουν» επεισόδια από το Ιντερνετ και τα παρακολουθούν µε πάθος.

Σιγά-σιγά σχηµατίζονται δύο είδη, δύο κατηγορίες κοινού, θα λέγαµε, κοινό «δύο ταχυτήτων», εκείνοπου εγκλωβισµένο στις συνήθειές του, µε χαµηλή ή και µηδενική ιντερνετική χρήση, υποχρεώνεται στην παρακολούθηση σκουπιδιών και εκείνο που πληροφορηµένο, ενεργό καιµε υψηλή, ιντερνετική «µόρφωση» παρακολουθεί και επιλέγει σειρές µε υψηλά στάνταρ παραγωγής. Το «Lost» ήταν ένα µόνο παράδειγµα, που µπορεί να απογοήτευσε τα πλήθη των φανατικών θεατών του µε το πολύπλοκο σενάριο καιτο άδοξο τέλος, αλλά δηµιούργησε µια «γενιά» ιντερνετικής παρακολούθησης σειρών.

Για τους υπόλοιπους, µια νέα φουρνιά ριάλιτι του χειρίστου είδους – ορισµένα προσφέρονται και για ιντερνετικές απολαύσεις – φτάνειτην παγκόσµια τηλεόραση στον πάτο της αισθητικής και τον πολιτισµό στα όριά του (αν δεν τα ‘χει ξεπεράσει και αυτά). Ορισµένα προβάλλονται από ελληνικά κανάλια στις αυθεντικές παραγωγές τους, αµερικανικές και βρετανικές.

Η διαστροφή της φαντασίας
Στον Alpha όπως και στον Σκάι εδώ και καιρό προβάλλεται εκείνο το βρετανικό ανεκδιήγητο ριαλιτοειδές πρόγραµµα, όπου σπίτια που µοιάζουν µε χοιροστάσια από τη βρώµα παραδίδονται στα ικανά χέρια ενός ζεύγους ευτραφών κυριών, που είναι κάτι σαν «οικιακές βοηθοί αµέσου δράσεως». Ντυµένες µε ταγέρ, φορώντας πέρλες και χρυσά κοσµήµατα προς οπτική επιβεβαίωση του ρητού «η καθαριότητα είναι µισή αρχοντιά» προφανώς, γιατί την άλλη µισή σίγουρα δεν τη διαθέτουν, αφού δεν φείδονται κατινιάς και προσβολής που να µην την υπηρετήσουν.

Οι εν λόγω κυρίες µπαίνουν στο σπίτι-χοιροστάσιο και αρχίζουν να σηκώνουν χαλιά για να δείξουν τη βρώµα που φωλιάζει από κάτω, χώνονται σε τουαλέτες για να δείξουντο πουρί, µυρίζουνανενδοίαστες βρώµικα εσώρουχα πεταµένα στο πάτωµα, λες και η ταυτοποίηση της προέλευσης της βρώµας αποτελεί µια διαστροφική ηδονή του νοικοκυρίστικου ενστίκτου. Κατόπιν επιδίδονται σε µαραθώνιο φασίνας, µε τα ταγέρ, τα κοσµήµατα και το χτένισµα - λάχανονα µένουν ανέπαφα καθ’ όλη τη διάρκεια της επίπονης και βρωµερής εργασίας. Το µόνο βέβαιο από όλο αυτό το θέαµα είναι το ακατάβλητο βασίλειο της βρώµας, που περνάει από τα πατώµατα και τους νεροχύτες στα ταγέρ καιτους κότσους των δύο κυριών µαζί µε τον ιδρώτα που θα έχουν χύσει από την προσπάθεια.

Το άλλο ριαλιτοειδές πρόγραµµα, ακόµη πιο εξωφρενικό, θέλει τέσσερις υποψήφιες νύφες νασυµµετέχουν σε έναν διαγωνισµό µεταξύ τους για το ποια θα οργανώσει την καλύτερη τελετή γάµου-των-ονείρων της. Καλεί δε η µια την άλληκαι µετά ψηφίζουν µεταξύ τους την πιο πετυχηµένη γαµήλια παράσταση. Κατινιά, ζηλοφθονία, πανηγυρτζίδικες γαµήλιες υπερβολές, νυφικά-τούρτες, ένα γαµήλιο κιτσαριό άνευ προηγουµένου και κορίτσια που, αντί να απολαµβάνουν την «ωραιότερη ηµέρα της ζωής τους», ζουν µε το άγχος αν θα«βουλώσουν ταστόµατα» των ανταγωνιστριώντους.

Το τραγικό εδώείναι ότι εκείνο το «βλέµµα» των συγγενώνκαι φίλων, που αποτελεί στους πλουµιστούς γάµους τον εφιάλτη του ζευγαριού που παντρεύεται, προεκτείνεται σετηλεπαιχνίδι για να εξοντώσει ολωσδιόλου τη χαρά από τον ανταγωνισµό των ξεκατινιαζόµενων νυφών.

Εφευρέθηκε όµως ακόµη χειρότερο ριάλιτι µε νύφες στην Αµερική, καθώς, όπως διαβάζουµε, βάζει τις µέλλουσες νύφες να αλληλοξεκατινιάζονται για το ποια θα κερδίσει το σούπερ έπαθλο: ένα λίφτιγκ για να είναι «όµορφη» την ηµέρα του γάµου της. Ποτέ άλλοτε η εκµετάλλευση της ανθρώπινης και δη της γυναικείας ανασφάλειας δεν είχε φτάσει σε τέτοιο σηµείο εξευτελισµού της προσωπικότητας. Και ποτέ άλλοτε δεν είχε τόσο ύπουλα υποδαυλιστεί από µια τηλεόραση που επί χρόνια επιβάλλει µοντέλα, προδιαγραφές «οµορφιάς», εικόνες «τέλειας νύφης», ώστε να βρίσκει έτοιµο υλικό για τις αγριότερες αρένες που στήθηκαν ποτέ.

Ολα αυτά συµβαίνουν σε µια εποχή που απαξιώνεται η ανθρώπινη εργασία, ο τοµέας της ανθρώπινηςκαταξίωσης, το µοναδικό πεδίο όπου ο κάθε άνθρωπος µπορούσε να κατακτήσει αυτοπεποίθηση και το δικαίωµα στο όνειρο. Και αναλαµβάνει η τηλεόραση να προσφέρει ψευδαισθήσεις.
ΝΕΑ