Δεκαπενταύγουστος, ο ερχόµενος...

Του Θανάση Θ. Νιάρχου
Eνας φίλος συνηθίζει να λέει, ανήµερα τον Δεκαπενταύγουστο, γύρω στις 4 µε 5 το απόγευµα: «Αυτό ήταν, τέλειωσε, πάει και ο Δεκαπενταύγουστος». Το λέει µε τροµερή ανακούφιση, για κάτι που ενώ αναµενόταν ως ξεχωριστό και σπουδαίο δεν προέκυψε τελικά, ωστόσο εµείς...
εξακολουθούµε να υπάρχουµε, να ζούµε, χωρίς την αίσθηση πως κάτι χάσαµε. Αν το καλοπροσέξουµε, από τις αρχές Ιουλίου, ο Δεκαπενταύγουστος ειδικά αναµένεται ως µια ηµεροµηνία που θα σηµάνει µια µεγάλη αλλαγή για τη ζωή µας, πως περικλείνει κάτι σηµαντικό που οπωσδήποτε θα συµβεί, έστω και αν δεν γνωρίζουµε τι ακριβώς είναι.

Γι’ αυτό και όσοι έχουν οργανώσει – για λόγους ανωτέρας βίας – τις «διακοπές» τους µετά τον Δεκαπενταύγουστο, αντιµετωπίζονται ή λογαριάζουν οι ίδιοι τον εαυτό τους ως υποδεέστερο, το αναφέρουν µε µια απογοήτευση, σαν να έχουν εξαιρεθεί από την προοπτική ενός θαύµατος.

Ο,τι ισχύει ως αποκάλυψη είναι για τον Δεκαπενταύγουστο µόνο. Μετά οι διακοπές έχουν έναν χαρακτήρα συµβατικό, γίνονται γιατί πρέπει να γίνουν. Υπάρχουν βέβαια οι εξαιρέσεις στον κανόνα αυτόν, που δεν ενδιαφέρονται για διακοπές ούτε καν τον Δεκαπενταύγουστο, «ισορροπούνται» όµως – αν είναι σωστή η λέξη – µε τους «αφιονισµένους» της ηµεροµηνίας αυτής. Εννοούµε εκείνους που θα κλείσουν οπωσδήποτε, όπως όπως, τους λογαριασµούς τους µε οποιοδήποτε πρόβληµα, οσοδήποτε σοβαρό, µε αρρώστους και ενδεχόµενους θανάτους. Αν µάλιστα δεν έχουν, θα φροντίσουν να δηµιουργήσουν µια σχέση ώστε ο Δεκαπενταύγουστος να τους βρει πάση θυσία ζευγαρωµένους και οπωσδήποτε µακριά από κάθε πρόβληµα. Το βέβαιο είναι για όλους πως η 16η Αυγούστου δεν θα έχει καµιά σχέση ακόµη και µε το απόγευµα της 13ης Αυγούστου (τότε που αρχίζει να αχνοφαίνεται πως τίποτε δεν πρόκειται να συµβεί, για να προχωρήσει καλπάζοντας το αίσθηµα αυτό έως το βράδυ της 14ης), πως θα ‘ναι σαν να ξηµερώνει µια καινούργια ηµέρα.

Να συµβαίνει άραγε αυτό γιατί τελειώνει µια αναµονή που, αν και δεν είχε κανένα αποτέλεσµα, χρειάζεται να περιµένει κανείς έναν ολόκληρο χρόνο για να την ξαναζήσει; Ή µήπως συµβαίνει γιατί δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν να συµπίπτουµε και να προσβλέπουµε οι πάντες – ή σχεδόν οι πάντες – σε κάτι εξαιρετικό και αυτό να µην είναι πραγµατικό, αντίθετα να είναι ψεύτικο, ουτοπικό; Τι κρίµα, αλήθεια, τόση δύναµη και ένταση εσωτερική να σπαταλιέται για µια αναµονή που θα αποδειχτεί φρούδα! Να µη γίνεται να πιστέψουµε όλοι µας, µε τον ίδιο ακριβώς τρόπο, σε µιαν αναµονή που θα φέρει µια µεγάλη κοινωνική αλλαγή, ενώ θα έχουµε δουλέψει σιγά σιγά γι’ αυτήν; Να µην ανατριχιάζουµε, δηλαδή, µόνο στη σκέψη άραγε για πόσες µέρες θα κλείσει µέσα στον Αύγουστο το γειτονικό µας περίπτερο ή εστιατόριο, ενώ εµείς θα λείπουµε και έστω ελάχιστοι άλλοι θα ταλαιπωρούνται προκειµένου να προµηθευτούν τις εφηµερίδες, τα τσιγάρα ή την τροφή τους. Αλλά να ανατριχιάζουµε στη σκέψη επίσης πως µετά τον Δεκαπενταύγουστο θα έχουµε ανακαλύψει, χωρίς να έχουµε συνεννοηθεί µεταξύ µας – σαν να είµαστε µια αυθόρµητη επαναστατική οργάνωση – ευφυέστερους τρόπους να διεκδικήσουµε τα δικαιώµατά µας, χωρίς να ταλαιπωρεί ή να «δολοφονεί» η µια κοινωνική τάξη την άλλη.

Πώς γίνεται µε τον Δεκαπενταύγουστο και συµπίπτουµε όλοι µας ως προς την υπόσχεση της ευτυχίας που οφείλει να κρατάει ανθηρή στα σπλάγχνα του, και να παραµένει ακατόρθωτο να συµπέσουµε ως προς το να νιώσουµε την προσωπική µας βελτίωση ως προϋπόθεση κοινωνικής αλλαγής; Να ‘ναι άραγε οι φτωχοί, οι άρρωστοι, οι πρόσφυγες, οι σεκιούριτι και οι νοσοκόµοι που κάνουν την επιστροφή µετά τον Δεκαπενταύγουστο, ενώ ηχούσε τόσο θριαµβευτική, να φαντάζει τώρα πια µια µίζερη και αδιέξοδη υπόθεση;
NEA