Προκλητικός αλλά σπουδαίος...

της Λένας Παγώνη
Τώρα που καταλάγιασε επιτέλους ο ντόρος με τον Κώστα Τσόκλη για τον βιασμό και ησύχασαν όσοι-όσες όρμηξαν να τον κατασπαράξουν. Και το πέτυχαν... Μπορούμε, ίσως, τώρα να μιλήσουμε πιο νηφάλια, όσοι γνωρίζουμε, χρόνια, τον Τσόκλη.

Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν θα...

...ασχοληθούμε με το περιεχόμενο της διένεξης. Πέρασε καιρός και ξέφτισε. Αλλά με τον ίδιο.

Ζήσαμε πολλά μαζί του. Ταξιδέψαμε παρακολουθώντας το έργο του. Μοιραστήκαμε μέρες και νύχτες στην Τήνο. Συγκρουστήκαμε. Αγαπηθήκαμε πολύ.

Γνωρίζουμε πόσο δύσκολος χαρακτήρας είναι. Πόσο ευφυής. Με πόση αγωνία ζει. Μ' αυτό το συνεχές παιχνίδι με το τέλος και το μετά. Πόση δύναμη έχει. Πόσο σκληρός, προσβλητικός, διεισδυτικός είναι με φίλους και εχθρούς. Σαν σκάβει την ψυχή. Δεν ανέχεται το λίγο, το βαρετό, το μέτριο. Ομως, αυτά τα κάνει πάνω απ' όλα στον ίδιο του τον εαυτό.

Εκεί, δικαίωμά του, θα πείτε. Στους άλλους;

Η απάντηση; Μα, είναι καλλιτέχνης. Μεγάλος ζωγράφος. Δημιουργός. Του οποίου, μάλιστα, ο λόγος, όπως μας έχει πείσει στα 80 του, είναι το ίδιο δυνατός με το έργο του. Οι σκέψεις του, οι στοχασμοί του, συχνά, συγκλονίζουν.

Ξεχωριστός. Πρωτοπόρος. Διαφορετικός. Και πώς μπορούσε να ήταν αλλιώς; Πώς να μην είναι ο Τσόκλης προκλητικός; Αντισυμβατικός; Τολμηρός; Ανατρεπτικός; Αλλά και περίεργος, κακός, δηκτικός. Το περίεργο θα ήταν να μην ήταν...

«Θα ήθελα να με θυμάστε σαν έναν άνθρωπο, που αιμορραγεί μπροστά στα γεγονότα, που δεν μπορεί να επηρεάσει, που κλαίει για ικανότητες που αχρηστεύονται, που θυμώνει δικαίως ή αδίκως μπροστά σ' έναν κόσμο που δεν κατανοεί και με έναν Θεό που δεν αναγνωρίζει, γιατί δεν έτυχε ποτέ να τον συναντήσει...», λέει κι ο λόγος του είναι λυγμός.

Ο Τσόκλης ολόκληρος ό,τι κάνει, ό,τι λέει είναι κομμάτι της τέχνης του. Θυμώνεις με την τέχνη; Ναι. Διαφωνείς; Ναι.

«Η τέχνη, άλλωστε», ο ίδιος λέει, «παράγει αισθήματα, αν είναι τέχνη». Καλά. Κακά. Ασχημα. Ισως απογειώνεσαι ή γίνεσαι κι έξω φρενών. Λοιπόν;

Δεν είναι αυτονόητο; Οπως αυτονόητος, όμως, είναι ο σεβασμός στον καλλιτέχνη...
Προσωπική ματιά-Ελευθεροτυπία